- Jumbo-grondlegger Karel van Eerd is op 84-jarige leeftijd overleden.
- Jumbo is in 1921 begonnen als bescheiden groothandel in Veghel, maar begon pas met uitbreiden toen Karel van Eerd in de jaren vijftig de leiding overnam van zijn vader.
- Door slimme overnames is Jumbo uitgegroeid tot de op een na grootste supermarktketen van Nederland, na Albert Heijn.
- Lees ook: ‘Tonnen aan cash in beslag genomen bij inval in woonhuis Jumbo-topman Frits van Eerd’
Grondlegger Karel van Eerd van supermarktconcern Jumbo is op 84-jarige leeftijd overleden. Hij was al geruime tijd ziek, maar was als president-commissaris nog tot het laatste moment betrokken bij de onderneming. Zijn familie omschrijft hem als “echte familieman”.
Van Eerd nam in 1957 de leiding over van zijn vaders groothandel in Veghel en wist de zaak uit te bouwen tot de inmiddels op-een-na-grootste supermarktketen van Nederland.
Karel van Eerd droeg de dagelijkse leiding in 2009 over aan zijn zoon Frits, die inmiddels verdachte is in een omvangrijke witwaszaak en daarom tijdelijk is afgetreden als topman.
Zo wist de familie Van Eerd een Brabantse groothandel uit te laten groeien tot een supermarktimperium dat miljarden waard is.
Het verhaal van Jumbo begint als Karel van Eerd de dagelijkse leiding van zijn vaders groothandel overneemt in 1957.
Karel van Eerd is nog niet eens twintig als hij al aan het roer komt te staan van zijn vaders bedrijf, 'Groothandel van Eerd'. Zijn vader, die het bedrijf in 1921 oprichtte, moet het door een hartprobleem rustiger aan doen.
De groothandel van de familie van Eerd doet het goed in Brabant, maar Karel ziet kansen in de rest van het land.
Onder zijn leiding wordt het afzetgebied van het bedrijf in rap tempo uitgebreid naar Limburg door de overname van drie groothandels. De jaaromzet groeit daarmee in één klap van 18 naar 24 miljoen gulden.
Eind jaren 70 breidt Karel het bedrijf verder uit door het Tilburgse A&O over te nemen, dat groothandels en supermarkten bezit in West-Brabant en Zeeland.
De eerste Jumbo-supermarkt wordt in de jaren 70 in Tilburg geopend, maar niet door Van Eerd.
Klaas van Eerd opent niet zelf de eerste Jumbo-supermarkt. Dat doen Jan en Anita Meurs in 1979 op het Lourdesplein in Tilburg. De eigenaren willen een naam en logo dat krachtiger overkomt dan de stier van de concurrerende supermarkt Torro, en zo wordt olifant Jumbo geboren.
Vier jaar later, in 1983, neemt Van Eerd de formule Jumbo en de Tilburgse supermarkt over en stampt in korte tijd tientallen Jumbo's in de Zeeland, Noord-Brabant en Limburg uit de grond.
De derde generatie Van Eerd treedt met een beetje tegenzin toe tot het bedrijf.
Na vele zomers vakkenvullen en andere 'stomme baantjes' binnen het bedrijf te hebben bekleed, lijken de telgen uit de familie Van Eerd in eerste instantie geen zin te hebben om in het familiebedrijf aan de slag te gaan.
"Toen ik was afgestudeerd dacht ik: 'ik wil niet in de zaak'", vertelt Colette Cloosterman-Van Eerd, de dochter van Karel en inmiddels chief customer officer van Jumbo in een interview. "Ik wil niet de dochter van de baas zijn. Ik heb toen vier jaar bij de HEMA gewerkt. Daar was ik gewoon Colette."
Maar als haar broer Frits in 1993 na zijn studie bedrijfskunde toch bij het familiebedrijf aan de slag gaat, volgen de zussen, Colette en Monique, snel. Ze krijgen alle drie een rol als productmanager: Frits gaat over het brood, Monique over de kaas en Colette over de vleeswaren. Tot ze in 1996 met hun ouders om tafel gaan om een nieuwe winkelformule op te zetten.
Frits van Eerd vindt de inspiratie voor het huidige Jumbo-concept tijdens zijn studie in de VS.
In de jaren dat hij in Florida studeerde, deed Frits regelmatig boodschappen bij de Publix-supermarkt. Volgens zijn zus Colette was dat 'een wereld van verschil met de veredelde kruidenierswinkels in Nederland'. "Het was er open, licht, gezellig en veel groter. Zoals het daar was, wilden wij het hier ook."
Dus komt Frits met het concept van de zeven zekerheden dat de focus in de supermarkt legt op de klant en niet op de producten. Zijn vader is enthousiast en legt hem naar eigen zeggen 'geen strobreed in de weg om het te proberen.'
De eerste winkel met de nieuwe Jumbo-formule opent in 1996 in Den Bosch. Vanaf dat moment gaat het snel met de supermarktketen.
Met Frits als algemeen directeur groeit Jumbo in no time uit tot één van de grootste supermarktconcerns van het land.
Het nieuwe concept van Frits slaat aan in het zuiden van het land. Tegen 2002, het jaar dat Frits officieel algemeen directeur van het bedrijf wordt, heeft Jumbo zo'n 36 winkels en een omzet van ruim 400 miljoen euro. Maar in de Randstad krijgt hij maar geen voet aan de grond.
Tot supermarktketen Laurus, eigenaar van Konmar en Super de Boer, in 2005 in financiële moeilijkheden komt. Jumbo neemt 12 vestigingen over, maar van een echte overname is nog geen sprake.
Dat idee ging volgens de topman pas leven na een telefoontje van de ING, zegt hij tegen Quote. "Ze belden ons na de overname van de eerste Konmar- en Super de Boer-winkels met de mededeling: 'We hebben er eens naar gekeken en volgens ons is Super de Boer wel een goede acquisitie voor jullie'."
Zo gezegd, zo gedaan. In 2009 neemt Jumbo Super de Boer over en drie jaar later volgt een nog grotere overname, ditmaal van C1000. Het bombardeert het Brabantse bedrijf tot de op één na grootste supermarktgroep van Nederland, direct achter Albert Heijn.
Frits van Eerd wilde eigenlijk helemaal geen topman bij Jumbo worden, maar autocoureur.
Ondanks dat Frits succes na succes boekt als topman bij Jumbo, wilde hij in zijn jongere jaren maar één ding: professioneel autocoureur worden. Zijn zus Colette herinnert zich nog hoe haar broer elke motor in huis probeerde op te voeren, zegt ze tegen het Financieele Dagblad.
"We hadden thuis zo’n ouderwets motorgrasmaaiertje, dat je kon opstarten door aan een koord te trekken. Toen mijn moeder op een dag nietsvermoedend dat maaiertje aanzette, vloog ze bijna de bosjes in."
Frits racet nog altijd. Hij werd zelfs Nederlands rallykampioen in 2006 en deed in zijn leven vijf keer mee aan de Dakar-race. Jumbo is ook al jarenlang sponsor van F1-coureur Max Verstappen.
Colette en Monique groeien ondertussen ook door binnen Jumbo.
De twee dochters van Karel van Eerd blijven, net als hun broer, niet lang productmanager kaas en vleeswaren. Colette is inmiddels chief customer officer van het bedrijf en de rechterhand van haar broer Frits. Monique focust zich in haar dagelijkse werkzaamheden op de cultuur en het DNA van het concern.
Colette is getrouwd met de topman achter Rituals, Raymond Cloosterman, maar is zeker niet alleen de vrouw van. In haar rol als topvrouw binnen het familiebedrijf wist ze vele awards in de wacht te slepen zoals 'Vrouwelijke Manager van het Jaar 2006' en 'retail executive of the year 2013'.
Het Jumbo-imperium blijft zich uitbreiden met nieuwe concepten als de Jumbo Foodmarkt. Albert Heijn voelt de hete adem in de nek
Met de overname van Super de Boer en C1000 wordt Jumbo de nummer twee in supermarktland. Het bedrijf wil verder groeien en introduceert nieuwe concepten zoals de Jumbo Foodmarkt, een supermarkt waar vers bereide producten kunnen worden gekocht.
Het is dan ook niet opmerkelijk dat Jumbo in 2016 besluit La Place over te nemen van het noodlijdende V&D, in de hoop dit concept verder te kunnen uitbouwen.
Albert Heijn begint ondertussen de concurrentie met de Brabantse super te voelen. Niet in marktaandeel, daarin loopt de Zaanse kruidenier met zo'n 35 procent nog altijd dik voor op de 21 procent van Jumbo. Maar wel in klantwaardering. De oorlog tussen de twee supermarkten begint zich langzaam te ontvouwen.
De strijd tussen de grootgrutters verplaatst zich over de grens. Jumbo gaat in 2019 de concurrentie aan met Albert Heijn in België.
In november 2019 opent het eerste Belgische Jumbo-filiaal de deuren in Pelt, pal naast een Albert Heijn. Inmiddels zijn er vijf Jumbo's in Vlaanderen en zijn er plannen voor nog tientallen vestigingen.
Albert Heijn streek in 2011 neer in België. De Nederlandse grootgrutters moeten zich invechten in een land dat al bezaaid is met discounters als Colruyt, Aldi en Lidl en formules als Delhaize en Carrefour.
"De witte vlekken zijn in België heel beperkt", aldus marketeer Pieter-Jan de Smet van het Belgisch-Nederlandse RetailSonar tegen Foodmagazine. "Hoeveel locaties er nog zijn? Dat aantal heb ik niet exact voor ogen, maar ik denk dat je moet denken aan een aantal tientallen. Dat zijn er niet veel."
De komst van Jumbo gooit extra olie op het vuur van de supermarktoorlog die al jaren gaande is in België. Winstmarges staan onder druk en formules vechten om de klant met lage prijzen. De ambitie van Jumbo is in dat opzicht verbazingwekkend: binnen vijf jaar wil het Veghelse concern honderd filialen hebben in België.
Jumbo gaat Albert Heijn ook achterna met stads- en stationswinkels. En kaapt HEMA weg voor de neus van de Zaanse grootgrutter.
In februari 2019 kondigen Albert Heijn en HEMA aan twee pilotwinkels te openen. Daar kunnen klanten zowel HEMA- als AH-spullen kopen.
Negen maanden later is de samenwerking van de baan en gaat HEMA in zee met Jumbo, een gevoelige tik voor Albert Heijn.
Jumbo gaat onder meer HEMA-spullen verkopen in zijn filialen. Maar belangrijker: de supermarktketen krijgt zeventien stedelijke winkels van HEMA in handen over en wordt zo zichtbaarder in binnensteden. Daar wil het Veghelse bedrijf de komende jaren verder groeien.
Dat moet gebeuren met de Jumbo City-formule, gemakswinkels die elementen van Jumbo-supermarkten, de Jumbo Foodmarkt en restaurantketen La Place combineren.
Jumbo duikt ook op op stations. In 2017 opent de eerste City-vestiging de deuren op Eindhoven CS. Daar kunnen reizigers terecht voor broodjes en andere tussendoortjes om direct op te eten of om mee te nemen. Het concept lijkt op de AH to go-winkels van Albert Heijn.
Voorlopig heeft Jumbo de harten van forenzen nog niet veroverd. AH to go is verreweg het populairst bij mensen die onderweg eten en drinken kopen, blijkt uit onderzoek van Multiscope.
De familie Van Eerd slaat in eind 2020 opnieuw toe en neemt HEMA over.
Meerdere partijen waren in2020 in de race om HEMA te bemachtigen, waaronder Jumbo's grote concurrent Ahold Delhaize. Het moederbedrijf van Albert Heijn ziet uiteindelijk af van een bod.
Eind december 2020 wordt bekend dat Jumbo-familie Van Eerd de warenhuisketen overneemt. Ze trekken daarbij op met de Nederlandse investeringsmaatschappij Parcom. Beide partijen krijgen elk 50 procent van de aandelen in handen. Jumbo kaapt dan opnieuw een grote vis weg voor de neus van Albert Heijn.
De Brabantse familie achter de supermarktketen zet de stap overigens via hun investeringsvehikel Mississippi Ventures. Op die manier kan Jumbo zich goed blijven richten op de eigen strategische agenda en die van restaurantketen La Place, aldus Jumbo. "We laten Jumbo Jumbo zijn en maken HEMA tot wat we willen dat het wordt", zei topman Frits van Eerd daarover.
Frits van Eerd verdachte in witwaszaak
Het jaar 2022 is een slecht jaar voor de familie van Eerd. In september viel de fiscale opsporingsdienst FIOD binnen in het woonhuis van topman Frits van Eerd in Heeswijk-Dinther. Daarbij werd naar verluidt tonnen aan cash gevonden.
Frits van Eerd is een van de negen verdachten in een omvangrijk witwasonderzoek van de FIOD. Het witwassen gebeurde volgens het OM via onroerendgoedtransacties, autohandel, onverklaarbare contante stortingen en sponsorcontracten in de motorcross-sport.
In verband met het nog altijd lopende onderzoek heeft Frits van Eerd zich tijdelijk teruggetrokken als algemeen directeur van Jumbo. Ton van Veen, commissaris bij de supermarktketen, geeft sinds begin oktober leiding aan het directieteam van de supermarktketen.
Op 15 december werd bekend dat familieman Karel van Eerd, die grondlegger was van de Jumbo, op 84-jarige leeftijd is overleden.