Joost Klein doet niet mee aan de finale van het Eurovisie Songfestival. De Nederlandse inzending is door organisator European Broadcasting Union (EBU) gediskwalificeerd. Dat heeft het EBU zaterdagmiddag bekendgemaakt.

De reden is het onderzoek dat de politie heeft gedaan naar een incident met een vrouwelijke medewerker van het Songfestival, zegt EBU. De vrouw heeft een aanklacht ingediend. “Het zou nu niet gepast zijn om Joost mee te laten doen”, aldus EBU.

Het is voor het eerst in de geschiedenis van het Eurovisie Songfestival dat een kandidaat tijdens het evenement is gediskwalificeerd. Klein zou met zijn Europapa als vijfde aantreden in de finale.

EBU beklemtoont een “zero-tolerance policy” te hebben als het om ongepast gedrag gaat. “We willen een veilige werkomgeving voor iedereen rond het festival’, aldus de organisatie. “Het gedrag van Joost is strijdig met onze regels. Daarom zijn er nu maar 25 kandidaten in de finale”.

EBU voegt hier aan toe dat "in tegenstelling tot wat sommige (sociale) media meldden het geen incident betrof met een artiest of een lid van een delegatie".

Klein maakte "dreigende beweging" naar camera, maar raakte niemand

Klein heeft slechts "een dreigende beweging" naar een camera gemaakt en daarbij niemand geraakt, stelt omroep AVROTROS in een uitgebreidere reactie. De omroep heeft naar eigen zeggen "verschillende oplossingen" aangedragen bij organisator EBU, maar die besloot Klein toch te diskwalificeren.

"Na het optreden van afgelopen donderdag heeft zich een incident voorgedaan. Tegen duidelijk gemaakte afspraken in is Joost gefilmd toen hij net van het podium af kwam en zich moest haasten naar de greenroom", schrijft de AVROTROS. "Op dat moment heeft Joost herhaaldelijk aangegeven niet gefilmd te willen worden. Daar werd geen gehoor aan gegeven. Dit heeft geleid tot een dreigende beweging van Joost naar de camera. Hierbij heeft Joost de cameravrouw niet aangeraakt."

AVROTROS vindt de diskwalificatie heel zwaar en disproportioneel. "We staan voor goede omgangsvormen, laat daar geen misverstand over bestaan, maar een maatregel tot uitsluiten staat in onze ogen niet in verhouding tot dit incident", aldus de omroep, die zegt "heel teleurgesteld en ontdaan" te zijn, mede voor de miljoenen fans. "Wat Joost Nederland en Europa heeft gebracht, had niet zo mogen eindigen."

De AVROTROS gaat dan ook protest aantekenen bij de EBU tegen de "gang van zaken", zei AVROTROS-directeur Taco Zimmerman in een uitzending van EenVandaag.

De NPO noemde de beslissing van de EBU om Joost Klein te diskwalificeren "zeer ingrijpend" en een "grote teleurstelling", aldus de woordvoerder van NPO-baas Frederieke Leeflang.

"Voor de miljoenen Songfestivalfans in Nederland en in andere landen van Europa is dit een teleurstelling. We zullen de gang van zaken na het Eurovisie Songfestival uitgebreid evalueren met AVROTROS, de EBU en alle andere betrokkenen", luidde een korte verklaring.

Het incident waarvoor Joost Klein is gediskwalificeerd "stelt nauwelijks iets voor", stelde Cornald Maas, die lid is van de Nederlandse selectiecommissie, zaterdag in een korte reactie op X.

De songfestivalexpert beklemtoonde ook dat het incident "helemaal niets met Israël of Israëlische delegatie te maken heeft".

Klein had zaterdagavond heel graag opgetreden in de finale van het Eurovisie Songfestival, gaf Maas later op de zaterdag aan. "Iedereen was totally in shock vanochtend toen bleek dat de EBU toch de beslissing niet wilde terugdraaien."

Maas verzorgt het commentaar bij de finale "op dringend verzoek van AVROTROS" wel gewoon zaterdagavond samen met zangeres Jacqueline Govaert. "Je had er ook voor kunnen kiezen om dat misschien niet te doen, maar wel. En ook omdat we trouwens vinden dat recht moet worden gedaan aan al die andere artiesten met hun verhalen."

De commentator sprak van "een shitzooi" en zei "tamelijk woedend" te zijn. "Ik zou bijna zeggen, fuck de EBU. Maar dat zeg ik nu ook."

Maas denkt dat duidelijk zal worden dat het incident "niks" heeft voorgesteld. "En ik bedoel, de EBU neemt ook wel andere beslissingen, die op een veel gevoeliger vlak liggen. Dat kan allemaal wel", zei Maas. Hij doelde daarmee op de omstreden deelname van Israël. "En hier maken ze nu zo'n halszaak van."

Aanklacht tegen Joost Klein van vrouwelijke medewerker Eurovisie Songfestival

De Zweedse politie heeft Klein, de indiener van de klacht en een aantal getuigen gehoord. Het onderzoek is zaterdag doorverwezen naar het Openbaar Ministerie in Zweden. Dat gaat zich nu buigen over de zaak. Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie kon niet zeggen of deze nu bij een openbaar aanklager ligt of niet.

"De politie zegt dat ze de zaak hebben overgedragen aan de vervolgingsautoriteit, maar ik weet niet aan wie", liet de woordvoerder weten. Ze wijst erop dat buiten kantooruren en in het weekend een aanklager aanwezig is voor zaken waarbij verdachten zijn aangehouden. Klein is niet opgepakt door de politie.

Hoe het verloop van het onderzoek eruit ziet, is niet duidelijk. Het lijkt erop dat de zaak maandag wordt afgehandeld, maar de woordvoerder sluit niet uit dat het Openbaar Ministerie dit weekend alsnog met een verklaring over Klein komt. Die wordt dan via de website van het Openbaar Ministerie gedeeld, vertelt de woordvoerder.

Kritiek van Klein bij Songfestival

Klein deed vrijdagavond al niet mee aan de juryshow, voorafgaand aan de finale van het Eurovisie Songfestival op zaterdag. De grote favorieten van de avond zijn volgens de bookmakers Kroatië, Israël en Zwitserland.

Klein heeft tijdens zijn deelname aan het Eurovisie Songfestival al verschillende keren kritiek geuit. Zo was hij tegen het verspreiden van de repetitiebeelden via social media, maar kon hij dit niet tegenhouden.

Ook bemoeide hij zich met een vraag die de Israëlische deelnemer Eden Golan kreeg, tijdens een persconferentie in de tweede halve finale afgelopen donderdag.

Haar werd gevraagd of ze erover had nagedacht dat haar deelname een gevaar kan vormen voor andere deelnemers en het publiek, waarop een songfestival-medewerker aangaf dat ze die vraag niet hoefde te beantwoorden.

Klein brak daarop in met een 'Why not?'.

Golan kreeg tijdens de halve finale en de repetities in de Malmö Arena flink wat gejoel te verstouwen. De deelname van Israël aan het Eurovisie Songfestival veroorzaakt al maanden ophef om de oorlog in Gaza. Er zijn al dagen protesten in Malmö. Ook voor zaterdag is een protest aangekondigd.

LEES OOK: Zo scoort Joost Klein, met nog 1 dag te gaan, bij de wedkantoren – en dit is het verschil tussen kansrijke liedjes bij het Eurovisie Songfestival op Spotify