Afgelopen weekend ontplofte er een politiek bommetje in Italië: president Sergio Mattarella sprak zijn veto uit over de kandidaat-minister van Financiën van de regering die de populistische partijen Lega en de Vijfsterrenbeweging in gedachten hadden.
De benoeming van anti-euro econoom Paolo Savona zou een verkeerd signaal afgeven, aldus de president van Italië.
Sindsdien is de politieke chaos compleet in Italië.
Lega en de Vijsterrenbeweging braken hun poging om een kabinet samen te stellen af. De Italiaanse president gaf vervolgens de internationaal gerespecteerde econoom Carlo Cottarelli de opdracht een tijdelijke ’technocratische’ regering te vormen, in de aanloop naar nieuwe verkiezingen.
Financiële markten raakten van de leg, want het idee dat de positie van Italië binnen de eurozone in gevaar komt, roept spookbeelden op van de Griekse crisis. Alleen moet je in het geval van Italië dan een factor vijf of zes groter denken, gelet op enorme Italiaanse staatsschuld van zo’n 2.000 miljard euro.
Toch een regering van Lega en de Vijfsterrenbeweging?
Woensdag kwam het bericht naar buiten dat de eurosceptische partijen Lega en de Vijfsterrenbeweging overwegen alsnog een poging tot regeringsvorming te wagen.
De leider van de Vijfsterrenbeweging, Luigi Di Maio, zei in Napels dat hij in geval van nood met president Mattarella over een nieuwe coalitie van zijn partij met de Lega kan praten, zo melden Italiaanse media.
Het zou gaan om een regeringsploeg onder leiding van mogelijk een topman van de radicaal-rechtse Lega, zoals Lega-leider Matteo Salvini of een partijbons van de Lega uit Lombardije, Giancarlo Giorgetti. De twee partijen kunnen ook besluiten toch maar een andere kandidaat-minister voor Financiën voor te dragen.
Hoe het ook uitpakt: op de beurs wordt Italië sinds een aantal dagen scherp in de gaten gehouden. Daarbij zijn verschillende bewegingen waar te nemen. Hieronder een beknopt overzicht van de stand van zaken.
1. Aandelenbeleggers zitten niet wachten op een nieuwe eurocrisis
(klik voor uitvergroting; volg hier de koers van de AEX)
De reactie van aandelenbeleggers is duidelijk: een politieke crisis in Italië met mogelijk gevolgen voor de eurozone is geen goed nieuws en kan op termijn economische problemen veroorzaken en de winstgevendheid van beursgenoteerde bedrijven raken.
2. Rentes op staatsobligaties: Italiaanse rente stijgt door hoger risico, Duitse rente daalt
(klik voor uitvergroting; bron: Bloomberg)
Ook eenvoudig: het risico op problemen met Italiaanse (staats)leningen wordt hoger in geschat, dus stijgt de rente. Omgekeerd zijn obligaties van stabielere eurolanden zoals Duitsland in Nederland juist in trek, waardoor rentes aldaar dalen.
3. De euro staat onder druk
(klik voor uitvergroting: volg hier de koers van de euro)
Als Italië in financiële problemen komt, voelt de hele eurozone dat. Laat staan als het land richting een 'Italexit' beweegt. Het vertrouwen in de euro wordt dus geraakt als de spanningen in Italië oplopen.
4. Goudprijs: nog geen 'vluchtheuvel'
(klik voor uitvergroting; volg hier de goudprijs)
Goud wordt soms gezien als een veilige haven in tijden van paniek op de beurs. Maar voorlopig maakt het edelmetaal die rol niet waar. De prijs kabbelt.
5. Olieprijzen zakken terug van piekniveaus
(klik voor uitvergroting; volg hier de olieprijs)
Olieprijzen zijn de afgelopen maanden fors gestegen, maar sinds een week is een lichte kentering zichtbaar. Maar dat heeft mogelijk heel weinig met de Italiaanse crisis te maken, en meer met vraag- en aanbodverhoudingen op de oliemarkt.
6. Bitcoin kiest geen duidelijke richting
(klik voor uitvergroting: volg hier de koers van de bitcoin)
Cryptomunten zoals de bitcoin zitten sinds het begin van dit jaar in een neerwaartse trend. Maar op de korte termijn blijft het erg lastig om een duidelijk patroon te zien. Zo ook bij de koers van de bitcoin in de afgelopen zeven dagen.