- Mario Draghi, de oud-voorzitter van de ECB, gaat proberen een zakenkabinet te vormen om Italië door de economische crisis te leiden.
- De econoom heeft bewezen zijn hoofd koel te kunnen houden. Hij hielp niet alleen Europa door de eurocrisis, maar wist zijn eigen land in de jaren 90 ook al te redden van de financiële misère.
- Hij kreeg hierdoor de bijnaam ‘Super Mario’, naar het personage van Nintendo.
- Draghi komt als hoofd van de Italiaanse regering voor nieuwe uitdagingen te staan. De vraag is of hij als niet-politicus het gefragmenteerde Italiaanse parlement kan verenigen.
Mario Draghi, de voormalig voorzitter van de Europese Centrale Bank, gaat op verzoek van de huidige Italiaanse president, Sergio Mattarella, proberen een zakenkabinet te vormen. Dat is een kabinet dat vrijwel geheel uit niet-politici bestaat, maar uit mensen met specifieke kennis zoals ondernemers en ambtenaren.
De coalitie van premier Giuseppe Conte viel vorige maand uiteen, nadat een van de coalitiepartijen zich terugtrok en de regering daarmee zijn meerderheid verloor. In plaats van nieuwe verkiezingen uit te roepen, denkt de Italiaanse president dat het beter is een nieuwe regering aan te stellen die Italië door de pandemie en de bijbehorende economische crisis kan leiden.
“Daarom roep ik het hele parlement op om het vertrouwen te geven aan een regering zonder politieke kleur”, zei Mattarella. Het zakenkabinet zou tot de komende parlementsverkiezingen in mei 2023 aan moeten blijven.
Draghi moet nu steun uit alle hoeken en gaten van het parlement gaan werven. Zonder duidelijke meerderheid in zowel de Italiaanse Kamer van Afgevaardigden als de Senaat zal hij als niet-politiek leider lastig knopen kunnen doorhakken.
Maar Draghi heeft in zijn carrière wel voor hetere vuren gestaan. Dit zijn zes dingen die je moet weten over de mogelijke nieuwe premier van Italië.
1. Draghi ging naar de meeste exclusieve scholen ter wereld
Draghi brengt zijn middelbareschooltijd door op de meeste exclusieve school van Italië, het Massimiliano Massimo Instituut.
Het instituut is een Jezuïtenschool in Rome, opgericht door Paus Gregorius XIII in 1584 en de middelbare school van de Italiaanse elite. Draghi, zelf een van de beroemdste oud-leerlingen, is bijvoorbeeld een klasgenoot van de voormalig president-directeur van Fiat en Ferrari, Luca di Montezemolo.
Na een studie economie aan de Universiteit van Rome weet Draghi een plek te veroveren aan een van de meest prestigieuze universiteiten ter wereld, het Amerikaanse Massachusetts Institute of Technology (MIT). Hij doet daar zijn PhD bij Franco Modigliani, die later de Nobelprijs voor economie wint. Hij is de eerste Italiaan die promoveert aan MIT.
2. Dertig jaar geleden kreeg Draghi al de bijnaam Super Mario
In 1991 wordt Draghi directeur-generaal van het Italiaanse ministerie van Financiën. Hij speelt een centrale rol bij hervormingen van de Italiaanse economie, waardoor Italië in aanmerking komt voor deelname aan de Europese monetaire unie van 1999.
Het levert hem de bijnaam 'Super Mario' op en geeft hem internationale bekendheid.
3. Hij werkte een aantal jaar voor zakenbank Goldman Sachs
In 2002 zegt Draghi de overheid vaarwel en wordt vicevoorzitter en managing director van Goldman Sachs International in Londen. Hij adviseert het topmanagement van de investeringsbank over een Europese strategie en bouwt relaties op met grote Europese bedrijven en regeringen.
Als een paar jaar later bekend wordt dat Griekenland 5,3 miljard euro schuld verborg door middel van valutaswaps waar Goldman Sachs bij betrokken was, rijzen er dan ook vragen over hoeveel Draghi wist van de complexe financiële deals tussen Athene en de Amerikaanse bank. Draghi is inmiddels in de running om voorzitter te worden van Europese Centrale Bank.
Hij wordt tijdens zijn hoorzitting in het Europees Parlement gevraagd over de kwestie, maar zegt dat hij "niets te maken had met de deal tussen de Griekse regering en de bank, die al was gesloten voordat hij bij Goldman Sachs in dienst trad."
4. Hij redde de euro in 2011 door financiële markten te verzekeren dat de ECB een ongelimiteerd geldkanon heeft
Draghi komt, ondanks de affaire bij Goldman Sachs, in 2011 aan het hoofd van de ECB te staan en krijgt direct te maken met een grote economische crisis. Griekenland staat op het punt van omvallen en dreigt Italië en Spanje mee te trekken in z'n val.
De landen zijn in de problemen geraakt door de sterk oplopende rente op hun staatsleningen. Het lijkt erop dat dit het einde van de euro zal betekenen.
Maar Draghi heeft een ander plan. Hij houdt een toespraak in Londen waarin hij zegt dat de ECB zal doen "whatever it takes" om de euro te redden. De speech zal het keerpunt in de Europese crisis blijken.
Draghi introduceert vervolgens de "outright monetary transactions", een programma waarbij de ECB schulden opkoopt van landen in de eurozone die zo in de problemen zitten dat ze zich misschien uit de monetaire unie moeten terugtrekken en het uiteenvallen van de unie kunnen veroorzaken. Dit lijkt direct te werken.
Achteraf blijkt dat de ECB helemaal geen obligaties hoefde te kopen. Alleen al door te dreigen met deze stap wist Draghi de rentetarieven van staatsobligaties te drukken en de markten over de streep te trekken. Hij wordt door deze gedurfde actie tot 'Man van het jaar 2012' uitgeroepen door de Financial Times.
5. Hij hield de Europese economie stabiel, maar liet spaarders in de steek
Met Draghi als hoofd van de ECB heeft de Europese economie veelvuldig steun gehad in de vorm van lage rentes en opkoopprogramma's om marktrentes te drukken.
Toch zijn er ook genoeg tegenstanders van de aanpak van de Italiaan. Zijn beleid om de economische activiteit te stimuleren door volop goedkoop geld beschikbaar te stellen, is volgens critici een aanval op Europese spaarders.
De verantwoordelijkheid voor het Europese monetaire beleid heeft Draghi inmiddels overgedragen aan Christine Lagarde. Zij is sinds 2019 de nieuwe voorzitter van de ECB.
6. Hij wordt premier van Italië: waarschijnlijk de lastigste baan die hij ooit had
Ondanks dat Draghi zijn hoofd altijd koel heeft weten te houden in tijden van crisis, staat hij in zijn nieuwe rol voor uitdagingen die hij nog niet eerder aanging.
Italië zat al voor de uitbraak van de coronacrisis in economische problemen door magere economische groei en torenhoge staatsschuld. Ook politiek gezien rommelt het al tijden in Italië. De verschillen tussen politieke partijen zijn groot en er lijkt weinig interesse in samenwerking.
Draghi lijkt daarom de beste keus om het land tijdelijk te leiden en kan mogelijk de verbindende factor zijn.
Maar het huidige parlement is niet overtuigd van het nut van een zakenkabinet. De grootste partij, de Vijfsterrenbeweging, heeft al laten doorschemeren de regering van Draghi niet te zullen steunen.
Vraag is dus of 'Super Mario' nog een keer zijn kunstje kan flikken en Italië weet te verenigen als de 67e president van het land.