,,De wereld is veranderd. De vaste baan bestaat niet meer.” Met deze polemische woorden antwoordde de Italiaanse premier Matteo Renzi zondag de vakbeweging, die zaterdag honderdduizenden betogers op de been had gebracht om te protesteren tegen de versoepeling van het ontslagrecht.

,,Wie zich in 2014 vastklampt aan een regeling uit 1970, is als iemand die een iPhone pakt en vraagt waar hij het muntje in moet gooien. Of die vraagt hoe het rolletje in de digitale camera moet”, aldus de regeringsleider volgens persbureau ANSA.

‘Renzi is Tatcher’

Renzi’s Democratische Partij (PD) is verdeeld over de kwestie. Andere prominente partijleden steunen de betogers en vinden dat vaste banen behouden moeten blijven als spil van de arbeidsmarkt. Renzi vindt dat links in Italië er vooral voor moet zorgen dat wie zijn baan verliest door de staat wordt geholpen. Volgens Renzi heeft Italië een toekomst als het verandert, maar dan moet het ,,zichzelf vrijmaken van enkele angsten”.

De grootste Italiaanse vakbondskoepel CGIL, die decennia optrok met de Italiaanse Communistische Partij (PCI), vergelijkt Renzi met Margaret Thatcher, de conservatieve Britse premier die in de jaren 80 de macht van de vakbeweging drastisch inperkte.

Vakbonden dreigen met staking

Zaterdag gingen vakbondsleden in Rome massaal de straat op om te protesteren tegen de maatregelen. Voor de afsluitende manifestatie op het plein Piazza San Giovanni zijn 1 miljoen mensen gekomen, aldus de organisatoren.

Susanna Camusso, de leidster van de CGIL, de grootste Italiaanse vakbondskoepel, dreigt met een algemene staking als het parlement de maatregelen aanneemt. Volgens de oorspronkelijk aan de Italiaanse Communistische Partij (PCI) gelieerde CGIL is er al te veel onzekerheid op de arbeidsmarkt. Het kabinet-Renzi vindt de hervormingen nodig om de economie aan te wakkeren. Italië kampt met een jeugdwerkloosheid van boven de 40 procent.

Vaste banen alleen voor ouderen

Italiaanse werkgevers klagen dat het door het geldende arbeidsrecht te moeilijk en te duur is om weer af te komen van werknemers in vaste dienst. Daarom sluiten zij steeds minder vaste contracten af. Met name jongeren klagen over de onzekerheid van tijdelijke banen. Sociologen en politici zien ook een ,,conflict tussen generaties'': een vaste baan lijkt vooral weggelegd voor ouderen die er ooit een hebben bemachtigd.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl