Italiaanse kiezers hebben zondag tegen de ingrijpende staatshervorming gestemd die de regering van premier Matteo Renzi had voorgesteld. Even na middernacht maakte Renzi, zoals aangekondigd, bekend zijn ontslag maandag aan te bieden aan de president.
Uit de laatste exitpolls die ’s avonds laat direct na het sluiten van de stemlokalen verschenen blijkt bijna 60 procent van de kiezers tegen het voorstel te hebben gestemd. Renzi erkende dan ook de nederlaag, die hij als ,,buitengewoon duidelijk” bestempelde.
“We hebben de Italianen een kans gegeven voor verandering, maar we hebben het niet gehaald”, vervolgde hij zijn speech vanuit het Palazzo Chigi, waar de regering in Rome zetelt. “De ervaring van mijn regering eindigt hier.”
Renzi biedt ontslag aan
Sociaaldemocraat Renzi heeft vooraf gezegd dat hij zal aftreden als de bevolking tegen zijn voorstel zou stemmen. Hij kondigde eerder op de dag al aan dat hij rond middernacht een toespraak zal geven.
Het referendum draaide om grondwetswijzigingen die Italië beter bestuurbaar moesten maken. De Senaat zou worden uitgekleed: van de 315 zetels bleven er in het plan honderd over en het instituut zou onder meer de macht verliezen om een regering naar huis te sturen.
5-sterrenbeweging
Toen Renzi zijn politieke lot aan de uitslag verbond, kreeg de oppositie er een argument bij in hun strijd tegen het voorstel. De uitslag betekent een opsteker voor de oppositie die zich achter het nee-kamp schaarde met de populistische 5-sterrenbeweging van Beppe Grillo voorop.
"Vanaf morgen starten we met de voorbereidingen van een 5-sterrenregering", liet partijlid Luigi Di Maio weten. Matteo Salvini van de protestpartij Lega Nord riep direct om vervroegde verkiezingen. Hij kreeg onder meer felicitaties van Franse oppositieleider Marine Le Pen van het rechtse Front National.
Het is aan president Sergio Mattarella of er vervroegde verkiezingen komen. Hij zou in theorie het ontslag van Renzi zelfs kunnen weigeren.