Israël en Hamas hebben overeenstemming bereikt om de gevechten in Gaza te staken en Israëlische gijzelaars en Palestijnse gevangenen met elkaar uit te ruilen. Het bestand in de Gazastrook geldt vanaf zondag 19 januari, meldt bemiddelaar Qatar.

Hiermee komt er mogelijk een einde aan de 15 maanden durende bloedige strijd in het Midden-Oosten overhoop heeft gehaald. Het akkoord volgt op maanden van moeizame onderhandelingen tussen de twee partijen middels Egyptische en Qatarese bemiddelaars en met de steun van de Verenigde Staten.

Het staakt-het-vuren duurt volgens ingewijden in eerste instantie zes weken. In die periode moeten Israëlische militairen zich uit de bevolkte gebieden van de Gazastrook terugtrekken en moeten er 33 Israëlische gijzelaars worden vrijgelaten. Het zou gaan om alle vrouwen die nog worden vastgehouden, minderjarigen en mannen boven de 50 jaar.

In ruil laat Israël naar verluidt 30 Palestijnse gevangenen gaan voor iedere gegijzelde burger en 50 Palestijnse gevangenen voor iedere militair. In totaal zouden tijdens de eerste fase dus tussen de 990 en 1650 Palestijnen vrij kunnen komen. Ook moet er meer humanitaire hulp geleverd worden.

Op de zestiende dag van het bestand moeten de onderhandelingen beginnen over de tweede fase, na zes weken. Deze moet uit onder meer een permanente wapenstilstand bestaan. Ook moeten meer gijzelaars worden vrijgelaten en verlaten alle Israëlische militairen Gaza.

Er komt ook een derde fase, waarin Egypte, Qatar en de Verenigde Naties toezicht houden op de wederopbouw van de Gazastrook.

De Israëlische regering stemt donderdag over het akkoord, aldus regeringsfunctionarissen. Eerder meldde het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken al dat buitenlandminister Gideon Saar zijn bezoek aan Europa heeft afgebroken om deel te nemen aan het overleg in het veiligheidskabinet over de kersverse overeenkomst.

Het akkoord is vlak voor de inauguratie van de Amerikaanse president Donald Trump tot stand gekomen. Trump sprak zich herhaaldelijk uit over de situatie, waarbij hij eiste dat er snel een akkoord moest komen en dat de Israëlische gijzelaars moesten worden vrijgelaten. Zijn gezant voor het Midden-Oosten, Steve Witkoff, werkte samen met het team van president Joe Biden om de deal rond te krijgen.

Israëlische troepen vielen Gaza binnen nadat strijders onder leiding van Hamas op 7 oktober 2023 Israël binnenvielen en 1200 soldaten en burgers om het leven brachten. Meer dan 250 buitenlanders en Israëliërs werden ontvoerd. Bij de Israëlische vergelding in Gaza kwamen ruim 46.000 mensen om het leven, volgens cijfers van het Gazaanse ministerie van Volksgezondheid.

Het conflict verspreidde zich over het Midden-Oosten, met door Iran gesteunde troepen in Libanon, Irak en Jemen die Israël aanvielen uit solidariteit met de Palestijnen. Israel startte vervolgens met vergeldingsacties en bombardementen in deze landen en viel na de val van de oud-president van Syrië, Bashar al-Assad, ook dat land aan.

Olieprijzen stijgen met ruim 2 procent

De olieprijzen zijn woensdagavond ondanks het nieuws verder gestegen. Op de oliemarkten stond de handel vooral in het teken van de nieuwe Amerikaanse inflatiecijfers en de tijdelijke sluiting van een belangrijke Amerikaanse brandstofpijpleiding. Ook leven er bij oliehandelaren al langer zorgen over verstoringen in de olietoevoer door de sancties tegen Rusland.

Uit de inflatiecijfers kwam naar voren dat de consumentenprijzen in de VS minder zijn gestegen dan verwacht, wat de koers van de dollar onder druk zette. Ook reageerden de oliemarkten op een bericht dat Colonial Pipeline de grootste brandstofpijp in de VS had stilgelegd om een mogelijk lek in Georgia.

Een bestand in het Midden-Oosten zou onder andere omstandigheden voor een daling van de olieprijzen hebben kunnen zorgen. Daarmee lijkt immers een tijdelijk einde te komen aan een conflict dat ook de mondiale oliehandel behoorlijk heeft verstoord.

De markten reageerden echter nauwelijks op dit bericht. Daarbij speelt waarschijnlijk ook mee dat handelaren al rekening hielden met een mogelijke deal aangezien dinsdag al bekend werd dat een akkoord nabij leek.

Een vat Amerikaanse olie liet in de loop van de avond een prijsstijging zien van bijna 3 procent tot bijna 80 dollar. Brentolie, de olie uit onder meer het Midden-Oosten en de Noordzee, klom ruim 2 procent tot bijna 82 dollar.

De olieprijzen waren al opgelopen tot het hoogste niveau in maanden. Dat kwam mede door nieuwe Amerikaanse sancties tegen Rusland. Ook bij tankstations in Nederland is de laatste tijd te merken dat de prijzen oplopen. Volgens cijfers van consumentencollectief UnitedConsumers bedroeg de landelijke adviesprijs voor een liter Euro95 woensdag 2,172 euro.

LEES OOK: De kroonprins van Saudi-Arabië was een groot fan van Trump, maar maakt zich nu waarschijnlijk zorgen over zijn terugkeer