De Verenigde Arabische Emiraten en Israël halen de diplomatieke banden aan. Ze sloten donderdag een historisch akkoord, die tot stand kwam na bemiddeling van de Amerikaanse regering.
Met de deal belooft Israël voorlopig af te zien van de annexatie van Palestijnse gebieden op de Westelijke Jordaanoever. Premier Netanyahu benadrukte wel dat de annexatie niet definitief van de baan is.
De Palestijnen zijn woedend over het vredesakkoord. Volgens president Mahmoud Abbas komt de deal neer op het “verraad” van de Palestijnse zaak. Hij zegt dat niemand het recht heeft om namens de Palestijnen te spreken.
Israël schort de internationaal uiterst omstreden annexatie van Palestijnse gebieden op de Westelijke Jordaanoever op. Dat maakte de Amerikaanse president Trump bekend.
De stap maakt deel uit van een historisch, door Washington bemiddeld akkoord tussen Israël en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Na Egypte (1979) en Jordanië (1994) is de VAE het derde Arabische land dat een vredesakkoord sluit met Israël.
De landen onderhielden voorheen formeel geen diplomatieke betrekkingen, maar hebben volgens waarnemers wel een gezamenlijke rivaal in Iran. Ook de VS en Iran hebben een zeer gespannen relatie.
Trump reageerde opgetogen. “Iedereen zei dat dit onmogelijk was”, aldus de Amerikaanse president. “Na 49 jaar gaan Israël en de Verenigde Arabische Emiraten hun diplomatieke relatie volledig normaliseren.”
De landen spreken in een door Trump gedeelde gezamenlijke verklaring over een "historische diplomatieke doorbraak" waar alle betrokken landen van zullen profiteren.
De afspraken worden ergens in de komende weken bekrachtigd met een ceremonie in het Witte Huis. Daar zijn dan vertegenwoordigers van Israël en de Emiraten bij aanwezig.
Volgens Trump wordt met andere landen in de regio gepraat over vergelijkbare akkoorden.
De Emiraten willen nog steeds een tweestatenoplossing
De Emiraten noemen het akkoord een "moedige stap om een tweestatenoplossing veilig te stellen". Die zou volgens een bewindsman uit de VAE in gevaar zijn gekomen als Israël was doorgegaan met het annexeren van Palestijnse gebieden.
Delegaties uit Israël en de Emiraten gaan de komende weken om de tafel. Er moeten dan afspraken worden gemaakt over de meest uiteenlopende onderwerpen, zoals toerisme, vliegverkeer, veiligheid, telecommunicatie en de opening van ambassades op elkaars grondgebied.
Ook Egypte reageerde positief op het akkoord. President Abdel Fattah al-Sisi zei op Twitter "met belangstelling en grote waardering" de verklaring te hebben gelezen "over het stopzetten van de Israëlische annexatie van Palestijns land".
De annexatieplannen van Netanyahu liggen zeer gevoelig
De Israëlische premier Netanyahu reageerde eveneens via de berichtensite. Hij sprak over een "historische dag voor de staat Israël".
De deal tussen Israël en de Verenigde Arabische Emiraten is het begin van een "nieuw tijdperk" voor Israël en de Arabische wereld, aldus Netanyahu, die benadrukte dat het akkoord niet betekent dat de annexatie van delen van de Westelijke Jordaanoever nu definitief van de baan is.
De premier zei volgens nieuwssite Times of Israël dat de VS alleen om uitstel van de annexatie hebben gevraagd. Hij zei niet wanneer zijn plannen dan alsnog kunnen worden uitgevoerd. Wel sprak hij de verwachting uit dat meer Arabische landen banden met Israël zullen aangaan.
De annexatieplannen van Netanyahu liggen internationaal zeer gevoelig en ook de Palestijnen zijn er fel op tegen. De premier heeft zich onder meer uitgesproken voor het inlijven van Joodse nederzettingen. Die bevinden zich in gebieden die door Israël zijn bezet, maar worden geclaimd door de Palestijnen.
Palestijnen zien akkoord tussen Israël en de Emiraten niet zitten
Ondanks het uitstel van de Westbank-annexatie zien de Palestijnen het kersverse vredesakkoord tussen Israël en de Verenigde Arabische Emiraten niet zitten. President Mahmoud Abbas heeft de Palestijnse gezant zelf teruggeroepen uit het Arabische land. Hij is woest over de deal. Die komt volgens Abbas neer op het "verraad" van de Palestijnse zaak.
Abbas wil volgens een verklaring dat de Arabische Liga en de Organisatie voor Islamitische Samenwerking samenkomen om het akkoord te verwerpen. Hij zei dat geen enkele partij het recht heeft namens de Palestijnen te spreken, ook de VAE niet.
Eerder wees ook de radicaal-islamitische Palestijnse Hamas-beweging het akkoord al af. Het akkoord is een beloning voor de Israëlische bezetting en misdaden, aldus een woordvoerder van Hamas, dat de Gazastrook bestuurt.
Ook een vertegenwoordiger van de Palestijnen die als gematigder gelden, Hanan Ashrawi, veroordeelde de toenadering. De topbestuurder van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) haalde in een tweet uit naar de Emiraten: "Verleen ons alsjeblieft geen gunst. We zijn niemands vijgenblad!"
Joe Biden staat achter de deal
De Democratische presidentskandidaat Joe Biden heeft positief gereageerd op de deal tussen Israël en de Verenigde Arabische Emiraten. Hij sprak in een verklaring over een "historische stap".
"Het aanbod van de VAE om de staat Israël te erkennen is een welkom, moedig en broodnodig staaltje staatsmanschap", reageerde Biden.
De Democraat waarschuwde wel dat hij Israëlische annexatie van delen van de Westelijke Jordaanoever niet zal steunen als hij president wordt. Hij omschreef annexatie als een klap voor het vredesproces tussen de Israëliërs en de Palestijnen. "Daarom ben ik er nu tegen en zal ik ertegen zijn als president."