Als er iets zeker is, dan is het wel dat de onzekerheid in de elektrische automarkt in 2025 blijft. Er staan namelijk een hoop veranderingen op stapel waarvan nog niemand weet wat voor impact ze gaan hebben op de markt. Vooralsnog lijkt het erop dat deze allesbehalve een positieve uitwerking gaan hebben op de verkoopcijfers.

Elektrisch rijden wordt namelijk in bijna alle opzichten duurder. Niet alleen moeten eigenaren van elektrische auto’s weer wegenbelasting betalen, ook verdwijnt de subsidie op de aanschaf van een (tweedehands) elektrische auto en gaan de tarieven aan de openbare laadpalen met enkele centen omhoog door het afschaffen van het belastingvoordeel voor laadpaalexploitanten.

Ondertussen hebben autoverkopers hun huidige aanbod aan volledig elektrische vierwielers al lang in de showroom staan. Waarschijnlijk is er daarbij flink wat voorraad tegen relatief hoge prijzen ingekocht. Al met al kunnen deze omstandigheden ervoor zorgen dat er volgend jaar een unieke kans ontstaat voor kopers om een aantrekkelijk geprijsde tweedehands elektrische auto aan te schaffen.

Alexander Prinssen, Chief Sales Officer Automotive bij Marktplaats
Alexander Prinssen, Chief Sales Officer Automotive bij Marktplaats
Jurre Pompa/Marktplaats

Volgens Chief Sales Officer Automotive Alexander Prinssen van Marktplaats is er geen reden om al te pessimistisch te zijn over de markt voor elektrische occasions. “Ik verwacht dat we volgend jaar de eerste signalen van normalisatie zullen gaan zien en dat we aan het einde van 2025 een gezond groeiend aanbod op ons platform hebben”, zegt hij tegenover Business Insider Nederland.

“Je moet het zo zien: het zijn de laatste pijntjes die uit de markt vertrekken volgend jaar”, vervolgt Prinssen. “We zien dat de laatste te hoog geprijsde elektrische auto's langzaam maar zeker verkocht worden en dat de inkoop zich heeft aangepast, waardoor de markt normaliseert. We hebben op dit moment zo’n 10.000 volledig elektrische auto’s op Marktplaats en verwachten dat dit volgend jaar zal toenemen. Wellicht dat het er 15.000 worden, echt veel zal het niet zijn.”

Mismatch tussen aanbod en vraag bij elektrische occasions

Die kleine toename in het tweedehands aanbod heeft vanzelfsprekend ook een oorzaak. Zelfs als inkopers nu tegen betere prijzen EV’s inkopen, betekent dat niet dat de deur van de showroom direct platgelopen wordt. “Het lijkt er niet op dat de vraag gaat toenemen. Er is dus een mismatch”, legt Prinssen uit. “Dat heeft ermee te maken dat de auto’s die nu vooral op de tweedehandsmarkt komen dure EV’s zijn, en daar zit de autokoper niet altijd op te wachten.”

Dat maakt ook dat inkopers van autobedrijven waarschijnlijk nog wel even blijven wegsturen van de volledig elektrische auto. Prinssen: “Je moet weten dat de aanwas van tweedehands elektrische auto's vooral uit de leasemarkt moet komen. Maar leaseauto’s hebben het probleem dat ze doorgaans een hoge kilometerstand hebben. Dat maakt circa 90 procent van de ex-leaseauto’s al niet interessant voor de Nederlandse markt. Slechts tien procent blijft over en daar zullen alleen de beste uit gevist worden, de rest wordt mogelijk geëxporteerd naar Scandinavië, waar EV’s populairder zijn.”

Met andere woorden: nu de vraag niet toe lijkt te nemen en kopers van elektrische auto's alleen verleid kunnen worden met een goed aanbod, worden inkopers selectiever. Dat maakt de kans aanzienlijk groter dat ze inspelen op waar nu vraag naar is: benzineauto’s en hybrides. Die hebben een veel kortere doorlooptijd.

“We zien dat een gemiddelde EV zo’n 90 dagen te koop staat voordat hij verkocht wordt. Dat is al beter dan begin dit jaar, toen stond er nog 120 dagen voor, maar zoals elke autoverkoper zal beamen, kost elke auto die een dag in de showroom staat geld. Je verdient pas als je verkoopt en je kunt ook pas weer inkopen als je geld uit verkochte auto’s hebt losgemaakt. Verkopers willen dus het liefst een auto zo kort mogelijk hebben staan”, aldus Prinssen.

En om dat mogelijk te maken, trekken de verkopers van alles uit de kast. Marktplaats merkt bijvoorbeeld op dat elektrische auto’s enorm worden afgeprijsd. Soms zelfs onder de inkoopprijs. De auto moet op een gegeven moment de deur uit.

“Hij houdt niet alleen een plek in de showroom in beslag, maar er zit ook kapitaal in dat losgemaakt moet worden voor de bedrijfsvoering. Tel daarbij op dat lenen ook wat duurder is, dan kom je als verkoper op een punt dat je je verlies liever neemt en met de volgende auto weer probeert te verdienen”, stelt Prinssen.

“Gemiddeld hebben we waargenomen dat tweedehands EV’s sinds het begin van dit jaar tot november zo’n 10 procent goedkoper zijn geworden. In vergelijking met januari 2023 is dat zelfs 20 procent, dus dat is gigantisch.”

Geen aanschafsubsidie voor elektrische auto meer in 2025

Begin volgend jaar wordt de vinger van de overheid nog verder in de toch al pijnlijke wond voor elektrische auto's gedrukt. Door de veranderende regels verwacht Prinssen dat de eerste paar maanden van 2025 nog extra slikken wordt voor verkopers van elektrische occasions.

Ze kunnen komend jaar niet meer profiteren van de SEPP-subsidie, waardoor EV-kopers in essentie 2.000 euro minder te besteden hebben. Niet alleen de kopers, maar ook de verkopers moeten daarvoor compenseren. “Ik denk wel dat we, voor de auto’s die we nu in het aanbod hebben, nog verdere prijsverlagingen kunnen verwachten.”

Als je bovenstaande factoren bij elkaar optelt en rekent op een gemiddelde doorlooptijd van 90 dagen, dan zou je kunnen bedenken dat het een goed moment is om in het eerste kwartaal van het volgende jaar toe te slaan als je een tweedehands elektrische auto wilt kopen.

De verkoper wordt door meerdere externe factoren geforceerd om de prijzen van zijn huidige aanbod nog verder te verlagen, en heeft als stok achter de deur de pijn die hij al lijdt omdat hij maar niet van die batterijbak afkomt. De macht ligt in dit geval dus vooral bij de koper.

“Zelfs als je met een inruiler komt, heb je kans dat hij je daar een beter bod voor geeft dan je zou verwachten”, lacht Prinssen. “Hij heeft veel liever de benzineauto waar jij mee komt, die hij weer met winst kan verkopen, dan de EV waar hij alleen maar kosten aan heeft.”

Toeslaan? Of is wachten verstandiger?

Ben je nou niet van plan om begin volgend jaar een elektrische auto te kopen, maar kijk je wel een geïnteresseerd oog naar de ontwikkelingen, dan is het toch het verstandigst om nog even te wachten. Het is natuurlijk prettiger om te handelen in een wat zekerdere markt waarbij je ook enigszins kunt inschatten wat de restwaarde van een gekochte auto gaat zijn. Op dat punt zijn we nog niet.

“Het is nog steeds niet zoals voorheen dat wanneer je een Audi, een BMW, een Opel of een Seat kocht, je wel een beetje kon inschatten wat de auto over een jaar of vijf waard zou zijn. Dat is gewoon nog niet het geval met elektrische auto’s. En zeker niet met al die nieuwe merken. Het is nog maar afwachten wat die in de markt gaan doen”, stelt Prinssen.

De BMW iX2
De BMW iX2
Dennis Wilman/Business Insider Nederland

Misschien is het nog wel het verstandigst om te wachten met de koop van een tweedehands elektrische auto, omdat er steeds meer informatie over dergelijke auto’s beschikbaar komt. Dat maakt dat je met meer zekerheid een elektrische vierwieler kunt aanschaffen.

“In Duitsland zie je dat batterijcertificaten steeds vaker gebruikt worden. Hierin staat de SOH, ‘state of health’ van het accupakket vermeld. Dat is belangrijke informatie, want dat wordt in toenemende mate gezien als de nieuwe kilometerstand van elektrische auto’s”, zegt Prinssen.

“Hier zie je dat ook al mondjesmaat gebeuren, maar wat opvallend is, is dat de doorlooptijd van auto’s met dit certificaat aanzienlijk korter is dan vergelijkbare modellen zonder. Het is dus ook voor verkopers interessant om hierop in te gaan zetten.”

Ondertussen speelt Marktplaats ook in op de ontwikkelingen op de tweedehands EV-markt. Het heeft inmiddels een aparte EV-pagina met daarop verschillende zoekfilters, waaronder bijvoorbeeld ook accucapaciteit. Daarnaast is er ook veel informatie te vinden over elektrisch rijden.

“Naast prijs, merken we dat kennis de belangrijkste factor is die bepaalt of mensen wel of geen elektrische auto kopen. Er bestaan nog te veel misvattingen over elektrisch rijden waardoor mensen de stap toch nog niet durven te zetten. Iets als actieradius bijvoorbeeld. Het is zeker belangrijk, maar als je weet dat de gemiddelde dagelijkse afgelegde afstand in een auto in Nederland zo’n 35 kilometer bedraagt, dan ga je er toch anders naar kijken.”

Prinssen verwijst ook naar de ‘total cost of ownership’, oftewel wat kost het om in een auto te kunnen rijden. Daarin zijn bijvoorbeeld banden en regulier onderhoud meegerekend. “Van EV’s weten we dat ze minder regulier onderhoud vereisen, maar het lijkt er wel op dat ze sneller banden verslijten en dat die duurder zijn. Wat heeft dat voor uitwerking op het kostenplaatje? Het is allemaal informatie die mensen graag willen weten voordat ze overstappen”.

Het gaat niet slecht met occasionmarkt

Overigens betekent bovenstaande niet dat het slecht gaat met de tweedehands autobranche in Nederland. Dit jaar schreef de branche in zijn geheel een plus van 12 procent, zeg Prinssen. Hij verwacht dat het volgend jaar deze groei nog verder doorzet. De lastig verkoopbare elektrische auto heeft namelijk amper uitwerking op het geheel.

Volgens Prinssen is de volledig elektrische vierwieler op dit moment goed voor ongeveer 5 procent van het totale aanbod op zijn verkoopsite. Dat cijfer zal niet heel veel veranderen.

“Ik denk dat het aanbod voorlopig nog wel redelijk laag blijft. De aantrekkelijkere goedkopere EV’s komen nu een beetje gang, en dat wordt allemaal geleaset. Dus het duurt nog drie tot vier jaar tot wij die gaan zien.”

Tot die tijd is er maar erg weinig motivatie om elektrisch te gaan rijden als particulier met een redelijk normaal budget. “De originele aanschafprijs was te hoog en dat is nog merkbaar bij de tweedehandsauto. De prijs matcht nog niet bij het budget, maar komt wel steeds meer in de buurt. De verwachting is wel dat de prijzen verder dalen, waardoor een argument als ‘het milieu’ ook doorslaggevend kan worden”, merkt Prinssen op.” Maar laten we eerlijk zijn, de portemonnee is toch het vaakst het belangrijkst.”

LEES OOK: Topman Anne Brons van BMW Nederland: ‘Wat de economie doet, is veel belangrijker dan een procentje meer of minder bijtelling’