De extreme daling van rentes in Europa stelt grootbanken zoals ING voor een uitdaging. Zij leven immers voor een flink deel van het verschil tussen de rente die ze krijgen op verstrekte hypotheken en bedrijfskredieten, en de rente die ze moeten betalen voor spaargeld en andere leningen.
Omdat spaarrentes op vrij opneembare rekeningen dicht bij het nulpunt liggen, maar niet negatief worden, hebben banken potentieel een probleem als de rentes die ze krijgen op verstrekte leningen verder blijven dalen.
Voor de Nederlandse grootbank ING pakte het rentespel in het derde kwartaal van dit jaar per saldo nog wel gunstig uit, zo blijkt uit de cijfers van ING. De rentebaten voor de grootbank als geheel dikten met 0,8 procent aan tot 3,5 miljard euro. Het lukte de bank bijvoorbeeld om bij hypotheken “gezonde marges” te rekenen.
Volgens ING-topman Ralph Hamers helpt het ook dat ING niet alleen in Europa actief is, waardoor de bank niet volledig afhankelijk is van de situatie in de eurozone.
ING krijgt meer spaargeld binnen maar dat levert minder op
Kijk je specifieker naar Nederland dan is het beeld tweeledig. In het cijferbericht van donderdag rept ING ook voor Nederland van hogere inkomsten uit het hypotheekbedrijf. De omvang van de hypotheekportefeuille nam in het derde kwartaal van dit jaar met ruim 1 miljard euro toe tot 112,6 miljard euro, vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder. Daarbij verbeterde ook de winstmarge op hypotheken, aldus ING.
Ook de omvang van de particuliere spaartegoeden in Nederland steeg bij ING in het derde kwartaal: er kwam bijna 6 miljard euro aan spaargeld bij in het derde kwartaal, vergeleken met een jaar eerder. Retailklanten hadden daardoor eind september in totaal 151,2 miljard euro aan spaargeld uitstaan bij ING in Nederland.
Maar, zo meldde ING, de winstmarge die financiering met spaargeld oplevert wordt steeds minder gunstig. Dit heeft ermee te maken dat veel spaarrentes steeds dichter bij het nulpunt uitkomen, maar niet verder dalen. Tegelijk zakken de rentes op leningen die ING verstrekt met spaargeld van klanten wel.
Zolang de bank niet overgaat tot het rekenen van negatieve spaarrentes wordt spaargeld een relatief ongunstige financieringsbron.
Of de spaarrentes in Nederland komende tijd verder omlaag zullen gaan, kan Hamers niet zeggen. Daar mag hij zich van toezichthouders niet over uitlaten.
ING legt focus op klanten die méér dan 1 product afnemen
Hamers wees donderdag verder op de aanhoudende klantengroei bij de bank en inspanningen consumenten te verleiden meer producten bij ING af te nemen. Dit jaagt de inkomsten uit commissies aan en daarmee wordt het ongunstige renteklimaat tevens wat gecompenseerd.
In de ogen van Hamers zijn kostenbesparingen eveneens belangrijk. ING blijft volgens hem voortdurend kijken naar mogelijkheden om efficiënter te worden. Zo is er afgelopen jaren veel geïnvesteerd in IT-oplossingen, terwijl het aantal bankfilialen flink is afgenomen.
Afgelopen kwartaal gingen de kosten evenwel omhoog. De bank was meer geld kwijt aan het verbeteren van het interne antiwitwasbeleid. Wereldwijd zijn daar nu al meer dan 3500 mensen mee bezig, benadrukt Hamers.
ING zag het leningenboek aan bedrijven daarnaast flink afnemen, met zo'n 4,6 miljard euro. Dit had te maken met de ontwikkeling van de olieprijzen en de terugbetaling van enkele grote leningen. Over de gehele linie zakte de onderliggende winst met ruim 11 procent tot 1,3 miljard euro.
Als puur naar het nettoresultaat wordt gekeken, ging de winst overigens met ruim 73 procent omhoog. Dat komt omdat ING in het derde kwartaal van vorig jaar eenmalig een boete van 775 miljoen euro moest betalen wegens nalatig optreden tegen witwassen.