- De inflatie in Turkije is de afgelopen maanden gezakt, maar ligt nog altijd op een zeer hoog niveau van rond de 40 procent.
- President Erdogan heeft een nieuwe directeur van de centrale bank van Turkije benoemd die de hoge inflatie moet bestrijden.
- De vraag is echter of Erdogan toestaat dat de rente in Turkije fors omhoog gaat.
- Lees ook: Turkse Lira onderuit na einde steunoperatie van de centrale bank – vertrouwen financiële markt in Erdogan is gering
Turkije kampt met een extreem hoge inflatie die de koopkracht van burgers uitholt. De politieke invloed van president Erdogan op het beleid van de Turkse centrale bank heeft tot nog toe verhinderd dat de inflatie effectief bestreden kan worden. De vraag is of de komst van een nieuwe baas van de centrale bank iets aan kan veranderen.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft een nieuwe directeur voor de centrale bank van het land aangesteld. Hafize Gaye Erkan wordt de eerste vrouwelijke gouverneur van de centrale bank. Ze heeft als belangrijkste taak het rentebeleid te normaliseren in Turkije, dat kampt met een torenhoge inflatie.
De 43-jarige Erkan werkte voorheen voor de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs en was tussen 2014 en 2021 een van de hoogste bestuurders van First Republic Bank, die dit jaar omviel. Ze behaalde een doctorstitel in financial engineering, een discipline voor het ontwikkelingen van nieuwe financiële producten, aan de prestigieuze Princeton University.
De afgelopen vijf jaar baarde het Turkse monetaire beleid opzien. Onder druk van Erdogan verlaagde de centrale bank de rentetarieven juist toen de prijzen hard begonnen te stijgen. Doorgaans zijn renteverhogingen juist een middel om de inflatie te bestrijden.
Hoge inflatie in Turkije, rente omlaag
De Turkse lira verloor vervolgens veel van zijn waarde en de inflatie liep vorig jaar op tot 85 procent. Inmiddels is de inflatie iets teruggelopen, maar in april ging nog altijd om een gemiddelde prijsstijging van 40 procent op jaarbasis.
source: tradingeconomics.com
Normaal gesproken proberen centrale banken de inflatie te bestrijden met verhogingen van de beleidsrente. Dat maakt lenen duurder voor bedrijven en consumenten en remt de economische vraag af. Het gevolg is dan vaak ook dat prijzen minder hard stijgen.
In Turkije heeft de centrale bank de beleidsrente juist verlaagd van een niveau van 14 procent medio juli 2022 naar 8,5 procent sinds april dit jaar.
source: tradingeconomics.com
Na zijn zwaarbevochten verkiezingszege liet Erdogan doorschemeren terug te willen keren naar conventioneler economisch beleid. De benoeming van de gerespecteerde oud-bankier Mehmet Simsek tot minister van Financiën wordt gezien als voorbeeld van die draai. Simsek liet weten de "inflatie op rationele gronden" te willen bestrijden.
Erkans voorganger, Sahap Kavcioglu, volgde de onorthodoxe ideeën van Erdogan juist trouw. Hij verlaagde de leenkosten verder en voerde nooit een renteverhoging door.
"Erkans komst markeert hopelijk een verbetering van het beleid van haar voorganger. Maar de vraag is of Erdogan de centrale bank toestaat de rentes voldoende te verhogen om de inflatie omlaag te krijgen", zegt Nick Stadtmiller van beleggersadviseur Medley Global Advisors tegen persbureau Bloomberg.
Daarbij is de vraag hoe onafhankelijk de centrale bank kan opereren. Met vijf benoemingen van centralebankgouverneurs in vier jaar tijd verstevigde Erdogan zijn greep op het instituut, dat in naam autonoom is. De laatste gouverneur die de rente verhoogde, Naci Agbal, werd in 2021 nog geen vijf maanden na zijn aantreden ontslagen.