Japanse yen blijft voorlopig zwak door relatief lage rente

ANALYSE – In Nederland zijn we voorlopig niet van de hoge inflatie af. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek lag de inflatie in mei met 6,1 procent zelfs nog wat hoger dan de 5,2 procent van april.

De energiekosten zijn in Nederland weliswaar iets gedaald, maar daarnaast lijkt zo ongeveer alles wat duurder te worden. Voor veel mensen doet de inflatie overigens niet heel veel pijn, omdat de lonen minstens even hard stijgen.

Volgens werkgeversclub AWVN bedroeg de gemiddelde loonstijging bij cao-akkoorden die in dit jaar zijn afgesloten 6,9 procent. De halsstarrig hoge inflatie en oplopende lonen wijzen erop dat de Europese Centrale Bank de beleidsrente in de loop van het jaar verder verhoogt.

In Japan ziet de inflatiewereld er echter heel anders uit. Daar houdt de Bank of Japan (BoJ) de rente juist heel erg laag. Dat geldt niet alleen voor de beleidsrente van de centrale bank, maar ook voor de 10-jaars op Japanse staatsobligaties.

In theorie maakt de extreem lage rente in Japan het aantrekkelijker voor consumenten en bedrijven om geld te lenen voor grote aankopen en investeringen. De gedachte is dat hierdoor de economische groei wordt gestimuleerd, zodat de prijzen omhoog gaan en voilà: de inflatie kruipt richting de 2 procent die de BoJ graag zou zien. De praktijk ziet er heel erg anders uit.

Inflatie blijft in Japan structureel laag

In april is de inflatie in Japan opgelopen tot 3,5 procent. Dat heeft echter meer te maken met het doorberekenen van opgelopen energieprijzen en problemen die de afgelopen jaren ontstonden in toeleveringsketens dan met het beleid van centrale bank van Japan.

Uit onderzoek komt naar voren dat de inflatieverwachtingen van huishoudens nog heel laag liggen. Bovendien hebben mkb-bedrijven moeite om de loonsverhogingen door te voeren, die in de cao’s van grote ondernemingen zijn vastgelegd.

Dit zijn aanwijzingen dat de hogere inflatie vooral een tijdelijk fenomeen is, in plaats van de structurele opstap die de centrale bank graag zou zien. Bovendien heeft het beleid van de Bank of Japan ook onbedoelde bijwerkingen.

Internationale investeerders staan een stuk meer te trappelen om tegen extreem lage rentes geld te lenen in Japan, dan binnenlandse huishoudens en bedrijven. Deze internationale beleggers lenen elke maand voor miljarden euro’s tegen de zeer lage rente in Japan, om dit vermogen in andere delen van de wereld tegen een hoger rendement te investeren.  

Verdere daling van de yen

De toevoer van 'goedkoop geld' uit Japan stuwt de waarde van tal van beleggingen elders in de wereld, zoals Amerikaanse aandelen, Europees vastgoed en grondstoffen uit Latijns-Amerika. Zodra de rente in Japan gaat stijgen, wordt die zogeheten ‘carry trade’ een stuk minder aantrekkelijk.

Een renteverhoging in Japan dreunt dan ook door op financiële markten. Eind 2022 leek de Bank of Japan daarop voor te sorteren, maar inmiddels halen handelaren weer wat rustiger adem.

Ook onder de begin april aangetreden voorzitter Kazuo Ueda komt de beleidsrente in Japan niet van zijn plaats, terwijl centrale banken in de rest van de ontwikkelde wereld de beleidsrente wel verhogen. Dat is met het oog op de carry trade goed nieuws voor aandelenbeleggers en voor wie naar Japan op vakantie wil gaan.

De Japanse munt is sinds begin mei 2020 met ruim 20 procent gedaald ten opzichte van de euro. Zolang het renteverschil steeds groeit, staat niets een verdere daling van de yen in de weg.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Bekijk de video's over ontwikkelingen binnen de valutawereld op het YouTube-kanaal van iBanFirst.