Volgens de officiële tellingen zijn meer dan 3,5 miljoen mensen besmet geraakt met het coronavirus en zijn meer dan 1 miljoen mensen genezen verklaard.
De werkelijke aantallen besmettingen en genezingen liggen vele malen hoger. Lang niet iedereen die besmet raakt met het coronavirus wordt opgenomen in de officiële tellingen. Dit heeft weer te maken met de testcapaciteit en de frequentie van testen.
Wetenschappers zijn nog volop bezig om vragen rond immuniteit te beantwoorden. Zo moet er meer duidelijkheid komen over de vraag of mensen die besmet zijn geweest opnieuw ziek kunnen worden, en hoelang je immuun blijft als je Covid-19 hebt gehad.
Volgens de officiële tellingen zijn meer dan een miljoen mensen genezen van de symptomen van Covid-19, de longziekte die veroorzaakt wordt door het coronavirus.
Normaal gesproken ontwikkelen mensen die een virusinfectie hebben gehad gedurende een bepaalde periode immuniteit. In het geval van het coronavirus zijn er nog veel vragen over hoelang mensen immuun blijven.
“We weten nog niet precies hoelang mensen immuun blijven, hoe het zit met de mate van immuniteit en of iedereen voor een langere termijn immuun blijft”, zegt microbioloog Frances Lund van de University of Alabama tegen Business Insider.
Dit is wat we tot nog toe wel en niet weten:
Ben je immuun voor het coronavirus als je Covid-19 hebt gehad?
Je immuunsysteem werkt met twee soorten afweer: de zogenoemde aspecifieke afweer en het adaptieve systeem.
De algemene of aspecifieke afweer werkt deels aan de buitenkant van je lichaam om virussen, schimmels en bacteriën tegen te houden. Het gaat dan om fysieke barrières zoals de huid, maar ook slijmlagen, reacties zoals niezen, en de spoelende werking van tranen en urine houden ongewenste indringers buiten.
Het adaptieve afweersysteem werkt trager, maar als je herstelt van een eerste besmetting, ontwikkelt dit systeem antistoffen waardoor een lichaamsvreemde structuur uitgeschakeld kan worden als die na een eerste besmetting opnieuw opduikt.
Uit onderzoek onder coronapatiënten is gebleken dat mensen die Covid-19 hebben gehad antistoffen ontwikkelen. Er zijn echter uitzonderingen.
Bij een groep van 175 Covid-patiënten hadden 10 mensen geen antistoffen ontwikkeld, meldden Chinese onderzoekers in een verslag dat overigens nog niet is getoetst door collega-wetenschappers. Ongeveer 30 procent van deze groep had relatief weinig antistoffen.
De onderzoekers vonden ook een verband tussen de leeftijd van patiënten en de mate waarin mensen antistoffen hadden ontwikkeld. Bij ouderen werden hogere concentraties van antistoffen gevonden dan bij jongeren.
Meer onderzoek is nodig om vast te stellen hoe het immuunsysteem omgaat met het coronavirus, maar mogelijk kunnen sommige mensen die het coronavirus hebben gehad, opnieuw geïnfecteerd raken.
Hoelang blijf je immuun?
De bekende Amerikaanse viroloog Anthony Fauci gaf begin april aan dat mensen die herstellen van Covid-19 waarschijnlijk immuun zijn, mocht er dit najaar een tweede coronagolf komen. “In algemene zin weten we van dit type infectie dat je in ieder geval voor een behoorlijke periode antistoffen ontwikkelt die beschermend werken”, aldus Fauci.
Foto: Dr. Anthony Fauci. Reuters
Het is echter niet duidelijk wat er op de lange termijn gebeurt. Chinees onderzoek naar zorgmedewerkers die de aan het coronavirus verwante SARS-virus hebben gehad, liet zien dat de aanwezigheid van antistoffen tegen SARS gedurende een aantal jaar toenam, na twee jaar piekte en daarna weer afnam.
Als een virus sterk muteert kan dat ook voor problemen zorgen met immuniteit. Maar het lijkt er tot nog toe op dat het coronavirus niet heel sterk muteert. Dat is in principe gunstig voor de effectiviteit van antistoffen en kan ook een vaccin beter doen werken.
Zijn er al mensen opnieuw besmet geraakt met het coronavirus?
Experts achten het vooralsnog onwaarschijnlijk dat we in korte tijd opnieuw besmet kunnen raken door het coronavirus.
Eerder dit jaar meldden gezondheidsinstanties in Zuid-Korea dat ruim 100 Covid-19 patiënten na het herstel opnieuw positief waren getest. Maar na nauwkeurig onderzoek bleek dat deze resultaten waarschijnlijk zijn veroorzaakt door mankementen in testprocedures.
Een ander geval van een Japanse gids voor toeristen die na herstel opnieuw positief was getest, is ook met twijfel omringd. Omdat artsen niet weten of deze patiënt al volledig was hersteld toen de tweede test werd gedaan.
Hoe weet je of je antistoffen hebt tegen het coronavirus?
Naar schatting ontwikkelt vier op de vijf mensen die besmet raken door het coronavirus milde symptomen. Om een beeld te krijgen van het percentage van de bevolking dat besmet is geraakt, voeren landen bloedtesten uit onder willekeurig geselecteerde groepen.
Medio april is dat in Nederland gedaan door bloedbank Sanquin. Toen bleek dat ongeveer 3 procent van de onderzochte groep antistoffen tegen het coronavirus had ontwikkeld. Trek je dit door naar de Nederlandse bevolking dan zouden enkele honderdduizenden mensen in aanraking zijn gekomen met het virus in Nederland.
Hoe belangrijk is de ontwikkeling van een vaccin?
Wereldwijd zijn farmaceuten en biotechbedrijven bezig met de ontwikkeling van mogelijke vaccins tegen het coronavirus. De Wereldgezondheidsorganisatie meldde afgelopen maand dat er zo’n 70 kandidaat-vaccins zijn.
Mocht blijken dat niet iedereen antistoffen tegen het coronavirus ontwikkelt, dan zou het zo kunnen zijn dat een vaccin niet bij iedereen werkt. Aan de andere kant lijkt het erop dat genoeg mensen antistoffen ontwikkelen om een vaccin z’n werk te laten doen.
De schatting is dat als minstens 50 procent van de bevolking van een land immuun is tegen het coronavirus, er voldoende groepsimmuniteit is om het virus te beteugelen.