Ophef woensdagmiddag om een klein stukje tekst uit een rapport van het Internationaal Monetair Fonds. Het IMF zou uit zijn op de spaargelden van Europeanen om de schuldenlast terug te dringen. Maar dat is helemaal niet het geval.
De Franse krant Le Figaro bracht dinsdagmiddag het nieuws al eerste, waarna het Belgische Express.be het omzette in een Nederlands bericht.
Vervolgens pakten Nederlandse media het op. Na het middaguur op woensdag verschenen alarmerende koppen op diverse nieuwssites en blogs. Een kleine greep:
Supertaks op spaargeld geopperd
Idee IMF: Eenmalige heffing van 10 procent op spaargeld
IMF wil 10 % van uw spaargeld afpakken
IMF geeft 'groen licht' voor eenmalige supertaks van 10% op uw spaargeld
IMF oppert helemaal niks
Waar gaat het om? Om dit halfjaarlijkse rapport van het IMF over belastingen. Daarin geeft het IMF op pagina 49 in een klein kader historische context bij het idee om een heffing op spaargeld in te stellen. Dat zou de schuldenlast van landen enorm terug kunnen dringen en een alternatief zijn voor belastingverhogingen en bezuinigingen.
(Klik op de afbeelding voor vergroting.)
Dat is geen nieuw idee, zoals het IMF zelf al aangeeft, maar dat wordt wel gesuggereerd in enkele van de bovenstaande koppen. De Boston Consulting Group stelde in 2011 een soortgelijk idee voor, maar dan met een fors hogere heffing van 30 procent. In april dit jaar had Steen Jakobsen, de hoofdeconoom van Saxo Bank, het over een belasting van 10 à 15 procent.
En in een recent rapport van een denktank van de Europese Commissie werd een belasting van 1 procent op tegoeden boven 1 miljoen euro voorgesteld, zoals Das Kapital signaleerde.
Rekenvoorbeeld
In de laatste alinea rekent het IMF voor hoe hoog de belasting moet zijn als je die invoert voor een steekproef van 15 landen uit de eurozone. De rekenmeesters komen uit op ongeveer 10 procent.
Nergens pleit het IMF voor een dergelijke belasting. En nergens zegt het instituut dat spaarders in de eurozone op moeten passen.
Politiek gevoelig na Cyprus
Het invoeren van een dergelijke belasting zou politiek zeer gevoelig liggen na de redding van noodlijdende banken op eilandstaat Cyprus. Daarbij bestond aanvankelijk het plan om spaarders onder de 100 duizend euro eenmalig een heffing van 6,75 procent te laten betalen.
Dat plan werd na vele protesten geschrapt; alleen Cypriotische tegoeden boven een ton kregen een heffing voor de kiezen. Van de casus Cyprus hebben de euroleiders geleerd hoe sterk Europese spaarders hechten aan het idee dat hun spaargeld veilig is, zoals Z24's Jeroen de Boer destijds schreef. Het IMF denkt wel twee keer na voordat het zoiets lukraak oppert.
Veel belangrijker: het IMF stelt in hetzelfde rapport dat het begrotingstekort van Nederland in 2015 op zal lopen naar 4,8 procent van het bruto binnenlands product. Daarmee zou ons land over twee jaar samen met Spanje het grootste tekort in de eurozone hebben. Ook de staatsschuld loopt volgens het IMF verder op, van ruim 75 procent dit jaar tot naar schatting circa 83 procent in 2018. Dat zijn zaken waar we ons echt druk over moeten maken.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl