Op maandag 29 oktober is het zover. Dan debatteert
de Tweede Kamer over het Belastingplan 2013, inclusief het voorstel uit
het Lente-Akkoord om de hypotheekrente-aftrek fors te beperken.
De variant die het demissionaire kabinet Rutte I heeft voorliggen, beoogt een
tweedeling tussen bestaande hypotheken en nieuwe leningen. Bestaande
leningen worden ontzien. Wie een nieuwe hypotheeklening afsluit, krijgt
daarover alleen rente-aftrek als hierop annuïtair of lineair wordt afgelost.
Hypotheekrenteaftrek: starters en bestaande leningen
De opzet uit het Belastingplan zorgt ervoor dat huiseigenaren die al een
hypotheeklening hebben, niet geconfronteerd worden met stijgende
maandlasten. Daar staat echter tegenover dat lenen vooral voor starters
duurder wordt; want de leningen met annuïtaire of lineaire aflossing brengen
in eerste instantie hogere kosten mee.
De kans is groot dat dit voor extra prijsdruk zorgt op woningmarkt, waardoor
huidige woningbezitters via de achterdeur toch geraakt worden, omdat hun
huis minder waard wordt.
Hamvraag is of formatiepartners VVD en PvdA eruit komen met een alternatief
voor de variant die voorligt in het Belastingplan 2013. Daaraan heeft de VVD
zich afgelopen mei gecommiteerd, maar de zogenoemde Kunduz-coalitie die dit
plan heeft bedacht kan sinds de verkiezingen van afgelopen september niet
meer bogen op een Kamermeerderheid.
Beperking aftrek: Wonen 4.0
Intussen wordt van alle kanten druk uitgeoefend op Rutte en Samsom om de
manier waarop de hypotheekrente-aftrek wordt beperkt anders aan te pakken.
Meest prominent is het voorstel van belangenclubs Vereniging Eigen Huis,
huurdersorganisatie Woonbond, de koepel van woningcorporaties Aedes en de
makelaarsorganisaties NVM, VBO Makelaar en VastgoedPro.
In het zogenoemde woningmarktplan Wonen.4.0
wordt voorgesteld de hypotheekrente-aftrek in dertig jaar geleidelijk af te
bouwen. Idee is om dit te doen door het saldo van de hypotheekrente en het
eigenwoningforfait, het bedrag dat ingezet kan worden als aftrekpost voor de
inkomstenbelasting, jaarlijks met één dertigste te verlagen. Zowel voor
bestaande als nieuwe hypotheken.
Ter compensatie van deze afbouw zou de overdrachtsbelasting voor kopers geheel
moeten worden afgeschaft, kan het eigen woningforfait geleidelijk worden
afgebouwd, en kunnen de opbrengsten van de aftrekbeperking worden
teruggegeven in de vorm van lagere belastingtarieven.
'Aflosaftrek'
Naast deze door veel economen gesteunde variant zijn er ook andere, meer
exotische oplossingen. Zo stelt financieel specialist Wim Rust, de man die
in de jaren 1980 de spaarhypotheek bedacht, dinsdag tegenover het Financieele
Dagblad, voor een zogenoemde 'aflosaftrek' in te voeren.
Enerzijds wil Rust de hypotheekrente-aftrek per direct schrappen.. Dat
betekent dat huiseigenaren de daadwerkelijke marktrentes voor hun kiezen
krijgen in de rentelasten. Maar ze mogen dan wel jaarlijks 5 procent van hun
eigenwoningschuld aflossen, waarbij dit bedrag kan worden opgevoerd als
aftrek voor de inkomstenbelasting.
In dit plan worden hypotheken in twintig jaar lineair afgelost. De hogere
woonlasten kunnen volgens dit plan aanvankelijk gecompenseerd worden door
pensioenpremies in te zetten ten behoeve van de woonlasten (dit gaat ten
koste van de pensioenopbouw) en de eigen woning fiscaal naar box 3 voor
vermogen over te hevelen. In box 3 wordt het saldo van bezittingen en
schulden belast met 1,2 procent vermogensbelasting. Voor starters, die
relatief weinig overwaarde hebben, tikt dat minder zwaar aan.
Of alternatieve plannen voor de hypotheekrente-aftrek enige kans maken, is
uiteraard koffiedikkijken. De PvdA heeft in zijn verkiezingsprogramma een
beperking van de rente-aftrek opgenomen, die veel lijkt op het plan van
Wonen 4.0. De VVD blijft daarentegen sterk aanleunen tegen de variant uit
het Lente-Akkoord. Hoe daaruit te komen zonder gezichtsverlies?
Lees ook:
waard is?
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl