Variabele hypotheekrente is bijna net zo hoog als 10 jaar vast

Wie een hypotheek afsluit of de hypotheekrente opnieuw moet vastzetten, stuit mogelijk op een ietwat ongewone situatie. De kans is groot dat de variabele rente binnenkort hoger is dan de hypotheekrente voor 10 jaar vast. Doorgaans geldt juist dat kortere rentevaste perioden goedkoper zijn.

Op dit moment is de gemiddelde variabele hypotheekrente nog slechts 0,2 procentpunt lager dan de gemiddelde hypotheekrente voor 10 jaar vast mét NHG-verzekering, schrijft Van Bruggen Adviesgroep in zijn nieuwsbrief van deze week.

De financieel intermediair verwacht dat beide rentes verder stijgen, omdat op de financiële markten sprake is van een stijging van zowel de geldmarktrente voor kortere leningen als de kapitaalmarktrente voor langer lopende leningen.

In de onderstaande grafiek zijn de renteverwachtingen van Van Bruggen weergegeven. Te zien is dat de variabele hypotheekrente (bruine lijn) door stijgt richting de hypotheekrente voor 10 jaar vast (lichtblauwe lijn).

De ontwikkeling van de 10-jaars hypotheekrente is wat lastiger te voorspellen. De afgelopen periode ging deze van een licht dalende naar een licht stijgende trend, maar de vraag is of dit doorzet.

Voor de variabele hypotheekrente verwacht Van Bruggen dat deze tot 16 maart, wanneer de Europese Centrale Bank (ECB) haar nieuwe rentebesluit neemt, met 0,08 procent per week toeneemt.

Gemiddelde variabele rente ligt net onder 10 jaar vast

Momenteel is de gemiddelde variabele rente 3,87 procent voor hypotheken met NHG-verzekering, waarmee huiseigenaren onder voorwaarden verzekerd zijn tegen een restschuld. De gemiddelde rente voor een 10 jaar vast met NHG ligt op 4,07 procent.

Voor hypotheken zonder NHG geldt dat de gemiddelde variabele rente momenteel op 4,39 procent ligt en de rente voor 10 jaar vast op 4,59 procent, zo laat de onderstaande tabel van Van Bruggen zien.

Met de verwachting dat de variabele hypotheekrente verder stijgt, is de kans groot dat deze binnenkort de rente voor 10 jaar vast inhaalt, stelt Van Bruggen. Een variabele rente die hoger is dan rentes die langer vastliggen, is een fenomeen wat vaker voorkomt. Dit was eind 2019 en begin 2022 ook het geval.

Toch is het een atypische situatie, aangezien leningen met een variabele rente of een kortere rentevaste periode, doorgaans goedkoper zijn dan leningen waarbij de rente langer vastligt.

Een van de voordelen van de variabele rente, namelijk een iets lager tarief en dus lagere maandlasten, komt hiermee te vervallen. Daar staat tegenover dat de je meteen profiteert als de variabele rente weer zakt.

Wat was goedkoper tussen 2004 en 2012: variabele rente of 10 jaar vast?

Dat de variabele rente af en toe boven de vaste hypotheekrentes ligt, betekent niet dat je hiermee op de langere termijn duurder uit bent. De tijd moet leren of een variabele rente gunstig is geweest of niet.

We kunnen alleen terugkijken, en dat heeft Van Bruggen Adviesgroep dan ook gedaan. De financieel intermediair vergeleek de variabele rente en de rente voor 10 jaar vast tussen 2004 en 2012.

Uitgangspunt is een huiseigenaar met een aflossingsvrije hypotheek van 100.000 euro.

Wie tussen 2004 en 2012 koos voor een variabele hypotheekrente, was over een periode van 10 jaar gemiddeld ongeveer 20.500 euro goedkoper uit dan iemand die voor 10 jaar vast had gekozen.

Zelfs als die persoon vlak na de zomer van 2005, toen de rente op het laagste punt van 3,8 procent lag, voor 10 jaar vast koos, was degene met een variabele rente goedkoper uit. Ondanks het feit dat de variabele rente af en toe boven de vaste rente uitkwam.

Variabele rente versus 10 jaar vast van 2013 tot nu

Wie nu goedkoper uit is, valt nog niet te zeggen omdat we niet weten hoe de variabele rente zich ontwikkelt. Maar degenen die in de eerste jaren vanaf 2013 voor variabel kozen, zijn waarschijnlijk wel goedkoper uit dan degenen die hun rente toen 10 jaar hadden vastgezet. In de eerste jaren was je volgens Van Bruggen stukken goedkoper uit met de variabele hypotheekrente.

Maar daarna begon de rente flink te dalen. Tussen 2015 en 2022 kon je de hypotheekrente 10 of 20 jaar vastzetten tegen een (extreem) lage rente .Degenen die de rente in die periode hadden vastgezet, kunnen bij het einde van hun rentevaste periode mogelijk concluderen dat ze minder rente hebben betaald dan iemand die voor variabel had gekozen. Al kan de variabele rente de komende tijd nog dalen.

Zoals gezegd, heeft de variabele rente het voordeel dat het tarief doorgaans iets lager ligt. En stel dat je elders een lagere rente ziet of de rente toch wil vastzetten, dan betaal je geen boete omdat je de ‘hypotheek openbreekt’. Wel gaat de variabele hypotheekrente met meer onzekerheid gepaard. Immers, de rente kan elk moment stijgen en daarmee de maandlasten. Dat moet je wel kunnen opvangen.

Volgens Van Bruggen Adviesgroep bieden niet alle geldverstrekkers een variabele hypotheekrente aan. En als ze dat wel doen, gelden soms aanvullende voorwaarden. Zo mag je bij sommige geldverstrekkers voor slechts een deel van de hypotheek een variabele rente hebben. En als je ervoor gaat, vergelijk dan goed. Want er kunnen grote verschillen zitten in de variabele tarieven van geldverstrekkers.   

Lees ook: Hypotheekrente stijgt over hele linie: van 10 jaar tot 30 jaar vast – bekijk bij welke hypotheken de rente klimt