Het klinkt misschien een beetje raar, maar huiseigenaren hebben best goede redenen om te klagen over de hypotheekrente. Die is erg laag, maar eigenlijk niet laag genoeg.

Op financiële markten dalen rentes van obligatieleningen al een aantal maanden, mede doordat centrale banken met goedkoop geld strooien

Sinds enkele dagen is de vrij absurde situatie ontstaan dat Nederlandse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar een marktrente kennen van minus 0,15 procent. Ofwel: als je dit staatspapier koopt, verlies je in de praktijk 1,50 euro per duizend euro inleg. Afgelopen oktober noteerde de 10-jaarsrente nog op plus 0,68 procent.

Helaas profiteert de hypotheekmarkt (nog) niet van de forse daling van de kapitaalmarktrente, die mede bepaalt hoe goedkoop banken zelf kunnen lenen.

Volgens financieel intermediair Van Bruggen Adviesgroep daalde de gemiddelde hypotheekrente in de afgelopen negen maanden maar mondjesmaat, in totaal met slechts 0,2 procentpunt. De vraag is dus of de hypotheekrente de komende maanden toch nog verder zal dalen.

Op dit moment is de gemiddelde rente volgens de Hypotheekshop 1,73 procent voor een rentevaste periode van 10 jaar mét NHG-verzekering. Zonder NHG is dit 2,22 procent.

In de afgelopen vier weken is de gemiddelde hypotheekrente slechts een schamele 0,04 procentpunt gedaald.

Hypotheekrente daalt fractie, rentemarge geldverstrekkers omhoog

Het opgelopen verschil tussen de rente op staatsobligaties en hypotheekrentes wijst volgens de Hypotheekshop op een hogere rentemarge voor geldverstrekkers, waardoor ze meer winst maken.

De grafiek hieronder laat inderdaad zien dat er eind vorig jaar een trendbreuk in de rentemarge op nieuwe hypotheken is geweest. De rentemarge voor geldverstrekkers is nu zo'n 0,5 procentpunt hoger dan in de twee jaar voor de trendbreuk.

Bron: De Hypotheekshop

De hogere rentemarge is opmerkelijk, want de concurrentie op de hypotheekmarkt is de afgelopen jaren sterk toegenomen door de toetreding van nieuwe aanbieders. Daarbij gaat het vooral om partijen die hypotheekleningen verstrekken met geld van pensioenfondsen en verzekeraars. Je zou dus verwachten dat meer concurrentie tussen aanbieders op de hypotheekmarkt juist leidt tot lagere winstmarges.

Volgens de Hypotheekshop geven geldverstrekkers die met pensioengeld werken recent echter aan dat het lastiger is om geld bij beleggers op te halen.  "In gesprekken met verschillende aanbieders is ons reeds meerdere malen bevestigd dat het aanbod van funding in Nederland afneemt."

Als uitdagers op de hypotheekmarkt moeilijker aan financiering komen, wordt het ook lastiger met scherpe hypotheekrentes druk te zetten op klassieke aanbieders zoals grootbanken.

De Hypotheekshop ziet hier als mogelijke verklaring dat Nederlandse pensioenfondsen de afgelopen jaren al veel geld in hypotheken hebben gestoken. Partijen die met geld van beleggers werken, moeten vaker geld ophalen bij buitenlandse beleggers. "Mogelijk dat die beleggers hogere rendementen verwachten." Ofwel: het wordt lastiger om te concurreren met ultralage hypotheekrentes.

Daling hypotheekrente

Een andere verklaring voor de gestegen rentemarge is dat de rente op staatsleningen relatief snel is gedaald. De hypotheekrente volgt de kapitaalmarktrente doorgaans met enige vertraging. De kapitaalmarkt fluctueert immers sterk van dag tot dag en geldverstrekkers willen niet continu de hypotheekrente aanpassen.

Begin dit jaar was de verwachting nog dat de kapitaalmarktrente, en dus de hypotheekrente, aan het eind van dit jaar zou gaan stijgen. Daardoor waren geldverstrekkers niet geneigd de gedaalde kapitaalmarktrente door te geven aan de consument.

Maar nu lijken financiële markten ervan uit te gaan dat de centrale banken van de VS en het eurogebied zullen proberen de rente langer laag te houden. Mogelijk leidt dit binnenkort alsnog tot substantieel lagere hypotheekrentes.

Lees meer over hypotheken: