Hoewel 2019 een jaar is geweest van veel economische zorgen – van de Brexit tot de vrees voor een wereldwijde recessie – valt er uiteindelijk niet heel veel te klagen. Ook niet voor je portemonnee.
Huiseigenaren konden profiteren van extreem lage hypotheekrentes en oplopende huizenprijzen. En op de beurs boekten aandelen dit jaar stevige plussen.
In de eerste vijf maanden van 2019 liepen benzine- en dieselprijzen aan de pomp weliswaar op, maar sindsdien is sprake van een vlakke ontwikkeling.
Wat betreft stroom- en gasprijzen die voor langere tijd vast staan, is het hele jaar al sprake van goedkopere aanbiedingen.
Enige echte pijnpunten zijn de aanhoudend lage spaarrentes, waarmee je de inflatie niet kunt verslaan, en de precaire staat van pensioenen in Nederland. Maar daar staan dus de nodige pluspunten tegenover.
Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden. Hoe staat het met de waarde van je huis, de hypotheekrente, energierekening, benzine- en dieselprijzen, aandelen en je spaargeld? Bekijk hieronder de Blik op je Geld van december 2019.
Download hier de app voor Upday Nieuws
Huizenprijs piekt iets boven de 3 ton
De gemiddelde verkoopprijs van huizen blijft sinds een paar maanden hangen op een topniveau van boven 312 duizend euro. Vergeleken met een jaar eerder is dat een stijging van ruim 5 procent. Het lijkt er wel op dat de piek van de huizenprijs inmiddels min of meer is bereikt.
In november lag de gemiddelde huizenprijs op vrijwel hetzelfde niveau als in oktober: afgerond 313 duizend euro. Vergeleken met een jaar eerder betekent dit wel dat je huis, door de bank genomen, ruim 15 duizend euro meer waard is geworden.
Intussen waarschuwen sommige experts wel voor de kwetsbaarheid van de Nederlandse huizenmarkt. Zo publiceerde kredietbureau Moody's deze maand een analyse waarin wordt gewezen op de gevoeligheid van de Nederlandse economie voor een crash op de huizenmarkt.
Niet dat dat een acuut risico is: volgens analisten van Rabobank stijgt de huizenprijs in 2020 gemiddeld nog met 4,5 procent. Feit is wel dat de relatief hoge hypotheekschuld van Nederlanders ervoor zorgt dat consumenten in Nederland bij dalende huizenprijzen snel geneigd zijn om minder uit te geven, ook al kunnen ze de hypotheeklasten prima dragen.
Lees ook: Je moet 2 keer modaal verdienen om met een maximale hypotheek een ‘gemiddeld’ huis te kunnen kopen
Hypotheekrente stabiel op extreem laag niveau
De gemiddelde hypotheekrente voor 10 jaar vast lag begin dit jaar nog op bijna 2 procent (mét NHG-garantie), maar inmiddels zitten we ruim een half procentpunt lager. Bovenstaande grafiek van Van Bruggen Adviesgroep geeft de ontwikkeling van 2019 goed weer.
Vooral sinds de zomer zijn hypotheekrentes hard gedaald. Een belangrijke reden hiervoor is de forse daling van rentes op kapitaalmarkten, die werd gevoed door het goedkoopgeldbeleid van de Europese Centrale Bank. Maar ook meer concurrentie tussen geldverstrekkers speelt een rol.
Volgens financieel intermediair De Hypotheekshop is er in de laatste tien jaar slechts één jaar is geweest waarin de gemiddelde hypotheekrente niet is gedaald. De trend is dus neerwaarts. “In totaal is de hypotheekrente dit decennium met bijna 4 procentpunt gedaald, vanaf gemiddeld 5,05 procent eind 2009 naar 1,24 procent op dit moment.”
Ook in 2020 kan het heel goed dat de hypotheekrente nog wat verder zakt, denkt intermediair De Hypotheker. Al blijft dat natuurlijk koffiedik kijken.
Het is in ieder geval handig om voor het komende jaar naast de ontwikkeling van de hypotheekrente ook de fiscale zaken rond je hypotheek in de gaten te houden. Lees in dit verband:
Je hypotheek in 2020: 7 dingen die veranderen waar je op moet letten
Sparen: variabele rente dicht bij nul
De hoogste spaarrente voor vrij opneembare rekeningen staat al maanden op 0,2 procent. Maar steeds meer banken neigen ernaar om de basisrente voor sparen dicht naar het nulpunt te brengen. De gemiddelde variabele spaarrente bedraagt daarom nog maar 0,08 procent.
Bovenstaande grafiek laat zien dat, zelfs als je de hoogste variabele spaarrente neemt, er een enorme afstand is tot de inflatie. Die ligt in Nederland op 2,6 procent.
Spaargeld dat op vrij opneembare spaarrekeningen staat, wordt door de inflatie minder waard. Door de stijging van prijzen van goederen en diensten neemt de koopkracht van je spaargeld af.
Intussen wordt veel gepraat over de mogelijkheid dat spaarrentes negatief worden, maar voorlopig lijkt het erop dat dit voor tegoeden tot een ton in ieder geval niet aan de orde is.
Beurs: topjaar voor aandelenbeleggers
Bij de start van 2019 stonden er behoorlijk wat donkere wolkjes aan de hemel voor beleggers: de dreiging van een mondiale recessie, de handelsoorlog van de Amerikaanse president Trump en natuurlijk de Brexit. Toch bleven aandelenmarkten gedurende het hele jaar gestaag klimmen.
In bovenstaande grafiek is goed te zien dat de Amsterdamse AEX-index, ondanks enkele tussentijdse dipjes, telkens verder klom. Inmiddels noteert de AEX boven de 600 punten en staat voor het jaar een plus van 24 procent op de borden.
Een belangrijke reden voor de aanhoudende stijging van aandelen is de het goedkoopgeldbeleid van centrale banken. Rentes zijn extreem laag en voor veel staatsobligaties uit westerse landen zelfs negatief. Beleggen met geleend geld is dus spotgoedkoop en wat betreft het rendement zijn er weinig alternatieven voor aandelen.
Verder is de angst voor een mondiale recessie inmiddels wat weggeëbd, lijkt er enige toenadering tussen Trump en China en is er duidelijkheid over de Brexit. Aandelenbeleggers kijken dus nog wel even met een roze bril naar de nabije toekomst.
Benzine en diesel: weinig beweging aan de pomp
Op oliemarkten trekken prijzen licht aan sinds een paar weken, waarbij Noordzee-olie is opgeklommen tot iets meer dan 60 dollar per vat. Maar heel hard gaat het allemaal niet.
Dat is ook terug te zien bij benzine- en dieselprijzen aan de pomp. Die kabbelen voort, waarbij de gemiddelde benzineprijs al maanden rond de 1,65 euro per liter schommelt en de dieselprijs rond de 1,37 euro per liter noteert.
Voor 2020 is het in eerste instantie afwachten wat olielandenclub OPEC gaat doen. Die heeft tijdelijke productiebeperkingen ingevoerd om de olieprijs te ondersteunen. De verwachting is dat de aanbodbeperking vanuit Opec in maart volgend jaar wordt verlengd.
Vaste stoomprijs nog iets lager
De drie grote energieleveranciers Essent, Eneco en Vattenfall houden hun variabele stroomtarieven per 1 januari 2020 gelijk. Deze prijzen worden één keer per halfjaar aangepast.
Wie een contract met variabele tarieven heeft, krijgt in januari wel te maken met een lagere energierekening, omdat de energiebelasting daalt. Het grootste voordeel zit in de vaste belastingkorting op de energierekening die op jaarbasis 178 euro toeneemt.
In bovenstaande grafiek is te zien dat de gemiddelde variabele stroomprijs in december op 6,75 cent per kWh lag. De gemiddelde prijs voor contracten waarbij het tarief 1 jaar vast ligt, is daarentegen licht gedaald naar 6,10 cent per kWh.
In beide gevallen gaat het om de kale stroomprijzen, dus exclusief de energiebelasting, de opslag voor duurzame energie (ODE) en de btw. Inclusief die belastingen moet je ongeveer 15 cent bij de kale stroomprijs optellen.
"Voor stroom liggen de variabele tarieven gemiddeld 12 procent hoger dan de vaste tarieven", signaleert online consumentenadviseur Pricewise. Dit maakt het nog altijd relatief aantrekkelijk om stroomprijzen voor langere tijd vast te zetten.
Groot verschil tussen variabele en vaste gasprijs
Ook voor de gasprijzen geldt dat het variabele tarief per 1 januari 2020 bij de grote energieleveranciers ongewijzigd blijft. Maar de energiebelasting voor aardgas gaat in 2020 wel omhoog.
Kijk je naar de ontwikkeling van kale gasprijzen, dan is te zien dat het variabele tarief gemiddeld 27,34 cent per kuub bedraagt, terwijl het tarief voor 1 jaar vast is gezakt naar 23,50 cent per kuub.
Bij de kale gasprijzen moet je de energiebelasting, de opslag voor duurzame energie (ODE) en de btw optellen om te komen tot de consumentenprijs. De belastingen zijn goed voor zo'n 40 cent per kuub.
Voor de gasprijzen is het verschil tussen variabel en 1 jaar vast liefst 16 procent. Dat maakt de tarieven die langer vastliggen relatief aantrekkelijk.
Volgens Pricewise zorgen het relatief warme weer in Europa, een hoog aanbod van aardgas uit Rusland en positieve ontwikkelingen in het Amerikaans-Chinese handelsconflict voor lagere gasprijzen op groothandelsmarkten.