Nederlandse Hydraloop komt met waterzuivering voor thuis

De wc doorspoelen met drinkwater zijn we meer dan gewend. We denken er geen seconde meer over na en spoelen zelfs zonder enig schuldgevoel de kleine boodschap weg met de hoeveelheid water die voor de grotere boodschap is bedoeld. Water is immers nagenoeg gratis en er is een oneindige aanvoer van, toch? Als je om je heen kijkt zie je niet anders dan water, zeker in deze natte tijd van het jaar.

Maar wat je misschien niet weet is dat we met een toenemend watertekort kampen. En nee, dan bedoelen we niet alleen in de drogere landen waar mensen op waterrantsoen zijn, maar ook hier in Nederland, het land dat leeft met water. Zo zijn er bijvoorbeeld al nieuwbouwprojecten die niet meer door kunnen gaan omdat waterbedrijven niet genoeg vers drinkwater kunnen leveren.

Maar gelukkig wordt er in ons koude kikkerlandje ook aan een deel van de oplossing gewerkt. Het Leeuwardse Hydraloop heeft namelijk als missie om het waterverbruik enorm te verminderen door water te recyclen.

“Het is toch eigenlijk te gek voor woorden dat we licht verontreinigd water, wat we perfect kunnen gebruiken om de was mee te doen of om de WC mee door te spoelen, gewoon zo het riool in storten?” zegt Sabine Stuiver, CMO en mede-oprichter van Hydraloop, tegen Business Insider. “Het systeem is in essentie nog steeds hetzelfde als dat van de Romeinen. Het komt binnen, we gebruiken het en we storten het af.”

Met een watertekort dat nu ons dagelijks leven is gaan beïnvloeden, is het tijd voor verandering. Maar die verandering was er eigenlijk in 2003 al. Toen klopte een vriendin van Stuiver en haar man, Arthur Valkieser, bij hen aan voor advies voor zijn product, de Ecoplay. Het was een systeem dat water uit de douche met een eenvoudig systeem schoonmaakte voor, zoals de merknaam al zegt, gebruik in de wc.

Het systeem werd al verkocht in een aantal landen en had ook een patent. Maar door de crisis in 2008 en 2010 was er geen geld meer voor innovaties. Ook kwam de bouw vrijwel stil te liggen, waardoor de afzetmarkt voor het product verdween.

Als reactie hierop werd het bedrijf stilgelegd, maar het patent werd nog wel aangehouden met een klein groepje investeerders. Dat groepje werd langzaam maar zeker kleiner en kleiner, tot in 2015 alleen Stuiver en haar man over waren.

Ze moesten beslissen om het te laten varen of aan te houden. Ze besloten het laatste, maar bedachten ook gelijk om er werk van te maken. Ze stopten met hun pensioen en verhuisden terug naar Nederland vanuit Frankrijk, waar ze toen nog van de vrije tijd aan het genieten waren.

“We hadden echt het idee dat we dit niet zomaar konden laten varen. We moesten er iets mee doen. Het zou anders te zonde zijn”, legt Stuiver uit. “We hebben alle lusten, maar dat waren natuurlijk veelal lasten, van Ecoplay overgenomen.”

Zonder filters, membranen of chemicaliën

Al gauw bleek dat het product eigenlijk aan geen enkele huidige maatstaf voldeed. De testen van het gereinigde water wezen uit dat de waardes zo slecht waren, dat de twee besloten dat het beter was om opnieuw te starten.

Er was een compleet nieuwe aanpak nodig. “Mijn man is daarop - niet gehinderd door enige kennis - 1,5 jaar de garage in gedoken om een product te maken wat niet alleen water reinigt en aan de allerstrengste internationale eisen voldoet, maar ook een die de consument zou willen kopen.”

Dat product is de Hydraloop geworden. Een soort kast ten grootte van ongeveer een koelkast die licht verontreinigd water uit onder andere de douche, het bad, de wasmachine, en ook condensatiewater van de warmtepomp, airconditioner en wasdroger zuivert zonder dat de consument er omkijken naar heeft.

“Wat de Hydraloop uniek maakt? Dat hij geen filters, membranen of chemicaliën gebruikt. Alle producten die water reinigen deden dat tot nu toe wel, en dat vraagt onderhoud. De filters en membranen lopen vol en moeten regelmatig vervangen worden, dat wil je als consument niet doen en maakt het product duurder. Dat maakte ze ongeschikt voor thuisgebruik”, legt Stuiver uit.

“We hebben als voordeel gehad dat we er met een compleet frisse blik en met een achtergrond in design in zijn gekomen. Met een nieuwe visie op het probleem als het ware. We wisten vanaf de eerste dag dat we qua design aantrekkelijk moesten zijn. Uiteindelijk creërden en patenteerden we een combinatie van meerdere waterreinigingstechnologiën, waardoor de Hydraloop onderhoudsarm en zelfreinigend is.”

En om er zeker van te zijn dat de Hydraloop zijn werk doet en het goed doet, deden Stuiver en haar man jarenlang duurtesten in hun eigen woning. Vanzelfsprekend nog voordat het op de markt kwam. “We hebben het hier anderhalf jaar uitvoerig getest. Er kwamen zelfs hele teams van mensen over de vloer om te douchen en wassen, omdat het geheel natuurlijk voldoende meters moet maken voor goede resultaten.”

Na jaren testen en doorontwikkelen, waren de resultaten er: met een Hydraloop kan iemand zo’n 45 procent op zijn dagelijkse waterverbruik besparen. Dat komt neer op zo’n 58 liter per persoon per dag, aangezien de gemiddelde Nederlander zo’n 130 liter per dag verbruikt.

Daarnaast weten ze bij het bedrijf precies wat elke unit bespaart, want elke geïnstalleerde Hydraloop staat via het internet in verbinding met een centrale server. Deze houdt alle processen bij en zorgt ervoor dat software-updates verspreid worden. Op deze manier krijgen gebruikers ook de nodige data in hun app, waarmee ze bijvoorbeeld preventief onderhoud kunnen uitvoeren of zien hoeveel water ze precies besparen.

“Op dit moment is het bedrijf klaar om op te schalen. De orderboeken staan vol en volgend jaar willen we er 2.000 uitleveren. Het jaar erop moeten dat er tienduizenden worden”, zegt Stuiver, die vervolgens uitlegt waarom het twee jaar duurde voordat de uitleveringen exponentieel konden groeien. “Je moet bedenken dat we aan het begin van een traject zitten en als laatste worden geïnstalleerd. Bij een nieuwbouw project kan de architect bedenken dat de Hydraloop geplaatst moet worden, maar voordat het gebouw er daadwerkelijk staat en ze geïnstalleerd kunnen worden, ben je snel twee tot drie jaar verder.”

De nieuwbouw is vooralsnog de grootste doelgroep. Simpelweg omdat de Hydraloop een iets ander leidingwerk vereist en dat is nu eenmaal makkelijker te bewerkstelligen als de leidingen bij de bouw al direct goed gelegd worden. Achteraf aanpassen kost bij een verbouwing veel werk, en dat wil niet iedereen doen.

Onzichtbare waterzuivering

Toch is ook daar aan gedacht. Naast de Hydraloop 300, 600 en Cascade komt volgend jaar de Hydraloop Concealed op de markt. Deze heeft een capaciteit van 200 liter, is geïntegreerd met het toiletspoel systeem en kan dus achter de wc gemonteerd worden. Daarmee staat hij direct al bij het grootste gedeelte van het leidingwerk en hoeft er alleen gezorgd te worden dat het restwater uit de douche in de Hydraloop Concealed terechtkomt.

Dat deze zuiveringsinstallatie kleiner is, wil overigens niet zeggen dat hij alleen water zuivert voor wc-gebruik. Er kunnen optioneel ook leidingen voor de wasmachine en dergelijke aangelegd worden.

“Het grote voordeel is dat deze Hydraloop ook relatief makkelijk in bestaande bouw is in te bouwen. Natuurlijk doe je het niet zelf, want het is wel een technisch apparaat en moet dus moet door eenloodgieter aangelegd worden. Maar het neemt eigenlijk geen extra ruimte in beslag, ziet er goed uit en doet hetzelfde als een grotere Hydraloop”, zegt Stuiver.

Buitenlandse wetten zitten in de weg

De waterzuiveringsinstallatie is nu al over de hele wereld te koop, en de operatie wordt vanuit het Nederlandse hoofdkantoor in Leeuwarden, maar ook vanuit kantoren in het Midden Oosten, Amerika, Canada en Australië aangestuurd. Voor nu worden alle Hydraloop-systemen in Emmen gemaakt en gaan vanuit daar de wereld over naar een partnernetwerk van 130 partners in meer dan 50 landen.

“Maar ook wij zien dat dit geen duurzame manier van werken is. Wij weten ook wel dat een Hydraloop voor het grootste gedeelte uit lucht bestaat. Dat is kostbaar en niet duurzaam om te verschepen”, zegt Stuiver. “In de nabije toekomst willen we dan ook assemblage op locatie laten plaatsvinden. De grote tanks en dergelijke zullen aldaar gemaakt worden. De subassemblages blijven we gewoon in Emmen produceren, en die verschepen we dan naar de lokale assemblage hubs.”

Dan is het nog zaak om de Hydraloops ook daadwerkelijk op locatie te krijgen. Daar gaat meer werk in zitten dan je aanvankelijk zou denken. Ten eerste moet het gereinigde water aan bepaalde standaarden voldoen voordat een Hydraloop geïnstalleerd mag worden. En die zijn natuurlijk overal ter wereld anders. De strengste is de Amerikaanse NSF350. “In Amerika is een grote ‘claim’ cultuur en is men snel bang. Daarom moet het water van een hele hoge kwaliteit zijn om de veiligheid te kunnen waarborgen”, zegt Stuiver.

In Nederland (en Europa) zijn we gelukkig realistischer. Hier moet het water gelijkwaardig zijn aan zwemwater kwaliteit, zoals bijvoorbeeld in meren. Dat betekent dat je er niet ziek van wordt als je het per ongeluk zou drinken”, legt Stuiver uit. “Maar ons Hydraloop-water is schoon, helder, gedesinfecteerd en dus heel veilig.”

Daarnaast zijn er ook andere en vaak oudere wetten die onverwachte beperkingen opleggen. “Zo is er bijvoorbeeld een wet in België die zegt dat je afvalwater alleen in het riool mag storten. Het gerecyclede en gereinigde water van de Hydraloop wordt soms nog gezien als afvalwater en zou dan dus niet gebruikt mogen worden. Wat natuurlijk raar is, omdat het gereinigd en veilig is volgens Europese normen en standaarden. En zo zijn er nog meer wetten en regels die we tegenkomen en die we in gesprek met de overheden proberen aan te passen, omdat ze niet meer van deze tijd zijn”, stelt Stuiver.

'De oplossing moet niet vanuit één partij komen'

De gesprekken tussen de ondernemers en overheden gaan verder dan het aanpassen van verouderde regels, het gaat ook steeds vaker over de dreiging van het groeiende watertekort en wat eraan gedaan kan worden.

Stuiver en haar man zijn ook bij WaterEurope in Brussel heel actief. Valkieser als bestuurslid en Stuiver bij de beleidsadviescommissie, die Europese wetgeving toetst en hierover adviseert.

Ook op kleinere schaal zijn de twee actief. Zo bracht Hydraloop als voorzitter van de Expertgroep Circulair Water, een dochter van de Water Alliance in Leeuwarden, recent het advies 'Circulair Watergebruik in de de Gebouwde Omgeving’ uit. Dit was gericht aan tweede kamerleden, ministeries en ministers. In het document wordt onder andere aangedrongen om op korte termijn het gebruik van drinkwater voor niet hoogwaardige toepassingen af te raden. Daarnaast zou het in de aankomende 1 tot 2 jaar verplicht moeten worden om waterbesparend te bouwen.

En nee, dat betekent niet dat de Hydraloop in elk nieuwbouwproject standaard zou moeten worden. Stuiver geeft eerlijk toe dat de oplossing niet vanuit één partij kan en moet komen. De groep waar Hydraloop lid van is bevat dan ook bedrijven die werken aan andere oplossingen voor het watertekort. Denk hierbij aan vacuümtoiletten, recycledouches en regenwateropvang. “Wij zien een enorm probleem, maar ook enorm veel oplossingen die geïmplementeerd kunnen worden om de problemen systematisch en substantieel op te lossen”, aldus Stuiver.

Stuiver en haar man werken, nu na hun pensioen, bijna zeven dagen per week aan het bedrijf en alle zaken die zich eromheen hebben opgestapeld. “Het komt eigenlijk niet meer voor dat we het over iets anders hebben dan Hydraloop thuis. Dat is prima, want het is het waard. Het geeft enorm veel voldoening om hier elke dag weer aan te mogen werken. Maar sinds vorig jaar gaan we in de zomer een paar weken zeilen. Dan zetten we echt alles uit en zijn we bijna niet bereikbaar. Even genieten van d’r uit zijn en het water… heerlijk!”

LEES OOK: Overijssel wil rioolwaterzuivering inzetten bij opwekken duurzame energie