Huizenprijzen bevinden zich in Nederland op een historisch hoog niveau. Sinds 2013 is de gemiddelde huizenprijs met zo’n 40 procent gestegen. Maar dat wil niet zeggen dat huizenprijzen immuun zijn voor een terugval.
Volgens kredietbeoordelaar Moody’s is Nederland zelfs kwetsbaar voor een crash op de woningmarkt. Als dat gebeurt komt de economie tot stilstand, concludeert Moody’s op basis van eigen onderzoek. De financiële specialisten keken naar meerdere scenario’s uiteenlopend van een halvering van de huizenprijzen tot een langdurige maar geleidelijke neergang.
In het ergste scenario stagneert de economische groei volledig. Kenners bij Moody’s verwachten bij een heftige schok op de woningmarkt een negatief effect van 1,9 procentpunt op de economische groei. Daarmee wordt de huidige groei, die volgens de laatste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek op jaarbasis op 1,9 procent lag, volledig tenietgedaan.
Bij mildere scenario’s gaat de groei in het minst erge geval 1 procentpunt achteruit. Vergelijkbare scenario’s in buurland Duitsland leiden tot een kleiner effect op de groei, van 0,7 procentpunt tot 1,4 procentpunt.
Afgelopen oktober constateerde ook toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) dat het systeemrisico van een correctie van huizenprijzen is toegenomen. De stijging van huizenprijzen heeft diverse oorzaken, zoals de extreem lage hypotheekrentes waardoor kopers meer kunnen lenen. Ook het krappe aanbod op de huizenmarkt speelt mee.
Hoge hypotheekschuld maakt Nederland kwetsbaar voor klap op de huizenmarkt
Volgens DNB is vooral de relatief hoge hypotheekschuld van Nederlanders een risico. Er hoeft maar een beperkte daling van huizenprijzen op te treden om de marktwaarde van veel woningen te laten zaken onder de omvang van de hypotheek.
Zo'n situatie betekent overigens niet meteen dat huiseigenaren de maandlasten niet meer kunnen dragen, maar heeft wel een effect op de consumptie. Huiseigenaren zullen geneigd zijn minder uit te geven als hun huis 'onder water staat', en dat pakt negatief uit voor de economische groei.
Lees ook: Steeds groter risico op een huizenbubbel: Amsterdam staat nu wereldwijd in de top 5
Op jaarbasis ziet de ontwikkeling van de gemiddelde huizenprijs er vooralsnog redelijk sterk uit, met een plus van 7,2 procent in het derde kwartaal van 2019, zo blijkt uit afgelopen oktober gepubliceerde cijfers van makelaarsclub NVM. Maar vergeleken met het voorgaande kwartaal bedraagt de gemiddelde stijging van de huizenprijs slechts 1,3 procent.
Kijk je op regionaal niveau dat zien je op korte termijn wel dat het minder hard gaat met de huizenmarkt. Een blik op de regionale prijsontwikkeling in het derde kwartaal vergeleken met een kwartaal eerder, laat zien van de 76 NVM-regio’s er twintig in het rood stonden.