De hoge energieprijzen hebben hun weerslag op de woningmarkt. Huizenkopers houden hier rekening mee bij het zoeken naar een woning. En soms haken ze af op hoge energiekosten of lange levertijden bij het energiezuinig maken van de woning, zeggen makelaars tegen Business Insider. 

“De energieprijzen zijn een hot item”, zegt Benno Kolt, mede-eigenaar en makelaar van Zelfverkopen.nl. “Het begon na de zomervakantie. Drie maanden geleden werd door de meer analytisch ingestelde kopers weleens gevraagd naar stookkosten. Nu gebeurt dat veel vaker in elke prijsklasse”, vertelt hij. 

“Om een idee te geven: ik heb nog nooit meegemaakt dat iemand vraagt naar de maandlasten bij stadsverwarming, maar dat gebeurde laatst wel. Bij stadsverwarming hoorde nooit echt een zware maandlast en de woningen hebben vaak energielabel A. Maar bijvoorbeeld Vattenfall heeft stadsverwarming aanzienlijk duurder gemaakt.”

“Wat je ziet is dat de energieprijzen bij iedereen een belangrijk onderwerp van gesprek zijn”, zegt ook Gijs van Wijgerden, directeur van Makelaarsland. Maandelijks heeft hij een call met aangesloten makelaars en zij zeggen dat de gestegen prijzen voor gas en stroom huizenkopers niet onberoerd laten. 

Het termijnbedrag ofwel voorschotbedrag was iets waar kopers in het verleden wel naar vroegen, vertelt Van Wijgerden. “Maar nu vragen ze echt naar verbruik. Hoeveel kuub gas en hoeveel kilowattuur stroom wordt er verbruikt? Potentiële kopers berekenen het verbruik dan door met de nieuwe prijzen.”

Volgens Kolt kijken sommige potentiële kopers dan nog even verder. “Ik heb mensen gesproken bij wie de energielasten dan hoger uitkomen dan de hypotheeklasten."

Energieprijzen fors gestegen

De prijzen voor gas en stroom stijgen door het herstel van economieën na de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne. De variabele tarieven van modelcontracten voor nieuwe klanten liggen inmiddels veelal boven de 0,70 euro per kWh voor stroom en boven de 3 euro per kuub voor gas. 

Bestaande klanten betalen lagere variabele tarieven. Uit transactiegegevens van ING bleek onlangs dat het gemiddelde termijnbedrag is gestegen van 138 euro in augustus 2021 naar 170 euro in augustus 2022, een plus van 23 procent in 12 maanden. 

In principe geldt dat bij een verhuizing je niet van energieleverancier hoeft te veranderen en dat het afgesproken tarief geldt bij de nieuwe woning. Maar sinds de energieprijzen zijn gestegen, bieden energieleveranciers nauwelijks nog vaste contracten aan en hebben meer huishoudens een variabel tarief.

Doorgaans wordt een variabel tarief twee keer per jaar gewijzigd, maar in de energiecrisis beroepen energieleveranciers zich op ‘onvoorziene marktomstandigheden’ en passen zij de variabele tarieven voor gas en stroom vaker aan. 

Hoe hoog het verbruik is hangt af van een aantal factoren zoals het aantal personen in een huishouden, het soort woning en welk energielabel dat heeft. Zo is het gemiddelde verbruik van gas in een appartement van 100 vierkante meter met energielabel G, 600 kuub hoger op jaarbasis dan in een appartement met energielabel A. 

Woning met A-label verkoopt makkelijker

Van Wijgerden ziet dat kluswoningen minder hard gaan en woningen met een ‘hoog energielabel’ makkelijker worden verkocht. “Mensen willen echt weten waar ze aan toe zijn.” En volgens hem kijken expats sowieso naar een goed energielabel. “Zij weten minder van de Nederlandse markt en kijken met meer afstand.”

Ook makelaar Kolt ziet dat het energielabel er meer toe doet: “De gemiddelde koper was never nooit bezig met het energielabel, nu wel”, zegt hij.

 “In Amsterdam bijvoorbeeld, hadden kopers toch algauw een houding van ‘ik wil deze woning, hier heb je veel te veel geld’, maar nu zie je bijvoorbeeld dat het Oostelijk Havengebied populair is omdat daar veel woningen energielabel A hebben en dus lagere stookkosten.”  

Lange levertijden bij verduurzaming

Bij woningen met lagere energielabels wordt volgens Van Wijgerden steeds meer gekeken naar verbouwingskosten voor bijvoorbeeld isolatie, zonnepanelen en een warmtepomp. “Mensen nemen dat mee in de investering en willen ook weten wat ze ermee besparen.”

Groot probleem hierbij is het personeels- en materiaaltekort bij aannemers en bedrijven die moeten leveren. “We zien kopers afhaken, omdat ze met een verbouwing de woning willen verduurzamen en naar een hoger energielabel willen trekken, maar dat kan niet snel genoeg geleverd worden. Verduurzaming duurt te lang, drie of vier maanden. Voor zonnepanelen moet je soms een half jaar wachten. Dan wordt het minder interessant”, vertelt Van Wijgerden. 

“Duurzaam verbouwen: A. vind maar eens een aannemer. B. Warmtepomp? Levertijd van een jaar”, zegt ook Kolt. “Dit gaat echt een ding worden. Ik sprak laatst mensen die een jaren 30-woning hadden gekocht. Ik vroeg of ze aan energiezuinigheid hadden gedacht. Nee, niet direct, maar de levering is pas in maart 2023, zeiden ze. Ik heb ze toen gewaarschuwd voor de lange levertijden.”

Getekend voor een boerderij...

Omdat de energieprijzen zo snel zijn gestegen, is er een groep kopers die nu met de gebakken peren zit. “Er is veel over geschreven: Kopers die van een appartement naar een boerderij op het platteland verhuizen. Daarin zien we nu vervelende excessen”, vertelt Kolt.

“Mensen hebben begin dit jaar de koopakte getekend. De energielast was toen 600 euro en nu verdriedubbeld. Wisten zij veel dat de tarieven zo hard zouden stijgen. Dit is niet terug te draaien.” 

Lees meer over de energieprijzen: