- Makelaars die bij drie grote makelaarsverenigingen zijn aangesloten, werken vanaf dit jaar met een biedlogboek.
- Wie een bod op een woning heeft gedaan, kan zien wat andere partijen hebben geboden.
- In totaal zij er ruim 6.000 makelaars en taxateurs die het het biedlogboek werken. De brancheclubs willen voor extra transparantie zorgen.
- Lees ook: Huizenprijzen dalen weer in november: gemiddelde prijs €23.000 lager dan in augustus
Sinds 1 januari zijn alle makelaars die bij drie grote makelaarsverenigingen zijn aangesloten, verplicht om te werken met een zogenoemd biedlogboek. Het gaat om de NVM, VBO en Vastgoedpro.
In dit logboek vinden aspirant-kopers alle biedingen op een bepaalde woning. Dit moet leiden tot een transparanter koopproces, meent makelaarsclub en mede-initiatiefnemer NVM.
Business Insider beantwoordt vier vragen over het biedlogboek en de huizenmarkt.
Wat houdt het biedlogboek in?
Mensen die een bod op een woning hebben gedaan, krijgen in het biedlogboek te zien welke biedingen er zijn gedaan. Ze krijgen om wille van de privacy niet te zien wíe de biedingen hebben gedaan, maar wel hoe hoog ze zijn.
Bieders kunnen eventuele voorbehouden en persoonlijke boodschappen ook in het biedlogboek vastleggen, maar die gegevens zullen alleen inzichtelijk worden voor de verkopende partij, schreef de NVM eerder.
Volgens de NVM is het biedlogboek "na afloop van de bedenktijd en/of ontbindende voorwaarden via een automatisch gegenereerde link of document beschikbaar voor kandidaat-kopers". Als blijkt dat een makelaar toch biedingen heeft achtergehouden, kan zo'n partij een boete krijgen. Bij meerdere overtredingen kan de makelaar uit de vereniging gezet worden.
Waarom doet de NVM dit?
Er waren de afgelopen jaren veel klachten over het biedingsproces bij koopwoningen. Aspirant-kopers vroegen zich af of te koop staande woningen wel altijd naar de hoogste bieder gingen, of dat makelaars stiekem onderling deals maakten.
De Vereniging Eigen Huis (VEH) verzamelde daarnaast klachten van mensen op huizenjacht die nauwelijks kans maakten zonder aankoopmakelaar. Het biedlogboek moet deze problemen oplossen.
Wie doen er mee?
Alle makelaars die zijn aangesloten bij de drie grote makelaarsverenigingen NVM, VBO en Vastgoedpro. Zij kwamen dit afgelopen jaar overeen met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en VEH.
Bij de NVM zijn zo'n 4.400 makelaars (en taxateurs) aangesloten, bij VBO zijn ruim 1.100 makelaars aangesloten en Vastgoedpro spreekt van 700 leden. In totaal gaat het dus om ruim 6.200 aangesloten vastgoedpartijen.
En de rest van de makelaars dan?
Nederland telde in 2021 - het meest recente metingsjaar - 11.025 makelaars, bleek uit onderzoek van Bolddata. Het aantal makelaars in Nederland steeg sinds 2014 bovendien ieder jaar. Met andere woorden: lang niet alle makelaars doen op dit moment mee.
Op termijn is dat overigens wel de bedoeling. Het ministerie van BKZ verkent daarvoor momenteel de mogelijkheden. Volgens NU.nl is het de bedoeling dat het biedlogboek medio 2024 voor alle makelaars verplicht wordt.
Hoe staat het ervoor met de huizenmarkt?
De huizenprijzen daalden in november in één maand tijd met 1 procent, meldde het CBS eind december. Het is de grootste daling in een maand tijd sinds mei 2013. Bovendien is al vier maanden op rij sprake van een prijsdaling. De Nederlandse Bank verwacht zelfs dat de huizenprijzen in ons land de komende twee jaar met 6 procent zullen dalen.
De markt gaat gebukt onder de sterk stijgende hypotheekrente. Die steeg afgelopen jaar gemiddeld met zo'n 3 procent - in historisch opzicht een buitengewoon resultaat. De Nederlandse Bank verwacht dat de huizenprijzen in ons land de komende twee jaar met 6 procent zullen dalen.
Toch is een correctie op de huizenmarkt niet direct een grote ramp. De huizenprijzen zijn de afgelopen 10 jaar met liefst 97 procent gestegen. Hierdoor zijn woningen voor veel starters onbereikbaar geworden.
Voor starters zullen de lagere prijzen dus goed nieuws zijn, omdat het voor hen weer iets makkelijker wordt een huis te kopen. Doordat de hypotheekrente ook stijgt, ebt een deel van dit financiële voordeel overigens wel weer weg.
Voor de meeste huizenbezitters is een daling van de huizenprijzen ook geen groot issue. Huizenbezitters die willen verhuizen, krijgen naar verwachting minder voor hun huis dan enkele maanden geleden. Daartegenover staat dat zij ook minder hoeven te betalen voor een nieuwe woning.
De enige groep voor wie de gedaalde huizenprijzen echt een probleem kunnen vormen, is voor mensen die in 2022 hun eerste woning kochten. Zij lopen het risico dat ze op de top van de markt een woning hebben gekocht, die daarna voor mogelijk een langere periode in waarde daalt. Stel dat zij hun woning over een jaar willen verkopen en de huizenprijzen blijven dalen, dan riskeren zij hun huis met verlies van de hand te moeten doen. Door het biedlogboek zullen zij in ieder geval kunnen zien welke biedingen er gedaan zijn.