- Woningsite Huispedia heeft een functionaliteit voor online bieden voor makelaars en consumenten die zelf hun huis verkopen.
- Verkopers kunnen de biedingen tijdens of na het proces openbaar maken en bieders krijgen inzicht in de voorwaarden, zoals financiering onder voorbehoud.
- In de oververhitte huizenmarkt is het schimmige biedingsproces een heet hangijzer, waar demissionair minister Ollongren van Binnenlandse Zaken iets aan wil doen.
Woningsite Huispedia maakt online bieden mogelijk waarbij kopers tijdens of aan het eind van het proces de biedingen te zien krijgen. Deze worden centraal geregistreerd. Nieuw aan het systeem is dat zowel makelaars als huizenverkopers een veiling kunnen organiseren.
Het biedingsproces is een van de vele ergernissen op de oververhitte woningmarkt waar huizen almaar duurder en dus onbetaalbaarder worden voor veel woningzoekers. Als er een woning wordt aangeboden met een prijs die enigszins binnen hun budget ligt, volgt vaak een frustrerend proces van bieden, afwachten in onwetendheid en misgrijpen.
Potentiële kopers brengen een bod uit en weten ondertussen niet hoeveel andere gegadigden er zijn en wat zij bieden. Ze hebben geen idee of ze in de buurt van het winnende bod zitten.
Dat is geen pesterij van makelaars. Officieel mogen die niet vertellen wat andere kandidaat-kopers hebben geboden, omdat ze partijen niet tegen elkaar op mogen laten bieden. Dat je als bieder in onwetendheid verkeert, is dus ter bescherming tegen jezelf.
Makelaars onderhandelen stiekem toch
Maar het gebrek aan transparantie biedt wel ruimte om te sjoemelen. In maart van dit jaar bleek uit onderzoek van Trouw dat verkoop- en aankoopmakelaars meer dan eens onder één hoedje spelen. De verkoopmakelaar geeft dan bijvoorbeeld alleen de biedingen door van kopers die zich laten vertegenwoordigen door bevriende makelaars. Zowel verkopers als kopers kunnen hierdoor worden benadeeld.
Ook gebeurt het dat makelaars toch informatie doorspelen tijdens het biedingsproces. "Natuurlijk kunnen biedingen hetzelfde zijn, maar een beetje makelaar speelt dat uit", zei een makelaar in het zuiden van het land eerder tegen Business Insider.
"Een makelaar zegt bijvoorbeeld dat er iets meer is overboden en dat ik meer kans maak als ik 10 procent meer bied. Maar je weet nooit of dat echt nodig was", schetst Maxim Bours, medeoprichter en CEO van Huispedia, tegenover Business Insider.
Minister Ollongren wil transparanter biedingsproces
“Dergelijke verhalen veroorzaken verwarring en frustratie bij potentiële kopers en verkopers en dat vind ik ontoelaatbaar”, schreef demissionair minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren in een brief aan de Tweede Kamer. Als het aan haar ligt, wordt onder meer het bieden in het koopproces transparanter.
Volgens de bewindsvrouw moeten makelaars voor- en achteraf openheid geven over het biedingsproces en de naleving van de regels. "Verkopers dienen inzicht te krijgen in alle biedingen die zijn ontvangen, maar ook kopers moeten inzicht kunnen krijgen in het verloop van het biedingsproces als zij een bod hebben gedaan op een huis."
Een van de manieren om verkopers en kopers meer inzicht te geven is online bieden, waarbij biedingen worden vastgelegd en openbaar worden gemaakt. Inmiddels zijn verschillende partijen hiermee begonnen, waaronder dus Huispedia aan wie Ollongren refereerde in haar Kamerbrief.
Online platforms voor open of gesloten biedingen
Gebruikers kunnen bij het biedsysteem van Huispedia kiezen om de biedingen tijdens het proces openbaar te maken, maar dat hoeft niet. Gesloten bieden en de biedingen naderhand openbaar maken is ook een optie.
“Open bieden kan soms de prijs sterk opdrijven en is losstaand niet per se de heilige graal voor het woningprobleem. (...) Wij faciliteren in beide gevallen altijd de transparantie, de verkopende partij bepaalt uiteindelijk", legt Bours uit in een persbericht.
Huispedia is niet de enige met een biedplatform. Makelaarsvereniging NVM is gestart met Online Bieden en makelaar Bieden en Wonen maakt gebruik van een biedplatform. En makelaars kunnen bij webdesigners terecht om een biedplatform op te laten zetten.
Anders aan het biedplatform van Huispedia is dat het toegankelijk is voor alle makelaarskantoren én voor consumenten die zelf hun huis verkopen. En dus niet alleen (NVM-)makelaars.
Ook voor makelaars die al een eigen veilingsysteem hebben, kan het platform van Huispedia volgens Bours van pas komen. Zo heeft Bieden en Wonen zich aangesloten. "Het bieden gebeurt op de veilingsite van de makelaar, maar de informatie loopt synchroon door ons systeem en wordt op dezelfde plek geregistreerd", zegt Bours.
Standaard spelregels voor iedereen
Huispedia heeft de voorwaarden en de spelregels gestandaardiseerd. "Wij zagen verschillen tussen de platforms. Bij de een komt er bijvoorbeeld wel een notaris aan te pas en bij de ander niet", noemt Bours als voorbeeld. "Bij ons worden biedingen altijd gecontroleerd door een notaris en een bod moet bijvoorbeeld altijd uit de veiling komen en mag niet achteraf worden gedaan."
De biedingen worden tijdens of na het proces openbaar voor alle partijen en daarnaast krijgen gebruikers ook inzicht in de voorwaarden. Zo kunnen ze zien of een bod bijvoorbeeld met of zonder voorbehoud van financiering is gedaan.
De spelregels zijn voor iedereen hetzelfde. Potentiële kopers kunnen bijvoorbeeld meerdere keren een bod doen en het tweede bod hoeft niet hoger te zijn dan het eerste.
Door het huidige gebrek aan transparantie kan het hoogste bod tienduizenden euro's verschillen van het op een na laatste bod, zegt Bours in het persbericht. Of een gegadigde heeft slechts duizend euro minder geboden dan het hoogste bod. "Terwijl je met die wetenschap best wat meer had willen bieden."
Bours benadrukt wel dat niet alleen het hoogste bod telt. Ook gunning speelt nog steeds een rol, bij zowel openbaar als gesloten bieden.
[activecampaign form=24]
Lees meer over een huis kopen:
- Deze huizensites pakken het anders aan dan Funda – bieden op woningen die (nog) niet te koop staan en een seintje als de prijs verandert
- Bieden boven de vraagprijs voor een huis is de regel – dit gebeurt er bij jou in de buurt
- In deze regio’s moet je overbieden om een huis te kopen: in Groningen en Almere liggen verkoopprijzen ruim 5% boven de vraagprijs
- Huizenjacht: makelaars vertellen hoe je een wit voetje haalt bij verkopers – ‘Ze zijn emotioneler dan je denkt’