De huizenprijzen zijn de afgelopen jaren flink gestegen. Hoewel de totale hypotheekschuld van Nederlanders inmiddels meer dan 700 miljard euro bedraagt, zorgt de waardestijging van woningen ervoor dat zeker oudere generaties flink wat overwaarde in hun huis hebben.
Eerder liet Business Insider op basis van data over hypotheekschulden en de woningwaarde per generatie zien dat de opgebouwde overwaarde voor de generaties vanaf 45 jaar in doorsnee meer dan 60 duizend euro bedraagt; en voor 65-plussers in doorsnee zelfs meer dan 150 duizend euro.
Een nadeel van het fenomeen overwaarde kan zijn, dat je rijkdom vastzit in stenen. Je bent op papier rijk, maar je kan de overwaarde niet zomaar gebruiken.
Toch zijn er wel manieren om iets te doen met de overwaarde van je woning. In de nieuwsbrief van deze week zette financieel intermediair Van Bruggen Adviesgroep een aantal mogelijkheden op een rij om het vermogen te benutten dat in je huis zit.
1. Cashen door je huis te verkopen
Wanneer je je koophuis of appartement verkoopt, levert dat geld op. Na aflossing van de hypotheek komt de overwaarde binnen op je bankrekening.
Je hebt wel een nieuwe plek nodig om te gaan wonen. Ga je na verkoop van je huis een ander huis of appartement huren, dan heb je je handen vrij. Je kan de overwaarde van je huis vrijuit gebruiken. Bijvoorbeeld voor een grote reis, een nieuwe auto, een vakantiewoning of voor schenken aan kinderen. Je kan het geld uiteraard ook op een spaarrekening of een beleggingsrekening zetten, bijvoorbeeld als extra pensioenpotje.
Ga je na de verkoop van je huis (met overwaarde) een ander huis kopen, dan wordt het opletten. In het kader van de zogenoemde 'bijleenregeling' moet je de overwaarde gebruiken om het hypotheekbedrag voor de nieuwe woning te verlagen.
De overwaarde inbrengen in een nieuw huis is niet verplicht. Wel is het zo dat als je overwaarde niet gebruikt om een bestaande hypotheek te verlagen, de hypotheekrenteaftrek (deels) kan vervallen. Doordat hypotheekrentes extreem laag zijn, is dat nadeel momenteel redelijk te overzien.
2. Je huis verbouwen door een extra hypotheek te nemen
Misschien bevalt je huis best goed, de plek is prima. Maar het huis kan net wat mooier, of energiezuiniger. Of een serre, nieuwe badkamer of keuken zou fijn zijn.
Als je overwaarde hebt, is het doorgaans makkelijker om een stukje extra hypotheek te regelen voor een verbouwing. De hogere woningwaarde moet je dan wel kunnen aantonen bij de geldverstrekker, bijvoorbeeld met de woz-waarde of een onafhankelijke taxatie. Maar als je spaargeld niet wilt aanspreken voor een verbouwing, dan kun je een extra hypotheek afsluiten.
3. Je huis als onderpand voor een extra hypotheek...die je niet in je huis stopt
Ook als je de overwaarde niet wilt gebruiken voor een verbouwing, zijn er soms mogelijkheden om een extra hypotheek te krijgen. Die kan je ook inzetten voor andere zaken dan de eigen woning, bijvoorbeeld om er een vakantiehuisje mee te kopen. Hou er wel rekening mee dat de hypotheekrente dan niet aftrekbaar is.
Banken toetsen natuurlijk wel of je de lasten van de extra hypotheek kunt dragen. Geldverstrekkers zijn doorgaans wat strenger, omdat je het geld niet gebruikt voor verbetering van je huis.
4. Verzilver-/opeethypotheek voor pensioenaanvulling
Als je op leeftijd bent kun je 'steenrijk' zijn, maar toch weinig geld op de bank hebben. Er is een behoorlijke groep mensen die een mooie overwaarde in de woning heeft, maar een klein pensioeninkomen.
Mensen die door de jaren flink hebben afgelost en die de huizenprijzen zagen stijgen, hebben vaak een relatief lage hypotheek. Soms zouden ze wat extra te besteden willen hebben, omdat het pensioeninkomen ook laag is.
Sommige geldverstrekkers bieden een zogenaamde verzilver- of opeethypotheek aan. Dat houdt in dat je elke maand een extra bedrag kunt ontvangen en dat dit bedrag, tezamen met de rente, wordt opgeteld bij de hypotheekschuld. Hierbij geldt doorgaans een limietbedrag, een maximale schuld.
Er gelden verschillende voorwaarden bij diverse geldverstrekkers. Het is goed om te checken wat er gebeurt als je het maximale limietbedrag hebt bereikt.
Lees ook: Overwaarde van je huis benutten? 8 dingen waar je op moet letten bij de opeethypotheek
5. Een 'blijverslening' voor woningaanpassingen
Wil je graag in je eigen woning blijven wonen, maar zijn er aanpassingen nodig om je woning levensloopbestendig te maken? Dan kan een blijverslening misschien handig zijn.
Met zo'n lening kun je bijvoorbeeld een inloopdouche of -bad, een traplift of een antislipvloer financieren. De blijverslening is eigenlijk een consumptieve lening met een gunstige rente die de gemeente verstrekt.
Of je in aanmerking komt voor een blijverslening en wat je ermee kan doen, is afhankelijk van de gemeente waar je woont.
Op de website van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn) kun je zien of de gemeente waar je woont blijversleningen aanbiedt en waar je die voor kunt gebruiken.