Het Canadese Hooggerechtshof zet dinsdag de rechtszaak tegen de financiële topvrouw van het Chinese techbedrijf Huawei voort. Haar arrestatie zet de toch al slechte verhoudingen tussen de VS en China verder op scherp.
Het Hooggerechtshof van British Colombia bepaalt dezer dagen of Meng Wanzhou op borgtocht vrijkomt. Haar advocaten doen er nu alles aan om het Hof ervan te overtuigen dat Meng niet vluchtgevaarlijk is en dus zonder risico op borgtocht kan worden vrijgelaten.
De argumentatie: China zou internationaal gezichtsverlies leiden wanneer Meng na de voorwaardelijke vrijlating de benen neemt. “Gelet op haar unieke positie als gezicht van één van de paradepaardjes van het Chinese bedrijfsleven zou het geen overdrijving zijn te stellen dat ze daarmee China zou beschamen”, zei David Martin, advocaat van Meng, maandag tegen de rechtbank.
Dat de advocaten van Meng er veel aan gelegen is haar vrij te krijgen, is logisch. De Huawei- topvrouw loopt het risico te worden uitgeleverd aan de VS. Die verdenken Huawei ervan Amerikaanse sancties tegen Iran te hebben geschonden. Dat leidde afgelopen donderdag tot de arrestatie van Meng in Vancouver, waar de Chinese twee huizen bezit.
De verdediging voerde maandag als getuigen ook twee beveiligingsbedrijven op die Meng zouden kunnen monitoren. Maar tijdens een kruisverhoor van de aanklager bleek vervolgens dat één van de opgevoerde bedrijven hier helemaal geen ervaring mee heeft, schrijft The Vancouver Star.
Weinig bemoedigend voor Meng is dat haar advocaten geen uitsluitsel kunnen geven over de verblijfsstatus van haar man. Dat is belangrijk omdat hij, mocht ze worden vrijgelaten, in feite de eerst aangewezene is die over haar moet waken tijdens haar huisarrest. Onduidelijk is waar de man van Meng momenteel woont.
En dan is er nog de kwestie van de maar liefst zeven paspoorten waarover de Chinese beschikt. Uit een brief van het Amerikaanse ministerie van Justitie blijkt dat Meng in de afgelopen jaren "niet minder dan zeven verschillende paspoorten" heeft aangevraagd.
Mocht het Hof inderdaad besluiten om Meng op borg vrij te laten, dan hangt daar een fors prijskaartje aan. De verdediging van Meng stelde dat ze de borg zou kunnen betalen door de twee herenhuizen die haar man in Vancouver bezit, te verkopen. Dat geld, plus de betaling van een cashbedrag, brengt het totaal van de borgsom op 14 miljoen dollar, berekende de South China Morning Post.
Maar mocht dit alles het Hof van British Colombia niet overtuigen, dan dreigt er dus uitlevering aan de Verenigde Staten. Buurlanden Canada en de VS hebben op dat vlak een lange traditie van de onderlinge uitwisseling van verdachten.
Een groot probleem voor Meng is dat een proces in de Verenigde Staten mogelijk jaren in beslag neemt, aldus Bloomberg. Jaren die de Chinese achter tralies zou slijten.
'Uitermate weerzinwekkend'
Terwijl het gerucht gaat dat Chinese media is opgedragen berichtgeving over de kwestie te vermijden, wijdde de People's Daily (spreekbuis van de Communistische Partij) het redactionele commentaar van de krant - onder de titel 'Stem van China' - aan de zaak.
"Zij die Huawei te gronde willen richten zullen zichzelf uiteindelijk in voet schieten", klonk het dreigende commentaar, dat meestal wordt ingezet om andere media duidelijk te maken welke koers te varen bij belangrijke nationale kwesties
Bij monde van minister Le Yucheng liet China weten de arrestatie van Meng Wanzhou "bijzonder weerzinwekkend" te vinden. Ook dreigde Le met "verregaande consequenties" voor Canada wanneer het land niet zou besluiten Meng direct vrij te laten.
De oorlogstaal, zo kort na het overleg van 1 december waarin Donald Trump en de Chinese president Xi Jinping juist spraken over de versoepeling van de onderlinge handelsrestricties, zorgt voor opschudding op financiële markten.
Niet alleen in Amerika, waar de S&P 500-index het laagste punt sinds 2002 heeft bereikt, maar ook in China waar vooral aan Huawei gelieerde techbedrijven zware klappen krijgen op de beurs.
Waar wordt Meng precies van beschuldigd?
Maar waarom is uitgerekend Meng gearresteerd? Amerikaanse autoriteiten verdenken Meng, de financiële topvrouw van Huawei, van betrokkenheid bij de verkoop van technologische apparatuur aan Iran. De verkoop zou in strijd zijn met de sancties die de VS aan het land heeft opgelegd.
Nog lang niet alles is bekend, maar volgens de BBC zou Meng tussen 2009 en 2014 vijf jaar lang de sancties hebben omzeild via Skycom, een dochterbedrijf van Huawei. Ze zou gefraudeerd hebben door hierover tegen Amerikaanse banken te liegen. Publiekelijk zou Meng haar zaken voor Skycom als strikt gescheiden van haar werkzaamheden voor Huawei hebben gepresenteerd.
De BBC citeerde een Canadese overheidsfunctionaris die tegenover het Hooggerechtshof verklaarde dat Meng wordt beschuldigd van "samenzwering om bij meerdere financiële instituties fraude te plegen." De maximale straf kan oplopen tot dertig jaar.