Afgelopen donderdag kondigde Starbucks aan dat Howard Schultz volgend jaar terugtreedt als CEO. Hij wordt op 3 april opgevolgd door Kevin Johnson, de huidige president en COO. Schultz blijft wel bij Starbucks werken – hij wordt uitvoerend president-commissaris.
Toen Schultz 30 jaar geleden in de koffiebusiness stapte had hij maar één doel: een betere persoonlijke relatie tussen de mensen en hun koffie bewerkstelligen. Dat lijkt te zijn gelukt. Schultz staat nu aan het hoofd van Starbucks: één van ’s werelds meest geliefde merken en de grootste koffieketen op planeet Aarde met een marktkapitalisatie van 84 miljard dollar. Vorig jaar boekte Starbucks een winst van 2.8 miljard dollar op een omzet van 19 miljard dollar.
Toch is Schultz geen doorsnee-CEO die eenzijdig focust op de bottom line. In plaats daarvan is hij een dynamische en progressieve CEO die net zo gevoelig is voor sociale kwesties en het welzijn van zijn personeel als voor harde winsten.
Sterker nog, in oktober schreef Schultz het personeel een brief waarin hij zijn Amerikaanse werknemers een loonsverhoging tussen de 5 en 15 procent in het vooruitzicht stelde. De loonsverhoging sluit niet alleen naadloos aan op Schultz’ commitment om in het succes van zijn werknemers te investeren, het positioneert Starbucks als een hoofdrolspeler in het grootste economische verhaal van het hedendaagse Amerika.
Howard Schultz. Lees hoe hij opgroeide in een achterstandswijk in Brooklyn, hoe hij tegenslag overwon en een pittoresque koffiebar in Seattle omtoverde tot ’s werelds grootste koffieketen die vandaag de dag model staat voor kapitalisme met een menselijk gezicht.
Schultz werd op 19 juli 1953 in Brooklyn, New York, geboren. In een interview met Bloomberg zei hij dat opgroeien in een achterstandswijk (de "andere kant van het spoor") hem bewust maakte van de ongelijke verdeling van welvaart in de wereld.
Bron: Bloomberg
Schultz wist op jonge leeftijd al wat armoede was. Toen Schultz 7 jaar was brak zijn vader, die als vrachtwagenchauffeur luiers vervoerde, zijn enkel. Vader Schultz had zorgverzekering noch arbeidsongeschiktheidsverzekering waardoor de familie zonder inkomsten kwam te zitten.
Bron: "Pour Your Heart Into It"
Op de middelbare school speelde Schultz American football en ontving daardoor een sportbeurs voor de Northern Michigan University. Maar tegen de tijd dat hij in de collegebanken plaatsnam, had hij al besloten geen footballspeler te worden.
Om zijn schoolgeld te betalen sloot Schultz studentenleningen af en werkte hij als barman. Soms verkocht hij zelfs zijn bloed aan de bloedbank.
Bron: "Pour Your Heart Into It"
Na zijn afstuderen in 1975 werkte Schultz een jaar in een skiresort in Michigan. Wachtend op inspiratie. Uiteindelijk kreeg hij een baan in een salestrainingsprogramma van Xerox in New York.
Bron: "Pour Your Heart Into It"
Het werk beviel hem niet en na 3 jaar verruilde hij Xerox voor een baan bij Hammerplast, een door het Zweedse Perstorp gerunde zaak in huishoudelijke artikelen. Hier schopte Schultz het tot vice-president en algemeen manager en gaf hij vanuit New York leiding aan een team verkopers.
Bron: "Pour Your Heart Into It"
Bij Hammarplast kwam Schultz voor het eerst in contact met Starbucks. De kleine koffieketen had enkele winkels in Seattle en trok zijn aandacht toen het een ongebruikelijk grote bestelling voor koffiezetapparaten bij Hammarplast plaatste.
Geïntrigeerd reside Schultz naar Seattle om Gerald Baldwin en Gordon Bowker te ontmoeten, de toenmalige eigenaren. Hij was bewogen door de passie waarmee ze hun zaak runden en hun moed om een product te verkopen waar alleen een kleine groep enthousiastelingen in geïnteresseerd was.
Bron: "Pour Your Heart Into It"
Een jaar later wist de toen 29-jarige Schultz Baldwin eindelijk ervan te overtuigen om hem aan te nemen als directeur retail en marketing. Starbucks had toentertijd drie filialen, maar verkocht veel koffie voor gebruik thuis.
Bron:Bloomberg, "Pour Your Heart Into It"
Schultz' carrière en het lot van Starebucks veranderden voorgoed toen het bedrijf hem naar een internationale huishoudbeurs in Milaan stuurde.
Wandelend door Milaan kwam Schultz langs verschillende espresso bars waar de eigenaren hun klanten bij naam kenden en hen drankjes als cappuccinos en caffè lattes serveerden. Schultz ervoer een openbaring toen hij besefte dat mensen een persoonlijke relatie met koffie konden hebben.
Bron: "Pour Your Heart Into It"
In 1985 verliet Schultz Starbucks. De oprichters hadden zijn ideeēn om een 'Italiaanse' beleving voor koffieliefhebbers te creëren afgewezen. Schultz startte zijn eigen koffiebedrijf: Il Giornale.
Bron: "Pour Your Heart Into It"
Om Il Giornale van de grond te krijgen had Schultz meer dan 1,6 miljoen dollar nodig.
Schultz schreef in zijn boek 'Pour Your Heart Into It':
"In de loop van dat jaar probeerde ik geld in te zamelen, ik sprak 242 mensen waarvan 217 'nee' verkochten. Probeer je voor te stellen hoe ontmoedigend het is om keer op keer te horen waarom jouw idee de moeite van het investeren niet waard is. Het was erg vernederend."
Schultz focuste twee jaar op het openen van Il Giornale filialen met hun Italiaanse koffiecultuur. In augustus 1987 kocht Il Giornale Starbucks voor 3,8 miljoen dollar en werd Schultz CEO van Starbucks Corporation. Toentertijd had de keten 6 filialen.
Bron: "Pour Your Heart Into It," Bloomberg
Amerika bleek al spoedig een zwak voor Starbucks te hebben. In 1992 ging het bedrijf de Nasdaq op: in datzelfde jaar zetten de 165 filialen 93 miljoen dollar om.
Na Amerika ging de rest van de wereld om en in 2000 was Starbucks een multinational met meer dan 3500 filialen en een jaarlijkse omzet 2,2 miljard dollar.
Het succes van Starbucks maakte van Schultz een vermogend mens en in 2001 betuigde hij zijn liefde aan Seattle door de NBA's SuperSonics voor 200 miljoen dollar te kopen.
Naarmate het team echter slechter presteerde en Schultz steeds meer ruzie met de spelers kreeg, betreurde hij de investering. In 2006 verkocht hij de SuperSonics aan een groep investeerders die het team naar Oklahoma City verhuisden. Imagoschade voor Schultz die zich hiermee weinig populair maakte bij de inwoners van Seattle. Later zou Schultz de hele onderneming een nachtmerrie noemen.
Leiding geven aan Starbucks ging evenmin zonder slag of stoot. Toen Schultz in 2008 terugkeerde als CEO (hij was gedurende 8 jaar teruggetreden om als president te fungeren) gaf hij leiding aan de grootse reorganisatie waarna de winst van het bedrijf verdrievoudigde van 315 miljoen naar 945 miljoen in 2010.
Schultz' reorganisatie behelsde onder meer het tijdelijk sluiten van 7.100 filialen in de VS om de barista's opnieuw te trainen hoe de perfecte espresso te maken.
Gedurende die periode verdubbelde Starbucks de inkoop van fair trade koffie naar 40 miljoen pond (om en nabij 65 procent van de totale productie) om haar duurzaamheidsbelofte na te komen. Sinds 2015 is 99 procent van Starbucks koffie ethisch gesourced.
Schultz heeft altijd ingezet op zijn werknemers die hij dan ook consequent 'partners' noemt. Vorig jaar kondigde Starbucks aan het collegegeld te betalen van werknemers die online aan Arizona State University willen gaan studeren.
Starbucks werd een van de eerste corporaties die zijn werknemers - ook de part-timers - niet alleen een volledige zorgverzekering, maar ook aandelen aanbiedt. Een direct gevolg van Schultz' ervaring als 7-jarige die zijn vader arbeidsongeschikt ziet geraken.
Bron: The Associated Press
In juli 2016 ging Schultz nog een stap verder en verhoogde hij de lonen van meer dan 150.000 Amerikaanse werknemers met minimaal 5 procent. En daarmee toonde Starbucks opnieuw leiderschap binnen het gremium van corporate reuzen in een diensteneconomie waar goede werknemers schaars zijn.
Bron: Business Insider, Starbucks
De onderneming is nu halverwege haar volgende doel: het in 2018 inhuren van 10.000 oorlogsveteranen en hun echtgenotes. En in het kader van het '100,000 Opportunities Initiative' - een werkgeversinitiatief om kansarme jongeren aan een baan te helpen - zal Starbucks de komende 3 jaar 10.000 16- tot 24-jarigen inhuren.
Schultz ultieme doelstelling: de wereld verbeteren.
Schultz heeft zijn invloed onder meer aangewend om wetgeving te torpederen die het openlijk dragen van wapens goedkeurt, het belang van sociale diversiteit te onderstrepen en om een nationaal debat op te starten over racisme (hoewel dat laatste grotendeels mislukte).
Onlangs lanceerde Starbucks FoodShare, een programma waarmee supermarkten hun overschot aan kant-en-klaar-maaltijden aan voedselbanken doneren. Starbucks wil tegen 2021 50 miljoen van dergelijke maaltijden doneren.
In de afgelopen 28 jaar heeft ervoor Schultz gezorgd dat Starbucks meer dan 22.500 filialen in 70 landen heeft. Met een jaaromzet van 19,2 miljard dollar.
"Ik ben altijd gedreven en hongerig," schreef Schultz in 'Pour Your Heart Into It.' "Lang nadat anderen gestopt zijn om uit te rusten, ben ik nog aan het rennen, achter iets aan wat niemand anders ooit zou kunnen zien."
Starbucks groeit, en datzelfde geldt voor Schultz' fortuin. Wealth-X schat zijn nettowaarde op minstens 2,6 miljard dollar.
Schultz onthulde in 'Pour Your Heart Into It' dat zijn professionele succes een hommage is aan wijlen zijn vader die "nooit enige fulfillment en waardigheid heeft ontleend aan werk dat hij zinvol achtte."
Schultz schreef zijn aandeelhouders in 2015 dat hij hoopt dat Starbucks "de wereld laat zien wat mogelijk is wanneer commerciële bedrijven verder gaan dan wat van ze verwacht wordt en het juiste doen - en waar hun hart ligt."
