Investeringen in infrastructuur voor transport, zoals treinverbindingen en wegen, pakken niet neutraal uit voor verschillende bevolkingsgroepen. Hoogopgeleiden reizen liever met de trein naar gebieden waar goed betaalde banen zijn. Laagopgeleiden met minder lucratief werk blijven bij voorkeur in de regio waar ze wonen.
Dat concludeert het Centraal Planbureau (CPB) maandag in een studie over transportverbindingen en de arbeidsmarkt.
De onderzoekers van het CPB stellen op de eerste plaats vast dat beter betaalde banen voor hoogopgeleiden zich concentreren in steden en dan vooral in de Randstad. Laag betaald werk is veel sterker verspreid over Nederland en de regionale verschillen zijn ook niet zo groot.
Het maakt dus niet veel uit of je laag betaald werk in de regio Rotterdam of Noord-Brabant doet. Maar het maakt voor een hoogopgeleide wel veel uit of je in een grotere stad werkt of daarbuiten. Eén en ander is te zien in onderstaande plaatjes (klik voor uitvergroting).
Uit de concentratie van beter betaalde banen in stedelijke gebieden volgt dat hoogopgeleiden daar ook het liefst wonen en dat leidt tot hogere grondprijzen en duurdere voorzieningen. Tegelijk zijn hoogopgeleiden ook vaker bereid om, als ze niet in een stedelijk gebied wonen, te reizen voor hun werk. De trein heeft daarbij de voorkeur.
Hoogopgeleide kiest trein voor beter betaald werk
Het CPB laat op grond van bovenstaande situatie zien dat bij de aanleg van transportverbindingen het profijt per groep verschilt. Zo hebben hoogopgeleiden meer baat bij een betere verbinding per trein tussen een niet-stedelijk gebied en een grote stad. Zij kunnen dan gaan wonen in dit 'achterland' en werken in het 'centrum'.
Het CPB concludeert dat dit voor de welvaart van het achterland niet per se ongunstig is "Een betere verbinding tussen het centrum en het achterland leidt tot concentratie. Banen clusteren in het centrum, het achterland wint in woonkwaliteit en bevolkingsomvang. Hoewel banen verplaatsen naar het centrum, hoeft dit de economie van het achterland niet te schaden wanneer woon-werkverkeer tussen het centrum en het achterland mogelijk is. Het achterland wordt een aantrekkelijker woongebied, met name voor hoogopgeleiden."
Aan de andere kant levert de betere verbinding naar een centrumgebied laagopgeleiden in het achterland relatief weinig op. Zij hebben meer aan betere plaatselijke wegverbindingen, die ze gebruiken om naar hun werk te komen. "Laagopgeleiden zouden eerder baat kunnen hebben bij betere transportverbindingen op kleinere afstand."
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl