Hoge inflatie en hoge rente spelen het VK parten

ANALYSE – Half december 2021 zag de wereld er nog heel anders uit. Niemand hield er rekening mee dat Rusland echt een aanval op Oekraïne zou inzetten, terwijl Nederland strenge maatregelen invoerde met het oog op een grote golf besmettingen met de omikron-variant van het coronavirus. Dit was ook het moment dat de Bank of England (BoE) als eerste van de westerse centrale banken voor het eerst in jaren de rente verhoogde.

De inflatie in het Verenigd Koninkrijk was op dat moment opgelopen tot meer dan 4 procent. Dat was voornamelijk het gevolg van de economische inhaalslag die zich in het Verenigd Koninkrijk aftekende, na het afbouwen van coronamaatregelen, alsook van effecten die met met de Brexit te maken hadden.

Indertijd leek het erop dat de inflatiestrijd na twee of drie renteverhogingen wel gestreden zou zijn.

10 renteverhogingen zijn niet genoeg om Britse inflatie te temmen

Afgelopen dinsdag werd echter bekend dat de Britse inflatie in februari is uitgekomen op 10,4 procent. Dat is een streep door de rekening van de Britse centrale bank. Economen hielden er namelijk rekening mee dat de inflatie zou zijn teruggelopen tot minder dan 10 procent. De tien renteverhogingen van de voorgaande vijftien maanden waren dus niet voldoende om stijgende prijzen te beteugelen.

Daarom verhoogde de Bank of England afgelopen woensdag de beleidsrente voor de elfde keer op rij. Dat gebeurde overigens met frisse tegenzin. Want voorzitter Andrew Bailey van de Britse centrale bank stond voor een behoorlijk lastige keuze.

Duidelijk is immers dat de hogere rente de Britse economie behoorlijk wat pijn doet. De rente op een variabele hypotheek is binnen een jaar tijd al opgelopen van minder dan 4 procent tot meer dan 7 procent.

De gemiddelde rentevaste periode voor hypotheken is in het Verenigd Koninkrijk aanzienlijk korter dan in Nederland. Dit betekent dat veel mensen hun hypotheek tegen een veel hogere rente moesten herfinancieren. Hierdoor hebben steeds meer huishoudens moeite met het betalen van de hypotheeklasten. De gemiddelde woon-, water- en elektriciteitslasten zijn de afgelopen twaalf maanden met ruim 26 procent gestegen.

De kosten van allerlei voedingsproducten vlogen nog veel harder omhoog. Vetarme melk en olijfolie werden bijvoorbeeld meer dan 40 procent duurder. De prijzen van groenten zoals tomaten, komkommers en pepers ging met bijna 20 procent omhoog. Omdat ze in veel winkels zelfs niet eens verkrijgbaar waren, schreven Britse kranten zelfs al over een saladecrisis.

De stijging van de voedingsprijzen wordt veroorzaakt door eenmalige factoren, zoals misoogsten. Hoewel het zich laat uittekenen dat de prijzen op termijn weer gaan dalen, ziet de Britse centrale bank in de moeite die steeds meer Britten hebben om in het dagelijks leven rond te komen, een doorslaggevende reden om serieus werk te blijven maken van de strijd tegen inflatie.

Betere vooruitzichten voor VK sneeuwen onder door aanhoudend hoge inflatie en hoge rente

Voor de Britse economie voelen de gebeurtenissen van de afgelopen dagen aan als een stap terug, na een periode waarin er juist een paar grote stappen vooruit waren gezet.

Het gemak waarmee premier Rishi Sunak allerlei knelpunten rond de Brexit gladstrijkt, sneeuwt helemaal onder door het inflatie- en rentenieuws.

Afgelopen woensdag stemden bijvoorbeeld 515 parlementsleden voor het akkoord dat Sunak met de Europese Unie sloot over de positie van Noord-Ierland. Er waren slechts 29 tegenstemmers.

Op de lange termijn ziet het er goed uit voor het Verenigd Koninkrijk en het Britse pond, met een bekwame premier die niet van het ene schandaal naar het andere rolt en een centrale bank die lastige beslissingen durft te nemen.

Door de gebeurtenissen van de afgelopen dagen duurt het helaas wel wat langer voordat dit weerspiegeld wordt in een aantrekkende economie en een herstel van het Britse pond.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Bekijk de video's over ontwikkelingen binnen de valutawereld op het YouTube-kanaal van iBanFirst.