Of Michail Chodorkovski  binnen afzienbare tijd vrijkomt, is zeer  de vraag. Maar ondertussen is het Kremlin wel al bezig met het vrijlaten van ondernemers. Er zitten inmiddels namelijk zo veel ondernemers vast dat de economie eronder lijdt. 

Het zijn er nog maar 13, maar toch. President Vladimir Poetin heeft ingezien dat er inmiddels zo veel ondernemers naar de Goelag zijn verdwenen dat de Russische economie daardoor schade oploopt, schrijft The New York Times.

In Rusland zitten 110 duizend mensen vast voor het plegen van een ‘economisch delict’. De meeste van  hen zitten weggeborgen in strafkampen in Siberië, net als oud-Yukos-topman Chodorkovski.

Hoewel een deel van die gevangenen wel degelijk bewezen witte-boorden-criminelen zijn, is een ander deel om heel andere redenen opgeborgen.

Oligarchen aangepakt

Boris Titov, de met de zegen van het Kremlin aangestelde Russische ombudsman voor de rechten van ondernemers, geeft het min of meer toe. De Russische regering heeft onder Poetin een beetje ‘overgereageerd’ in haar drang de zakelijke elite aan te pakken. Deze elite is tijdens de privatiseringen in de jaren negentig schatrijk is geworden, terwijl het overgrote deel van de Russen het er zwaar had.

Poetin heeft sinds hij aan de macht is, een deel van die oligarchen hard aangepakt, onder wie Chodorkovski en wijlen Boris Berezovski. Maar ook mindere goden werden het slachtoffer.

Net als tijdens de terreur onder Stalin in de jaren dertig  ontstond er een soort sneeuwbaleffect: steeds meer ondernemers werden, al dan niet terecht, beschuldigd van fraude en verdwenen achter de tralies. Hoe groot die 'overreactie' is geweest, blijkt wel uit het feit dat er in 2010 meer mensen werden aangeklaagd voor economische delicten dan voor overvallen of diefstal.

Corrupte politie

Maar hoe komen in principe onschuldige zakenmensen dan achter de tralies terecht? Vaak wordt het justitiële systeem misbruikt om economische belangen na te jagen.

The New York Times beschrijft het verhaal van Roeslan Tjelkov. Tjelkov had een bloeiende handel in stoffen met panterprints totdat de Russische politie op een dag binnenviel en al zijn waar in beslag nam.

Tjelkov werd beschuldigd van het schenden van copyrights. Tijdens zijn verhoren vroeg de zakenman nog aan de politie wie dan wel het copyright bezat: '(...) een panter?'. Het mocht niet baten, Tjelkov belande in de gevangenis.

Na onderzoek bleek dat de politie een dealtje had gesloten met zijn concurrent om de in beslag genomen waar te verkopen en de opbrengst te delen. Tjelkov is inmiddels in vrijheid gesteld.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl