Volgens de peilingen wordt het spannend of Britten op 23 juni zullen stemmen om de Europese Unie te verlaten. Facebook kan daarin een beslissende rol spelen. 

Op de dag van het referendum krijgen miljoenen Facebook-leden in Groot-Brittannië waarschijnlijk een melding in het wereldbolletje rechtsbovenin: het is een oproep om naar de stembus te gaan. Als mensen hun stem hebben uitgebracht kunnen ze bovendien op een knop klikken, waarmee ze aan vrienden laten weten dat ze hebben gestemd.

Deze twee diensten van Facebook kunnen net het verschil maken waardoor het ja- of nee-kamp op 23 juni de meerderheid behaalt, schrijft de Finacial Times. De herinnering zorgt namelijk voor een iets hogere opkomst, 0,1 tot 0,2 procent meer dan normaal. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Californië.

Verkiezingen in VS

Bij de verkiezingen voor het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden in 2010 kregen 60 miljoen kiesgerechtigden van 18 jaar en ouder een Facebook-herinnering en de optie om op de ik-heb-gestemd-knop te klikken. Een controlegroep van 600.000 Amerikanen kreeg dat niet.

Na afloop keken de onderzoekers wie er daadwerkelijk naar de stembus was geweest, en of die kiezers een Facebook-melding hadden ontvangen. Op basis van die gegevens concluderen de wetenschappers dat er 340.000 mensen extra zijn gaan stemmen door Facebook. Dat komt neer op 0,14 procent van de kiesgerechtigden.

Omdat sommige mensen niet hun echte naam gebruiken op de socialenetwerksite, konden die niet gekoppeld worden aan de lijst met stemmers. Het Facebook-effect op de verkiezingen is daarom in de praktijk nog iets groter, denken de onderzoekers.

Brexit-referendum

Daarmee zou Facebook een beslissende rol kunnen spelen in een nek-aan-nekrace. En het heeft er alle schijn van dat het Brexit-referendum dat gaat worden.

De peilingtracker van de FT, die de resultaten van verschillende peilingen verzamelt, geeft het blijven-kamp 47 procent van stemmen. De groep die voor een vertrek uit de EU is, staat op 40 procent. Dat lijkt een groot verschil, maar er kan nog van alles gebeuren: 12 procent van de ondervraagden is nog zwevend. Bovendien geeft slechts de helft van de ondervraagden aan zeker te weten naar de stembus te gaan.

Een herinnering van Facebook speelt vooral het blijven-kamp in de kaart. De bevolking is overwegend pro-Europees; een hogere opkomst betekent meer stemmen voor het anti-Brexit-kamp. Bovendien is meer dan een kwart van de Facebook-gebruikers in het VK tussen de 20 en 30 jaar, en jonge Britten zijn over het algemeen positiever over Europa.

Openheid Facebook

Bij de lokale verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk eerder deze maand kregen 15 miljoen mensen een melding van Facebook. Dit ging overigens in overleg met de kiesraad. Of Facebook hetzelfde gaat doen bij het Brexit-referendum is nog niet bekend.

En dat raakt volgens de FT aan een gevoelig punt: als Facebook daadwerkelijk het algemeen belang wil dienen, zal het transparanter moeten zijn over de intenties. Zeker als het bedrijf een beslissende invloed kan hebben op de einduitslag.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl