Eind 2016 vroegen analisten die zich met cryptomunten bezighouden zich af: Kan bitcoin de grens van 1.000 dollar slechten?
Een jaar later ligt de prijs van één bitcoin op circa 17.000 dollar per stuk. De koers van de bitcoin is met meer dan 1.500 procent gestegen.
Begin deze week is de handel in bitcoinfutures gestart, wat de waarde van de grootste cryptomunt verder heeft opgedreven. De totale marktwaarde van de bitcoin bedraagt inmiddels ruim 280 miljard dollar.
Sommige ‘gelovigen’ verwachten dat de waarde eind 2018 tussen de 500.000 dollar en een miljoen dollar uit gaat komen.
De aanhoudende koersstijgingen zorgen ervoor dat het aantrekkelijk blijft om te jagen op het verkrijgen van nieuwe bitcoins.
Bitcoin-ontwikkelaars krijgen een beloning in de vorm van nieuwe bitcoin als ze complexe computerpuzzeltjes oplossen, waarmee transacties op het digitale netwerk (de blockchain) worden goedgekeurd. Dit wordt minen genoemd.
Omdat het delven naar bitcoin de inzet van dure computers vereist en hoge energiekosten met zich meebrengt, is de de beloning in de vorm van nieuwe bitcoins een belangrijke prikkel om mee te doen aan het goedkeuren van bitcointransacties. En hoe hoger de koers, des te sterker deze prikkel.
Meer stroomverbruik dan Ierland
De hoge energiekosten van bitcoin vestigen wel de aandacht op een bijkomend probleem. Met het minen van bitcoins wordt ontzettend veel elektriciteit verbruikt.
Volgens een berekening van de Britse vergelijkingssite Power Compare neemt het bitcoinnetwerk wereldwijd de 61ste plaats in op het gebied van de energievraag.
Ierland verbruikt elk jaar circa 25 terawattuur aan elektriciteit. Het energieverbruik van de bitcoinblockchain, ook wel de Bitcoin Energy Consumption Index genoemd, is 29,05 terawattuur per jaar.
Klimaatexperts hebben een alarmerende boodschap: de wereldwijde klimaatverandering versnelt naarmate de bitcoin populairder wordt.
De bovenstaande index wordt gepubliceerd door de blog Digiconomist. Uit hun cijfers blijkt dat het stroomverbruik van het bitcoinnetwerk in de maand november met 30 procent is toegenomen.
Moritz Strube, een Duitse blockchainexpert en oprichter van Botconnect, komt tot vergelijkbare conclusies. Afgelopen zomer deed hij diepgaand onderzoek naar het stroomverbruik van het bitcoinnetwerk.
Hashsnelheid
De conclusie van Strube: de 'hashrate' of hashsnelheid is sinds het laatste onderzoek verdubbeld van zes naar veertien miljoen TH/s.
De hashsnelheid is een parameter die aangeeft hoe vaak per seconde de mining hardware een zogenaamde hash kan uitvoeren. Deze continue berekeningen zijn nodig om de veiligheid van de bitcoinblockchain te waarborgen.
Een waarde van veertien miljoen TH per seconde betekent dat het bitcoinnetwerk 14.000 miljard berekeningen per seconde uitvoert. Volgens zijn schatting bedraagt het stroomverbruik minstens 12 terawattuur per jaar, uitgaande van de meest energie-efficiënte computers.
In Jip & Janneketaal: één transactie op het netwerk verbruikt evenveel stroom als een koelkast een héél jaar. Door gebruik van minder zuinige apparatuur zal het verbruik significant toenemen.
Bitcoin moet zuiniger worden
Strube pleit ervoor om overtollige duurzame energie in te zetten om bitcoins te minen.
Matthias Woestmann, oprichter van startup Envion, is het daarmee eens: "Deze cijfers zijn erg alarmerend. Ik vind het lastig te voorspellen welke exponentiële groei het verbruik gaat doormaken. Slimmere algoritmen zijn nodig om het stroomverbruik fors terug te dringen."
Bekend is dat de netwerken achter de cryptomunten ethereum en litecoin aanzienlijk minder energie verbruiken.
Startup Envion is een dienstverlener voor het delven van cryptomunten, maar probeert dit wel verantwoord te doen met behulp van verplaatsbare containers. Woestmann: "In onze containers hebben we apparatuur geïnstalleerd die zelfstandig kan minen. De containers zijn op afstand met software te besturen. We verplaatsen ze naar plekken waar de grootste energie-overschotten bestaan. Het gevolg is dat netwerken die nu al met een energietekort kampen niet verder onder druk komen te staan".
Woestmann ziet zijn uitvinding nog als tussenstap: "Op de lange termijn moeten er energiezuinige alternatieven beschikbaar komen. We werken daarvoor samen met een aantal grote software-ontwikkelaars."
Rol van China
Volgens Woestmann bevinden de meeste bitcoincomputers zich in China. Dat land is interessant omdat de stroomprijs erg laag is, aangezien China nog grootschalig gebruik maakt van goedkope kolenstroom - met een relatief hoge CO2-uitstoot.
Vraag is wel wat er gebeurt als de Chinese overheid serieus werkt maakt van het indammen van de crypto-industrie. Woestmann: "Een aantal bitcoinbedrijven heeft het land al verlaten."
Innovaties kunnen het stroomverbruik van de infrastructuur voor bitcoin beperken. Maar zolang de bitcoin de speelbal blijft van extreme speculatie, lijken de milieuzorgen rond de nieuwe cryptomunt het onderspit te delven.