Toen Mercedes in 1998 de Smart op de markt bracht, was dat een noviteit: een
supercompacte, complete auto. Een kek wagentje van alle gemakken voorzien en
nog veilig ook.

Maar groot succes bleef uit. Sterker nog, voor moederconcern Daimler is de
Smart een hoofdpijndossier geworden. Sinds de introductie heeft het concern
zo’n 4 miljard euro verloren op het model, schat een Amerikaanse analist,
aldus persbureau Bloomberg. De auto heeft veel eigen, specifieke onderdelen
die de productie duur maken.

Dus ondanks het stevige prijskaartje moet er bij Daimler elk jaar zo’n honderd
miljoen euro bij, schat een Duitse analist tegenover Bloomberg.
BMW daarentegen verdient volgens zijn schatting jaarlijks 200 miljoen euro
aan de Mini.

Sportief
BMW kocht Mini in 1995. Na enkele jaren kwakkelen, kozen de Duitsers voor een
nieuwe aanpak: in 2001 herlanceerde Mini zichzelf met een sportief model.
Met groot succes. BMW slaagde erin om het model tot een begerenswaardig
hebbeding te maken. Wereldwijd verkocht het concern in 2011 285.000 stuks;
21 procent dan het jaar daarvoor. Dat is bijna drie keer zo veel exemplaren
als Smart in de boeken schreef: Daimler verkocht er wereldwijd 100.000 in
2011.

In Nederland is het beeld nog extremer: in 2011 verkocht Smart 877 auto’s; de
Mini mocht 3.972 bestellingen noteren, meer dan vier keer zo veel.

Waarom heeft Mercedes de slag met BMW om de heerschappij in de markt voor dure
kleine auto's vooralsnog verloren? Marktvorsers zeggen dat Daimler het
marktsegment voor een tweezitter heeft overschat. Veel kopers vinden het
toch prettig om af en toe iemand mee te kunnen nemen.

Nedcar
Daimler heeft het wel even geprobeerd, een Smart met 4 zitplaatsen te maken,
zo weten ze nog bij Nedcar. De SmartForFour kwam in 2004 op de markt,
gemonteerd op een onderstel van de Mitsubishi Colt, maar het model werd geen
succes en is inmiddels uit productie genomen. In Born rolden er in drie jaar
ruim 130.000 van de band.

De huidige focus ligt weer op de tweezitter. Maar dat kleintje blijft, ook los
van de vraag of mensen er wel een willen hebben, een probleemgeval. Zo
blijft veiligheid een issue, alleen al omdat zo'n klein autootje zo onveilig
oogt. Daimler moet voortdurend bewijzen dat de Smart wel degelijk een
veilige auto is. Dat wordt ook benadrukt door het expliciet zichtbaar maken
van de kooiconstructie.

Maar de vraag is of autobezitters dat wel willen horen. BMW benadrukt de
rijeigenschappen van de Mini: het sportieve karakter in combinatie met een
retro-look. Plezier is de boodschap, niet de veiligheid. Dat spreekt
blijkbaar veel meer aan.

Bovendien heeft BMW veel meer geïnvesteerd in verschillende modellen bij Mini.
Denk bijvoorbeeld aan verlengde versie, de Clubman, de grotere 5-deursversie
de Countryman, of de zojuist gelanceerde Coupé. Twee andere modellen staan
op stapel.

Toch geeft Daimler niet op. De markt voor compacte auto's groeit als kool. En
dus is het aantrekkelijk om het 'premium' deel daarvan te domineren. Smart
gaat het opnieuw proberen met onder andere een model met batterijen. En er
komt ook een nieuwe vierzitter. Nedcar heeft daar niets aan. De partner in
crime heet Renault.

Lees ook:

Pijnlijk: Mini sponsort dodelijk koudefront

BMW omzeilt bijtelling met trucje

Nederland moet geen auto's willen bouwen

Mitsubishi stopt productie bij NedCar in Born

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl