Europese banken zijn de afgelopen jaren gezonder geworden, maar missen grotendeels de kracht om het herstel van de economie te ondersteunen.

Dat stelt het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in een woensdag gepresenteerd rapport over de internationale financiële sector.

Volgens het IMF is 70 procent van de bankensector in de eurozone momenteel niet in staat de economie te ondersteunen door meer krediet te verlenen aan bedrijven. Zij hebben hun buffers weliswaar versterkt, maar hebben hun winstgevendheid tegelijkertijd sterk zien dalen.

Om meer krediet te verlenen moet de winst omhoog, maar het is voor veel instellingen de vraag in hoeverre dat mogelijk is.

Rol andere partijen gegroeid

Banken die nu dankzij grotere kapitaalreserves gezond worden verklaard, zijn veilig genoeg voor een “normaal bestaan”, schetste IMF-directeur José Viñals de situatie. “Maar in veel landen zouden banken ‘atleten’ moeten zijn, die het herstel krachtig kunnen ondersteunen.”

Doordat banken nog altijd worstelen met de nieuwe werkelijkheid na de financiële crisis, is de rol van andere partijen op de financiële markten gegroeid. Dit kan problematisch zijn, omdat zij volgens het IMF in een crisis minder goed aan hun verplichtingen kunnen voldoen dan ze nu beloven.

Nieuwe financiële crisis

Ondertussen is de kans op een nieuwe financiële crisis volgens het fonds gegroeid. Daarbij wijst het IMF op de zeer lage rente en andere steunmaatregelen van centrale banken. Die zijn noodzakelijk om de economie te steunen, maar leiden momenteel vooral tot de 'verkeerde risico's'.

In plaats van investeringen in productie aan te jagen, dreigt het goedkope geld vooral te zorgen voor zeepbellen op de financiële markten, waarbij de gevaren worden onderschat.

Kanalen kredietverlening ontstoppen

Voor een beter evenwicht moeten de kanalen voor kredietverlening worden "ontstopt'', aldus Viñals. Toezichthouders moeten daarbij ruimte creëren voor banken om niet alleen hun buffers, maar ook hun winstgevendheid te versterken.

Hij ziet daarbij een grote rol voor het bankenonderzoek van de ECB en het daaropvolgende toezicht van de centrale bank. Daarbij kunnen zwakke banken worden gedwongen zich van bepaalde markten terug te trekken of hun activiteiten helemaal te staken. Op die manier kan een gezondere markt ontstaan voor de sterkere instellingen die overblijven.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl