Volgens officiële berichten gaat het de goede kant op met de Griekse staatsfinanciën. Maar de staatsschuld oogt nog altijd gevaarlijk hoog. De kans dat Griekenland opnieuw een beroep moet doen op Europese steun, blijft groot, stelt Hendrik Oude Nijhuis.

Uit recente nieuwsberichten valt af te leiden dat Griekenland haar begrotingstekort kennelijk heeft weten weg te werken. Dit jaar is sprake van een overschot van 2,7 procent op de Griekse begroting, zo verwacht ook de Europese Commissie in de meest recente raming.

Het nieuws dat Griekenland haar tekorten volledig heeft weten weg te werken lijkt haast te goed om waar te zijn. En dat is het ook. Want bij het genoemde  ‘overschot’ is geen rekening gehouden met de rente die Griekenland op haar enorme staatsschuld betalen moet. De plus geldt alleen voor de zogenoemde ‘primaire balans’, het begrotingssaldo exclusief de rentebetalingen.

Eigenlijk is dat hetzelfde als iemand die amper rondkomt stelt geen probleem te hebben wanneer hij de rente op zijn hypotheek niet zou hoeven betalen.

Wel of geen rente

In het geval van Griekenland gaat het om rentebetalingen aan allerhande bezitters van Griekse schuld: individuele Grieken en Griekse bedrijven, maar ook het IMF, de Europese Centrale Bank (ECB) en andere buitenlandse eigenaren van Griekse staatsschuld.

Het gewone begrotingstekort van Griekenland komt dit jaar volgens de Europese Commissie uit op 1,6 procent van het nationaal inkomen. Aan rentebetalingen is Griekenland dit jaar naar verwachting 4,3 procent van het nationaal inkomen kwijt.

Korte, goedkope leningen

De Griekse staatsschuld bedraagt dit jaar naar verwachting ruim 175 procent van het nationaal inkomen. Kennelijk betaalt Griekenland gemiddeld een rente van slechts zo'n 2,45 procent (4,3% rentelasten/ 175,5% staatsschuld) over haar schuld. Dat is fors minder dan de marktrente van ruim inmiddels 8 procent, die op kapitaalmarkten wordt gevraagd voor Griekse obligaties met een looptijd van 10 jaar.

De extreem lage rente die Griekenland betaalt, wordt verklaard door een combinatie van leningen met kortere looptijden (waarvoor de rente doorgaans lager ligt) en bijzonder gunstige voorwaarden van de noodleningen van het IMF en de ECB.

Als Griekenland zich met leningen met een langere looptijd zou willen financieren op de kapitaalmarkt, dan wordt haar begrotingstekort al snel weer onhoudbaar hoog.

Schuldproblemen Griekenland

Zelfs wanneer een land een begrotingstekort heeft, zal de schuldquote - de staatsschuld als percentage van het bruto binnenlands product - dalen wanneer de nominale economische groei (economische groei plus inflatie) sterker is dan de groei van de schuld.

Volgens de Europese Commissie trekt de groei in Griekenland de komende jaren aan. Dit zou moeten resulteren in een daling van de schuldquote van 175,5 procent in 2014, naar afgerond 158 procent in 2016. Dat is een stuk minder, maar nog altijd extreem hoog.

De positieve veronderstellingen ten spijt, het idee dat de Griekse schuldenproblemen achter de rug zijn is niet meer dan een Griekse mythe. Beleggers lijken immers niet bereid om Griekenland voor langere tijd tegen redelijke rentes geld te lenen. De kans lijkt zodoende groot dat Griekenland in de nabije toekomst wederom een beroep op de Europese belastingbetaler zal moeten doen, simpelweg omdat de Griekse schuld goed beschouwd nog altijd onhoudbaar hoog is.

Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers en is tevens oprichter van warrenbuffett.nl over de beleggingsstrategie van Warren Buffett. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl