• Het Japanse eilandje Hashima werd in 1890 opgekocht door Mitsubishi om steenkool te winnen.  
  • Tijdens de hoogtijdagen in 1959 herbergde het eiland van zo’n 6 hectare 5.000 mensen, destijds de dichtstbevolkte plek op aarde.
  • In 1975 vertrok de laatste bewoner van het eiland.
  • Hashima is het decor geworden van vele documentaires, speelfilms en tv-series. Zo was het eiland te zien in de James Bond-film Skyfall. 
  • In 2015 werd het eilandje door UNESCO uitgeroepen tot werelderfgoed. 

Vanaf het midden van de negentiende eeuw tot begin twintigste eeuw beleefde Japan zijn eigen industriële revolutie. In die tijd kocht de Mitsubishi Groep kolenmijnen om de uitdijende scheepsbouw draaiende te houden. Een van deze mijnen lag op Hashima, een klein eiland voor de kust van Nagasaki.

Tussen 1890 en 1974 exploiteerde Mitsubishi de mijn en bevond zich op Hashima een bloeiende gemeenschap. Tijdens zijn hoogtijdagen was Hashima de meest dichtbevolkte plek op aarde met 5.000 mensen op zo’n 6 hectare. Nu is Hashima verlaten en vervallen.


Tussen het midden van de 19e eeuw en het begin van de 20ste eeuw industrialiseerde en militariseerde Japan in hoog tempo.

Een Japanse mijnwerkersgemeenschap in 1953. Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: UNESCO


De Mitsubishi Groep kocht in het begin van de 19e eeuw kolenmijnen op als brandstof voor de uitdijende scheepsbouwindustrie.

Arbeiders sorteren steenkool. Foto: The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: CNN


Een van deze mijn lag op Hashima, een eiland voor de kust van Nagasaki.

Bron: Google Maps

Bron: The Yomiuri Shimbun via Pittsburgh Post-Gazette


Hashima Island stond ook bekend als Gunkanjima of "Slagschip Eiland" door haar karakteristieke ligging in het water. Mitsubishi kocht het eiland in 1890 en begon al snel aan het onder water delven naar kolen.

Het pontje op weg naar Hashima in 1956. Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: CNN


In 1950 produceerde de mijn 14.000 ton kolen per maand.

Mitsubishi-boten meren aan het werk bij Hashima. Foto: The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: The Gazette and Daily


Tot aan de sluiting in 1974 bouwde Mitsubishi betonnen appartementen, een school, een ziekenhuis, een theater, een badhuis en andere gemeenschapsfaciliteiten voor de mijnwerkers en hun gezinnen.

Hashima in 1948. Foto: The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: The Guardian


Tijdens de hoogtijdagen in 1959 herbergde het eiland van 6 hectare 5.000 mensen. Destijds de dichtstbevolkte plek op aarde.

Foto: Kyodo News Stills/Getty Images

Bron: National Geographic


Veel leven, maar nauwelijks begroeiing. Dat leverde het eiland de bijnaam  "Midori nashi Shima" op, wat zo veel betekent als "het eiland zonder groen".

Zicht vanaf het dak in 1956 (links) en 2013 (rechts).  Foto: The Asahi Shimbun/Getty Images (links), Yuriko Nakao/Getty Images (rechts)

Bron: Atlas Obscura


Bewoner Hideo Kaji herinnert zich dat er "geen bos of bloemen" waren. Alleen "aan het geluid van de wind en de kleur van de lucht en de oceaan" herkende hij het wisselen der seizoenen.

Foto: Gunkanjima's 'Trap naar de hel,' in 1956 (links) en 1999 (rechts). Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images (links), The Asahi Shimbun/Getty Images (rechts).

Bron: CNN


Was het al druk aan de oppervlakte van Hashima, ondergronds waren de omstandigheden nog beroerder. Mijnwerkers deden er twintig minuten over om elke dag 915 meter af te dalen in een temperatuur van 38 graden Celsius.

Een mijnwerker keert terug van zijn werk in 1956. Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: The Gazette and Daily, Japanistry


Oud-mijnwerker Tomoji Kobata herinnert zich het "rugbrekende werk" in de nauwe tunnels en hoe hij aan het eind van elke dag in elkaar stortte.

Mijnwerkers maken zich op voor de afdaling in 1956. Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: The Guardian


Jaren later herinnert hij zich hoe het water in de badhuizen zwart kleurde als hij en zijn collega's zich na het werk wasten.

Dezelfde straat in 1956 (links) en in 1999 (rechts). Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images (links), The Asahi Shimbun/Getty Images (rechts)

Bron: CNN


Zwaar voor de Japanse mijnwerkers, nóg zwaarder voor de honderden dwangarbeiders uit Korea en China die hier begin 20ste eeuw te werk gesteld werden.

Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: Forbes


De Koreaanse dwangarbeider Choi Jang-seop was 15 jaar en zegt "feitelijk in een gevangenis te hebben geleefd". Choi zegt vreselijke herinneringen te hebben aan het werken in de mijnen, alleen gekleed in zijn ondergoed.

Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: Yonhap News Agency


Toen de kolenvoorraad uitgeput raakte, vertrokken de bewoners. In 1975 vertrok de laatste bewoner.

Mensen gaan vanaf de pier aan boord van een schip. Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: National Geographic, CNN


In 2009 stelde Japan voor om Hashima uit te roepen als door UNESCO erkend werelderfgoed voor de rol die het speelde in de Japanse industrialisatie.

Betonnen appartementencomplexen op Hashima in 1956. Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: CNN


Zuid-Korea was sterk gekant tegen dit voorstel omdat Japan weigerde het leed te erkennen van de meer dan 59.900 Zuid-Koreaanse dwangarbeiders die op Hashima hadden gewerkt.

Bewoners vissen vanaf de kade. Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: The Asahi Shimbun


Directeur Yasunori Takazane van het Oka Masaharu Memorial Nagasaki Vredesmuseum spreekt van "verraad aan de geschiedenis" wanneer de plek alleen maar herdacht zou worden om zijn rol in de Japanse industrialisatie.

Hashima in 1956 (links) en 2014 (rechts). Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images (links), Jordy Meow/Offbeat Japan (rechts)

Bron: CNN


In 2015 werden Japan en Zuid Korea het eens: Japan erkende het leed van de slechte werkomstandigheden waaronder de dwangarbeiders moesten werken en steunde een Zuid-Koreaans voorstel voor acht UNESCO-locaties.

Boten naderen Hashima in 1956 (links) en in 2019 (rechts). Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images (links), Carl Court/Getty Images (rechts)

Bron: Forbes


In het kader van die overeenkomst in 2015 riep UNESCO het eilandje uit tot werelderfgoed.

Hashima in 2013. Foto: Yuriko Nakao/Getty Images

Bron: UNESCO


Sinds 2009 mogen bezoekers het eiland bezoeken, maar alleen via een speciaal en beschermd pad. Buiten de paden is het onveilig vanwege het vallende beton.

Toeristen bekijken de ruïnes in 2015. Foto: The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: The Yomiuri Shimbun via Pittsburgh Post-Gazette


Veertig jaar nadat de laatste bewoner vertrokken is, tasten de golven de kades aan en heroveren de planten het beton.

Foto: Yuriko Nakao/Getty Images

Bron: The Yomiuri Shimbun via Pittsburgh Post-Gazette


Sinds 2014 hebben een half miljoen mensen het eiland bezocht, aldus de Yomiuri Shimbun.

Hashima in 2019. Foto: Carl Court/Getty Images

Bron: The Yomiuri Shimbun via Pittsburgh Post-Gazette


Hashima is het decor geworden van vele documentaires, speelfilms en tv-series. Wat de populariteit natuurlijk verder vergrootte.

Foto: Sitthinart Susevi/Shutterstock

Bron: National Geographic, CNN


Het iconische nest van James Bonds aartsrivaal Silva in "Skyfall" was gemodelleerd op Hashima.

James Bond's aartsvijand Silva (gespeeld door Javier Bardem) in Skyfall. Foto: Sony Pictures

Bron: Business Insider


De producers vonden filmen op locatie te riskant. Alleen vanuit de lucht zijn opnames gemaakt, de rest werd in de studio geschoten.

Gunkanjima Eiland in 1998. Foto: The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: Newsday


Sommige voormalige bewoners geven rondleidingen in Hashima en vertellen over hoe hun leven er toen uitzag.

Een verlaten klaslokaal. Foto: The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: The Guardian


Gids Tomoji Kobata herinnert zich het leven op het eiland als "ongelooflijk zwaar", maar zegt ook dat dat hem "een innerlijke kracht gaf die hem de rest van zijn leven heeft geholpen".

Foto: Yasuo Tomishige/The Asahi Shimbun/Getty Images

Bron: The Guardian


LEES OOK: Een architect ontwierp torenhoge, luxe boomhutten als onderdeel van een 7-sterrenhotel in het Oostenrijkse skiresort Kitzbühel – kijk zelf