Alsof de naderende Brexit-datum van 31 oktober niet genoeg drama met zich meebrengt. Een topbankier denkt dat een harde Brexit het startpunt kan zijn van een grote financiële crisis.
Een chaotisch vertrek van het Verenigd Koninkrijk is een ramp voor het financiële systeem en kan tot een wereldwijde recessie leiden. Met deze waarschuwing kwam voorzitter Lorenzo Bini Smaghi van de Franse bank Société Générale. Hij vergeleek een harde Brexit met de val van zakenbank Lehman Brothers en daarmee het begin van de economische en financiële crisis in 2008.
De bankier wees op de twijfels en onzekerheden die destijds de kop opstaken en uiteindelijk zorgden voor grote financiële schokken. Bij een harde Brexit verwacht hij soortgelijke problemen. Zo rekent hij op een klap voor het ondernemers- en consumentenvertrouwen, opdrogende investeringen en uitgaves van huishoudens.
De Britse premier Boris Johnson herhaalde onlangs dat hij liever “dood in de sloot” zou liggen dan naar Brussel toe te stappen om een uitstel van de Brexit-deadline te vragen. De Europese onderhandelaars zijn niet te spreken over nieuwe voorstellen voor een Brexit-deal door de regering van Johnson.
Het is echter allerminst zeker dat het op korte termijn tot een harde Brexit komt. Dat is een situatie waarbij de Britten zonder afspraken vertrekken uit de EU, met onder meer wederzijdse invoerheffingen als gevolg.
Probleem voor Johnson is dat het Britse parlement een wet heeft aangenomen die hem verplicht uitstel te vragen van de Brexit, als er geen deal is op 31 oktober.
Johnson heeft tot nu toe gezegd dat hij dat zal weigeren. Maar volgens de stukken die de Britse regering bij een Schotse rechtbank heeft overlegd, zou Johnson al hebben toegezegd uitstel te vragen als hij geen deal weet te sluiten met de Europese Unie.
Brexit-plan Johnson valt slecht bij EU
De Britse premier diende afgelopen woensdag een plan in dat de basis moet vormen voor een akkoord met de Europese Unie. In het ‘ultieme’ voorstel schrapte Johnson de backstop, de regeling die moet garanderen dat er na de Brexit geen harde, fysieke grens tussen Noord-Ierland en Ierland ontstaat.
In het plan zouden er twee verschillende grenzen zijn na de Brexit: eentje tussen Noord-Ierland en Ierland en eentje tussen Noord-Ierland en de rest van Groot-Brittannië.
Dat is nodig omdat Noord-Ierland net als de rest van Groot-Brittannië de douane-unie verlaat, maar zich wel zal blijven houden aan de regels van de interne markt voor landbouwproducten en industriële goederen.
Die tijdelijke regeling zal aan het einde van de overgangsperiode in december 2020 in werking treden als de Noord-Ierse regering en parlement ermee instemmen.
Noord-Ierse politici zullen vervolgens elke vier jaar stemmen over of ze de regels van de interne markt van de EU blijven volgen of de banden met Brussel verbreken en zich aanpassen aan de rest van het VK.
Vanuit de Europese Unie is zeer kritisch gereageerd op het plan van Johnson. De lidstaten hebben drie fundamentele over het voorstel: het veto dat de Noord-Ierse DUP-partij krijgt, mogelijke inbreuk op de interne markt en de onduidelijkheid over hoe de nieuwe grenscontroles vorm zouden moeten krijgen.