De Britse minister van Handel Liam Fox wil een controversiële tactiek uit de 16e eeuw gebruiken om een soepele handelsdeal met de Verenigde Staten te regelen, voor de periode na de Brexit.
Koning Hendrik VIII gebruikte zijn bijzondere bevoegdheden in 1533 om de Church of Engeland los te weken van Rome. Deze ‘oer-Brexit’ inspireert nu de Britse handelsminister Fox.
In dit geval gaat het om een poging om een parlementaire wet te herroepen, zonder dat het parlement daar nog een keer over mag stemmen.
De regering van Theresa May wil dat de regels rond voedselveiligheid na de Brexit streng blijven, in lijn met de nu geldende EU-richtlijnen. Momenteel zijn bijvoorbeeld de verkoop van in chloor gewassen kip en hormoonvlees in Groot-Brittannië nog verboden.
Maar minister Fox zou serieus overwegen de Britse voedselnormen te herschrijven, zegt een goed ingevoerde bron op het ministerie van Handel tegen Business Insider.
De minister zou wettelijke instrumenten willen gebruiken waarmee de regering delen van de wetgeving kan herschrijven, zonder dat hierover opnieuw wordt gestemd in het parlement. Met deze zogenoemde Hendrik VIII-bevoegdheden kan een wetsvoorstel gewijzigd worden zonder parlementaire goedkeuring.
De plannen van Fox zijn bevestigd door een regeringsbron en door twee bronnen die nauw samenwerken met zijn departement. "We gaan hetzelfde hoge niveau van gezondheids- en veiligheidsnormen handhaven, maar we bereiden ons voor op een vrijhandelsovereenkomst met de Verenigde Staten en dat vereist een compromis", aldus een regeringsbron.
De Britse voedselnormen weerspiegelen momenteel die van de Europese Unie. De EU stelt strenge regels en voorschriften op het gebied van voedsel en milieu. Deze verbieden omstreden agrarische producten. Met chloor gewassen kip en met hormonen behandeld rundvlees kunnen de EU-markten niet binnenkomen. Dat geldt ook voor het Verenigd Koninkrijk.
Afwijken van EU-normen om handelsdeal te sluiten met Trump
Fox is echter van mening dat het Verenigd Koninkrijk na de Brexit moet afwijken van de EU-regels om brede vrijhandelsovereenkomsten te sluiten op basis van minder strenge normen ten aanzien van veiligheid en het milieu.
Handelsdeskundigen hebben al gewaarschuwd dat het Verenigd Koninkrijk na de Brexit waarschijnlijk zal moeten afzien van de voedselnormen van de EU.
Sir Peter Westmacott, de voormalige ambassadeur van het Verenigd Koninkrijk in de VS, is een van de experts die de noodklok luidt. Hij vertelde Business Insider eerder dat in de VS geproduceerde landbouwproducten ook tegen "relatief lage kosten" worden geproduceerd. Dat vormt een bedreiging voor Britse boeren.
Een regeringswoordvoerder ontkende dat een nieuwe handelsovereenkomst gebruikt zou worden om de voedselnormen na de Brexit te verlagen.
Fox heeft de potentiële verkoop van chloorkippen in het Verenigd Koninkrijk eerder al verdedigd. "Er zijn geen gezondheidsredenen waarom je geen kippen kan eten die zijn gewassen in chloorwater", vertelde de minister van Handel vorig jaar aan parlementsleden.
De druk van Fox om de Britse voedselnormen te verlagen ontmoet weerstand van milieuminister Michael Gove. Die is op zijn hoede, omdat Gove heeft beloofd dat de Brexit milieunormen niet in gevaar brengt. Gove heeft eerder ontkend dat het Verenigd Koninkrijk normen zou moeten verlagen om een handelsdeal met de VS te sluiten.
"Het kabinet is het erover eens dat er geen compromis mag worden gesloten over hoge normen ten aanzien van dierenwelzijn en het milieu. In Amerika kan men niet dezelfde hoge normen garanderen, wat betreft de manier waarop kippen worden gehouden", zei Gove afgelopen jaar tegen Britse parlementsleden.
'Nachtmerrie-scenario' voor Britse consumenten
De hardnekkigheid die Fox toont om voedselnormen toch aan te passen, komt op een moment dat de druk op premier Theresa May toeneemt. Zij zou volgens critici te veel willen vasthouden aan Europese richtlijnen, ook na de Brexit.
De Britse oppositie beschuldigt Fox en de Conservatieve regering ervan een nachtmerriescenario te creëren voor Britse consumenten. "Theresa May heeft nog niet eens een terugtrekkingsovereenkomst gesloten en Liam Fox grijpt al bevoegdheden aan om onze normen ten aanzien van voedsel en dierenwelzijn te verlagen", aldus Labour-parlementariër Barry Gardiner tegen Business Insider.