- Startup Niostem ontwikkelde een helm die haaruitval kan bestrijden door middel van minuscule elektrische pulsen. Uitgevallen haar zou er zelfs door teruggroeien.
- Het bedrijf is een spin-off is van het gerenommeerde Duitse onderzoeksinstituut Max-Planck-Gesellschaft.
- De Nederlandse dermatoloog en haarexpert Tristan van Dongen noemt het een “‘interessant product”. Hij pleit voor meer onderzoek naar deze methode.
- Lees ook: Dit gebeurt er als je een jaar lang je haar niet wast
Inhammen die er tot voor kort niet waren, doucheputjes die steeds verder gevuld raken met haren. Zo’n acht op de tien mannen krijgt gedurende zijn leven te maken met haaruitval. En, opvallend cijfer, voor zo’n vier op de tien vrouwen geldt hetzelfde.
Al leidt haarverlies lang niet altijd tot volledige kaalheid, toch krijgen kalende mannen en vrouwen nogal eens te maken met onzekerheid. Of we het nu leuk vinden of niet, kaal zijn appelleert nog altijd niet aan het mondiale schoonheidsideaal van een volle bos haar.
Er zijn middeltjes die haaruitval een halt toe zouden roepen, zoals finasteridepillen, lasertechnieken of lotions van minoxidil. Wie zijn of haar oude coupe terugwenst, kan ook haren van het achterhoofd laten transporteren naar de kale plekken.
Maar is er ook een manier om uitgevallen haar terug te laten groeien? Naar het antwoord op die vraag is de industrie al jaren op zoek. Jazeker, stelt de Duitse ondernemer Emil Aliev nu.
Helm tegen haaruitval: hoofdhuid stimuleren met elektrische pulsen
Zijn startup Niostem ontwikkelde een helm die kalende plekken op de hoofdhuid stimuleert met minuscule elektrische pulsen. Gebruikers moeten de helm iedere dag een half uur opzetten. Na een tijdje stopt niet alleen hun haaruitval, ook groeit een deel van het uitgevallen haar weer aan, aldus Aliev.
Kaalheid wordt veroorzaakt door de hormoongroep dihydrotestosteron, doceert Aliev. “Een teveel hiervan zorgt ervoor dat je haar na verloop van tijd krimpt. Wel blijf je microhaar op je hoofd houden. Op een kaal hoofd zie je vaak duizenden van dit soort haartjes.”
Die haartjes, dáár stelt Aliev wat mee te kunnen. “Wij zenden een biologisch signaal uit naar de stamcellen bij de haren, dat het natuurlijke proces van haargroei bevordert [zonder de hormonen te blokkeren, red.]. Vergelijk het met wanneer de accu van je auto leeg is. Door twee draadjes elektrisch met elkaar te verbinden, geef je de auto een signaal waardoor de accu weer werkt. Datzelfde doen wij, maar dan met haarzakjes.”
Nu is er iedere week wel een kwakzalver die beweert de oplossing tegen kaalheid in handen te hebben. Wat het Duitse initiatief desalniettemin vermeldenswaardig maakt, is dat het afkomstig is van het befaamde Duitse onderzoeksinstituut Max-Planck-Gesellschaft.
Wetenschapper Carlos Chacón deed jarenlang onderzoek naar de rol van stamcellen van haarzakjes bij het tegengaan van huidkanker. Een middel tegen huidkanker heeft hij nog niet gevonden, maar wel leerde hij dat je via deze cellen haargroei kunt stimuleren. Hij richtte in 2019 startup Niostem op, waarvan hij tegenwoordig CEO is. Aliev sloot zich in 2021 als compagnon aan bij het prille bedrijf.
Haar terug laten groeien: nog geen garanties over langetermijnresultaten
Maar goed, werkt het écht? Omdat het product nog maar kort bestaat, kunnen de ondernemers niets zeggen over de resultaten voor de lange termijn. Een eerste studie toont volgens Aliev echter wel degelijk de werking van zijn product aan.
22 jonge, kalende mannen droegen de helm een half jaar lang, dertig minuten per dag. Na drie maanden stopte bij de meesten de haaruitval en even later begonnen ook oude haarzakjes weer haar te produceren. In zes maanden tijd nam de dichtheid van het haar bij de onderzoeksgroep toe met ruim 19 procent. De dikte van de haren nam met 9 procent toe.
Een ietwat kleine populatie, maar volgens Aliev is dat geen issue. “Wij brengen geen vaccin op de markt, dat je moet injecteren in een lichaam. Bij dit soort farmaceutische producten heb je grote klinische onderzoeken met honderden participanten nodig. Ons product is hardware, waarbij je vaak minder dan honderd mensen als onderzoeksgroep nodig hebt. Het zal bij een groep van duizend mannen dezelfde resultaten opleveren.”
Toch start Aliev deze maand aan een onderzoek met tachtig mannen, inclusief een placebogroep. Dat is nodig om met meer zekerheid iets te kunnen zeggen over de werking van zijn product, zegt de ondernemer. “Hierdoor kunnen we bijvoorbeeld de vraag beantwoorden of de haren gaan groeien omdat mensen hoopvol waren, of door het apparaat.”
Zijn product gaat niet gepaard met bijeffecten, stelt Aliev. “Van onze onderzoeksgroep had 5 procent in de eerste week last van huidirritatie, maar dat was na de tweede week voorbij.” Dit is volgens hem een voordeel ten opzichte van andere middelen tegen kaalheid die soms wel langdurige bijeffecten hebben, zoals huidirritatie of stemmingswisselingen.
Niet alle uitgevallen haren kan Aliev met zijn hoofddeksels terugbrengen. “Na een tijdje passeren de microharen in een haarzakje een point of no return. Dan zijn ze te klein en kun je er niets meer mee. We kunnen dus misschien niet meer veel doen voor wie al 30 jaar kaal is. Maar als je nog functionerende haarzakjes hebt, en veel mensen hebben die nog, dan is het mogelijk.”
De 22 onderzochte mannen uit de studie moesten hun helmen na het onderzoek weer inleveren. Volgens Aliev hebben ze allen weer haar verloren nadat ze stopten met het gebruik van de helmen – volgens hem ook een bewijs dat zijn product zou werken.
Haarhelm verschijnt in 2024 op de markt
De startup haalde tot dusver ruim 1 miljoen euro op via crowdfunding. Een groep van ruim 1.000 geïnteresseerden ontvangt het product vanaf dit najaar. Vanaf het eerste kwartaal van 2024 moeten de helmen officieel op de markt verschijnen.
Wie mooi wil zijn, moet daarvoor wel diep in de buidel tasten; de Noistem-helm krijgt volgend jaar een verkoopprijs van zo’n 1.200 euro. Aardig wat voor een helm, maar volgens Aliev komt dit doordat de startup zijn product niet in China, maar in Europa laat produceren, waar de productiekosten hoger liggen. Ook wordt de prijs ietwat gestuwd doordat de startup nog geen grote volumes draait.
In totaal stelt de startup nu zo’n 2 miljoen euro aan investeringen te hebben ontvangen, onder meer van de Nederlandse investeerder Brightlands Venture Partners. Hierdoor zetelt Niostem inmiddels een kleine dependance aan de zogenoemde Brightlands Campus in Limburg.
Niostem is momenteel op zoek naar een investering van “8 miljoen euro”, laat Aliev weten. Met dat geld wil hij een productielijn starten, in Nederland of Duitsland.
Aliev behoort overigens zelf niet bepaald tot de doelgroep van zijn eigen product. Hij heeft dik haar in een vette kuif. Of hij zijn helm desalniettemin gebruikt, bijvoorbeeld ter preventie van een eventuele toekomstige kaalheid? Nee, lacht hij. “Dat heeft geen zin, want ik heb te veel haar. Het product is echt bedoeld voor mensen die hun haar verliezen.”
Meer onderzoek nodig naar helm tegen haaruitval, stelt haarexpert
Haarexpert Tristan van Dongen noemt de vinding van startup Niostem een “interessant product”. Niet eerder zag hij een soortgelijke techniek in de haarbranche, zegt de dermatoloog van ziekenhuis Spaarne Gasthuis en eerder het Erasmus MC. “Het stimuleren van stamcellen wordt wel toegepast bij wondgenezing, waarbij stamcellen een prikkel krijgen om bepaalde cellen aan te maken. Met die achtergrond lijkt het me een goed bedacht product.”
Toch vindt Van Dongen het nog te vroeg om te zeggen of dit product echt werkt. “Het is nog maar beperkt onderzocht. Je zou eigenlijk een grotere onderzoeksgroep willen met, wat ze zelf ook aangeven, een controlegroep. Het placebo-effect bereikt bij vrijwel iedere behandeling een klein deel van de mensen. Al zie je zelden dat het haar van kalende mannen erdoor terug groeit, een placebo-effect mag nooit onderschat worden.”
Ook pleit de haarexpert voor meer onderzoek van onafhankelijke partijen, dat dus niet in opdracht van het bedrijf wordt uitgevoerd. “Als die dezelfde resultaat laten zien, heb je een sterker bewijs.” Niostem-ondernemer Aliev gaat in een reactie weten daar een groot voorstander van te zijn, maar wijst erop dat zoiets enkele jaren in beslag kan nemen. Een externe partij moet zulk onderzoek financieren, "en dat gebeurt vaak pas als er meer tractie is".
Van Dongen werpt nog een aantal vragen op bij het product van de Duitsers. “Stel dat het fantastisch werkt en de haarzakjes dusdanig worden gestimuleerd om voldoende uit te groeien. Mogelijk kom je dan op een punt uit dat er zoveel haar terug is gegroeid, dat de helm nog maar lastig contact kan maken met de hoofdhuid. Het onderliggende probleem bij het kaal worden, het teveel aan sommige hormonen, kun je er echter niet mee tegenhouden. Misschien bereik je dus een punt dat de helm niet meer voldoende werkt.” Het bedrijf zelf stelt in een reactie in ieder geval door te kunnen dringen tot gehele haren.
Daarnaast vraagt Van Dongen zich af of de helm van Niostem interfereert met andere behandelingen tegen kaalheid. “Bij de behandeling van haarziektes werken we vaak met een combinatie van behandelingen. Dat werkt in de praktijk vaak beter dan wanneer je inzet op één methode. Je zou deze helm dan bijvoorbeeld kunnen combineren met andere behandelingen, maar de vraag is of dit altijd mogelijk is.”
De lotion minoxidil wordt volgens Van Dongen vaak gebruik. "Dit moet tweemaal per dag op de hoofdhuid worden aangebracht en laat vaak wat residu achter op de hoofdhuid. Ik zou willen weten of dat problemen veroorzaakt voor het gebruik van de helm, of niet." Niostem laat in een reactie weten hier nog geen nader onderzoek naar gedaan te hebben.
Al met al noemt Van Dongen het een “mooi initiatief”. “Dit toont, denk ik, aan dat het onderzoek naar haarziekte nog altijd volop in beweging is. Het is goed dat dit soort initiatieven er komen, om te zien of het werkt. Zo kunnen we te weten komen of er andere manieren zijn om haarverlies te tackelen.”