Het steunprogramma van Griekenland wordt met vier maanden verlengd. Daar hebben de ministers van Financiën van de negentien eurolanden (de eurogroep) dinsdag mee ingestemd tijdens telefonisch overleg. De hervormingsplannen die Athene heeft ingediend zijn voldoende voor een verlenging.

Nu beginnen de procedures in de eurolanden waar het parlement akkoord moet gaan met de verlenging. Dat geldt onder meer voor Nederland en Duitsland.

De voortekenen waren al gunstig. De experts van de Europese Commissie, naast het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Centrale Bank onderdeel van de toezichthouders op de hervormingen, hadden al geconcludeerd dat de Griekse lijst “een goed beginpunt” is.

Griekenland krijgt bij deze verlenging niet direct geld. In april wordt er geëvalueerd of Athene zich wel echt aan de afspraken heeft gehouden en pas dan kan het rekenen op financiële steun.

Dijsselbloem tevreden over Grieks akkoord, Lagarde twijfelt

Eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem is tevreden over de nieuwe afspraken met Griekenland. De gevaren van de Griekse schuldenkwestie zijn voorlopig geweken, beaamde Dijsselbloem dinsdag bij RTL Z. “Nu moeten we zorgen dat ze verder van de afgrond komen.”

Maar Dijsselbloem waarschuwt dat dat tijd gaat kosten. "De Griekse regering is misschien iets te optimistisch over de snelheid waarmee ze de belastinginkomsten omhoog kunnen krijgen.'' Een goed werkende belastingdienst neerzetten kost nu eenmaal tijd, zeker als de ICT nog erg onderontwikkeld is. De vorige regering was al begonnen met een strenger belastingregime, maar de laatste maanden waren de inkomsten "weer helemaal ingestort'', aldus Dijsselbloem.

Volgens hem zit Griekenland nu weer onder de beschermende paraplu van de afspraken met de andere eurolanden. "Ze hebben erkend dat ze steun nodig hebben om uit het moeras te komen.'' Als Griekenland de hervormingen en bezuinigingen serieus neemt, dan blijft de eurozone helpen.

IMF kritisch

IMF-directeur Christine Lagarde heeft echter nog twijfels, zo blijkt uit een dinsdag gepubliceerde brief aan eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem. De Griekse regering geeft in zijn hervormingsoverzicht te weinig garanties dat de afgesproken maatregelen, in ruil voor noodsteun, daadwerkelijk zullen worden uitgevoerd.

Lagarde stelt dat de lijst in principe de onderwerpen bevat die op de agenda van de nieuwe regeringsploeg zouden moeten staan. "Met het oog daarop kunnen wij ons ook aansluiten bij het oordeel van andere experts dat de lijst een goed uitgangspunt vormt'', aldus Lagarde.

Bij een redelijk aantal onderwerpen, waaronder volgens Lagarde wellicht de meest belangrijke, staan te weinig "duidelijke garanties''. Lagarde merkte met name op dat harde toezeggingen ontbreken over onder meer de hervormingen van de arbeidsmarkt, het pensioenstelsel en het btw-regime.

Griekenland wil belastingontduiking aanpakken

Uit de zes pagina's tellende lijst van de Grieken blijkt dat Athene vooral pijnlijke besparingen wil verminderen en op zoek gaat naar extra inkomstenbronnen. Athene hoopt de kas te kunnen vullen door onder meer belastingontduiking en corruptie te bestrijden. Met name met deze toezegging was Brussel blij.

Ook heeft Athene toegezegd dat het privatiseringen niet zal terugdraaien. Verder zouden de Grieken hebben verzekerd dat maatregelen tegen de "humanitaire crisis'' de begroting van het land niet zullen schaden. Ook staat in het document dat de Griekse regering bereid is mogelijkheden voor vroege pensionering aan te pakken.

ECB wacht nog even met steun Griekse banken

De Europese Centrale Bank (ECB) zal Griekse obligaties waarschijnlijk niet voor begin volgende maand weer aannemen als onderpand voor financiering van Griekse banken, meldde persbureau Bloomberg dinsdag op basis van ingewijden. Die kunnen momenteel niet direct lenen bij de ECB.

Volgens de bronnen neemt de ECB op zijn vroegst bij de volgende vergadering over het monetaire beleid, op 5 maart, een besluit over de staats van Grieks staatspapier. Dat wordt sinds begin deze maand niet meer als onderpand geaccepteerd door ECB, vanwege de grote onzekerheid over de economische toekomst van het land.

Griekse banken zijn nu afhankelijk van noodsteun van hun eigen centrale bank, terwijl er een verhoogde uitstroom van spaargeld is geweest sinds begin dit jaar. De mate waarin Griekse banken een beroep kunnen doen op de noodsteun van hun eigen centrale bank, wordt uiteindelijk ook weer bepaald door de ECB.

De ECB wil er volgens de bronnen nu eerst van worden overtuigd dat het lopende programma succesvol kan worden afgerond, voordat Griekse staatsobligaties weer in aanmerking komen als onderpand.

Steunprogramma Griekenland

Griekenland kreeg de afgelopen jaren miljardensteun en moest daarvoor in ruil ingrijpend bezuinigen en hervormen. Dit steunprogramma zou, na een eerste technische verlenging met twee maanden, op 28 februari om middernacht aflopen en zonder een verlenging zou Griekenland snel in de financiële moeilijkheden komen.

De nieuwe Griekse regering wilde niet zomaar om een verlenging vragen en wilde juist het programma stop te zetten en bezuinigingen terug te draaien. De eurolanden hamerden, met Duitsland voorop, op het nakomen van de gemaakte afspraken.

Griekenland zegde vrijdag toe niet te tornen aan eerdere bezuinigingen, ook zal het niets terugdraaien zonder overleg met de geldschieters en blijft het land streven naar "diepe en structurele bezuinigingen en hervormingen''. De eurolanden zullen de verslechterde economische omstandigheden meenemen bij de beoordeling en evaluatie van de eerder opgestelde fiscale doelstellingen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl