De Nederlandse minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem was vrijdag als voorzitter van de eurogroep op bezoek bij de nieuwe Griekse premier Alexis Tsipras. Ook ontmoette hij de nieuwe Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis. De Grieken willen onderhandelen, maar hebben daarbij veel noten op hun zang.

Volgens het Griekse ministerie van Financiën is het kennismakingsbezoek van Dijsselbloem ,,het begin van onderhandelingen tussen Griekenland en zijn partners die leiden tot een duurzame, algehele overeenkomst om de economie sociaal te hervormen”.

Dijsselbloem zei in Athene ,,constructieve gesprekken” te hebben gehad met zijn kersverse Griekse collega. Knopen over aanpassing of verlenging van het nog lopende steunprogramma van de overige eurolanden, de ECB en het IMF, zijn evenwel nog niet doorgehakt.

Radicaal links aan de macht in Griekenland

Tsipras is leider van de links-radicale partijencoalitie Syriza. Die heeft zondag de parlementsverkiezingen gewonnen met de belofte op te houden met bezuinigen. De bezuinigingen zijn geëist door Europese geldschieters en het IMF in ruil voor noodkrediet, om te voorkomen dat Griekenland bankroet gaat.

Tsipras wil het hervormingsbeleid van zijn centrumrechtse voorganger Antonis Samaras ongedaan maken door onder meer ontslagen ambtenaren weer aan te nemen, privatiseringen te stoppen en pensioenen en lonen te verhogen.

Dijsselbloem heeft herhaaldelijk betoogd dat de Europese partners verwachten dat Griekenland de gemaakte afspraken nakomt en bezuinigt.

Griekse staatskas snel leeg, spaargeld sijpelt weg

De nieuwe Griekse regering moet uiterlijk eind februari tot een akkoord zien te komen met zijn Europese partners, anders wordt een nog uit te keren tranche van eerder toegezegde noodhulp definitief geblokkeerd.

Het gaat om een lening van 7,2 miljard euro. Krijgt Griekenland die niet, dan kan de regering in de loop van maart naar verwachting niet meer aan allerlei basale verplichtingen voldoen, zoals de uitbetaling van salarissen.

Grootste risico op de korte termijn is overigens dat de onzekerheid rond de financiële situatie van Griekenland leidt tot een zodanige uitstroom van spaargeld, dat Griekse banken opnieuw in de problemen komen.

Volgens een bron van persbureau Bloomberg is er in januari zo'n 11 miljard euro aan spaargeld opgenomen bij Griekse banken, ongeveer 7 procent van de totale spaartegoeden.

Griekse minister wil nieuwe deal

Griekse en internationale media berichten dat minister van Financiën Yanis Varoufakis broedt op een nieuw plan. Varoufakis gaf donderdag tegenover The New York Times aan niet te willen steggelen over de toekenning van 7 miljard euro aan oude noodhulp, maar aan te sturen op een aangepaste deal over het hele steunprogramma.

De Griekse regering wil sociale maatregelen nemen die de overheidsuitgaven met ongeveer 11 procent, of circa 12 miljard euro, laten stijgen. Varoufakis zou zijn Europese collega's willen overtuigen dat hij de extra uitgaven met extra inkomsten, zoals door achterstallige belastingen te innen, gaat dekken. Critici vrezen dat Varoufakis de uitgaven veel te laag en de inkomsten veel te hoog inschat.

Varoufakis zei vrijdag dat Griekenland in elk geval geen zaken meer doet met de trojka, zoals het driemanschap van Europese Commissie, Europese Centrale Bank en IMF wordt genoemd. Dit is de club die nagaat of Griekenland voldoet aan de voorwaarden die zijn gesteld voor de noodsteun van de eurolanden en het IMF. Wel wil het land in gesprek blijven met de overige eurolanden en met EU-instanties over aanpassing van de voorwaarden voor de ontvangen financiële steun.

Dijsselbloem waarschuwde zijn Griekse ambtsgenoot dat eenzijdige beslissingen het land niet vooruit zullen helpen. Hij zei dat Griekenland veel voortgang heeft geboekt bij de aanpak van zijn financiële problemen, en dat het belangrijk is die niet verloren te laten gaan.

Griekse schuld molensteen

Griekenland heeft de afgelopen jaren in totaal voor ongeveer 240 miljard euro aan noodsteun gekregen van het Internationaal Monetair Fonds en zijn Europese partners. De rentelasten drukken zwaar op de overheidsbegroting.  Minister Varoufakis zou als onderdeel van een nieuwe deal willen bedingen dat Griekenland het begrotingsoverschot exclusief rentelasten niet op 4,5 procent hoeft te houden, maar op slechts één procent van het nationaal inkomen.

De Griekse wens om staatsschuld te schrappen stuit intussen op fel verzet van onder meer Duitsland. Maar dat is niet het enige. Ook in Spanje kijkt de regering met argusogen naar de ontwikkelingen in Griekenland.

De Spaanse regering is sterk beducht voor toezeggingen dat Griekenland minder hard hoeft te hervormen of te bezuinigen, want dat zou onmiddellijk de geloofwaardigheid van het eigen beleid ter discussie stellen. En in Spanje heeft de regering last van een eigen anti-bezuinigingspartij, Podemos. Die staat net als in Griekenland onder leiding staat van een jonge, charismatische links-georiënteerde politicus. In dit geval de 36-jarige Pablo Iglesias.

bron : ANP/Z24

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl