Griekse crisis terug van weggeweest en 6 andere dingen die je moet weten

De Griekse crisis is terug van weggeweest. Analist Arne Petimezas van beursmakelaar AFS Group praat je bij vanaf de beursvloer in Amsterdam.

1. Uit een door Wikileaks gelekt telefoongesprek tussen een drietal IMF-curatoren blijkt dat het IMF overweegt een noodsituatie in de Griekse crisis te creëren om zijn zin te krijgen. Foei! Griekenlands Europese schuldeisers – de eurolidstaten, de ECB en de Europese Commissie – hebben natuurlijk nooit Griekenland het mes op de keel gezet om hun zin te krijgen.

Volgens Wikileaks overweegt het IMF de bailout net zolang te traineren totdat Griekenland weer zonder geld komt te zitten. Griekenlands bailout-opzichters – de trojka (dat naast het IMF bestaat uit de Europese Commissie en de ECB) – moeten namelijk hun zegen geven aan de bezuinigingen en de hervormingen die de regering van premier Tsipras heeft genomen in ruil voor noodleningen.

Zou het IMF blijven volhouden dat de Grieken te weinig doen, dan kunnen de eurolidstaten niet de volgende tranche noodleningen uitkeren. En dan stopt het zinloos rondpompen van geld.

Zonder de uitbetaling is Griekenland niet in staat om op 20 juli een obligatielening ter waarde van 2,3 miljard euro aan de ECB af te lossen. En dan is Griekenland echt bankroet. In 2015 sleepte de Griekse crisis zes maanden voort en werd pas een akkoord gesloten vlak voordat de ECB’s Griekse staatsobligaties afliepen. Met andere woorden, de Griekse crisis is terug van weggeweest.

2. Maar wat wil het IMF nou precies? Het IMF wil dat de Griekse staatsschuld ‘houdbaar’ wordt. Met andere woorden, de komende decennia langzaam maar zeker daalt van het huidige niveau van 200 procent van het bbp naar rond de 100 procent van het bbp.

Om de schuldenberg te verkleinen eist het IMF dat Griekenland tot sint-juttemis exclusief rentebetalingen jaarlijks een begrotingsoverschot heeft van 3,5 procent van het bbp. Dit zogenoemde primaire overschot is in wezen het bedrag dat Griekenland jaarlijks aflost op zijn noodleningen.

Om op 3,5 procent uit te komen, moet Griekenland nog miljarden euro’s extra bezuinigingen. In de Griekse politiek bestaat echter geen enkel draagvlak om nog zo hard te gaan bezuinigen. En zelfs het IMF ziet in dat de Griekse economie dergelijke bezuinigingen niet aan kan.

Het IMF is daarom bereid akkoord te gaan met een lager primair overschot. Maar dan moeten de Europese schuldeisers Griekenland tegemoet komen met schuldenverlichting. Die schuldenverlichting zal pijnlijker zijn dan lagere rentestanden en later aflossen. Europa zal eindelijk moeten toegeven dat een (groot) deel van het geld dat aan Griekenland is geleend om oude schulden af te lossen, niet wordt terugbetaald.

Gaat Europa niet mee in de redenatie en berekeningen van het IMF, dan dreigt het Fonds uit de trojka te stappen. Dat lijkt echter een loos dreigement te zijn. Dat het IMF overweegt paardenmiddelen in te zetten om zijn zin te krijgen, geeft aan dat het IMF – evenals Europa – niet van Griekenland af komt.

3. De Wikileaks-onthullingen over het IMF en Griekenland betekenen nog meer hoofdpijn voor bondskanselier Angela Merkel. Voor Berlijn is de deelname van het IMF als bailout-opzichter conditio sine qua non. Berlijn, Griekenlands grootste schuldeiser, vertrouwt het toezicht van de ECB en de Europese Commissie namelijk niet.

Berlijn vreest dat als de ECB, de Commissie en de zuidelijke lidstaten hun zin krijgen, er een bailout-akkoord komt dat nog verder van de economische werkelijkheid ligt dan een deal die wél de zegen heeft van het IMF. Een Europees compromis zou er op neer komen dat Griekenland minder bezuinigt, er geen schulden worden kwijtgescholden, maar dat Griekenland wel meer en voordeliger kan lenen op rekening van Frau Merkel.

4. Shell lijkt zich zorgen te maken over ‘stranded assets’, olie- en gasreserves die op de balans staan maar die vanwege klimaatverandering en de omschakelijking naar duurzame energie waardeloos zullen blijken te zijn. Volgens Het Financieele Dagblad wil Shell en een aantal energiemaatschappij duurzame energie classificeren als reserve. Met andere woorden, Shell wil windmolen- en zonne-energieparken gebruiken voor het dichten van gaten op de balans, die zijn ontstaan door waardeloze fossiele reserves.

Sowieso hebben olie- en gasmaatschappijen moeite om hun reserves op peil te houden. Bronnen die betrekkelijk eenvoudig te exploiteren zijn raken uitgeput, terwijl het steeds moeilijker wordt om nieuwe aantrekkelijke olie- en gasvelden te vinden. Shells mislukte avontuur in Alaska is een goed voorbeeld hoever olie- en gasmaatschappijen moeten gaan om hun reserves aan te vullen.

5. Trustkantoor Intertrust is kop van jut op het Damrak nadat 11 miljoen documenten zijn gelekt van het geheimzinnige über-trustkantoor Mossack Fonseca. Uit de documenten blijkt dat het op Panama gevestigde Mossack Fonseca 40 jaar lang heel succesvol is geweest om klanten te helpen met het omzeilen van sancties, het ontduiken van belastingen en het witwassen van geld. Mossack Fonseca’s klantenkring is een bonte verzameling van politici, dictators, filmsterren, topatleten en andere bovenbazen. Aan het einde van de ochtend stond Intertrust ruim 4 procent lager. Voor wat het waard is, want de freefloat in Intertrust is met 35 procent laag en volumes zijn dan ook niet om over naar hui schrijven.

6. Telecommaatschappij Altice is collateral damage van de afgeketste fusie tussen zijn Franse rivalen Bouygues Telecom en Orange. Een fusie tussen Bouygues en Orange zou hebben betekent dat het aantal spelers op de Franse mobiele markt zou dalen naar drie van vier. Minder spelers zou betekenen dat de neerwaartse druk op de prijzen van mobiele diensten flink zou afnemen. Altice en Bouygues kelderden beiden met 15 procent. Orange, dat Bouygues zou hebben overgenomen, verloor een relatief bescheiden 4 procent.

7. Europese beurzen stonden aan het einde van de ochtend ongeveer een procent in het groen, maar daar is dan ook alles mee gezegd. De AEX beweegt al een maand zijwaarts rond het slot van 2015 op 441,8 punten.

Iets minder suf is het in de obligatiemarkt. Daar is de Duitse 2-jaars rente dieper en dieper aan het wegzakken in anticipatie op een nieuwe verlaging van de depositorente door de ECB. 

(klik voor vergroting)

In de bovenstaande grafiek staat de Duitse 2-jaars staatsrente. 50-, 100- en 200-dma staat voor het 50-, 100- en 200-daags voortschrijdend gemiddelde. Merk op dat de rente iedere keer dat de ECB teleurstelde omhoogschoot, maar vervolgens weer opnieuw begint te dalen. 

Arne Petimezas is analist bij financiële dienstverlener AFS Group. Deze bijdrage is niet bedoeld als advies tot het doen van individuele beleggingen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl