Met een eigen munt kan een land zelfstandig monetair beleid voeren en bijvoorbeeld tijdens een crisis de munt devalueren om de export te steunen. Zimbabwe bewijst echter dat een eigen munt alleen werkt, als je de geldpers met mate inzet.
Zimbabwe gebruikt al enkele jaren buitenlandse munteenheden, nadat de Zimbabwaanse dollar waardeloos werd door de hyperinflatie die in 2008 500 miljard procent bedroeg. Zimbabwanen moesten in die tijd plastic zakken propvol papiergeld meenemen om boodschappen te kunnen doen. De prijzen stegen toen zeker twee keer per dag.
Officieel hanteert Zimbabwe een zogenoemd meervoudig systeem waarin zowel buitenlandse munten als de Zimbabwaanse dollar zijn toegestaan. De facto zijn de Amerikaanse dollar en de Zuid-Afrikaanse Rand de meeste gebruikte munteenheden, terwijl de Zimbabwaanse dollar een marginale rol speelt. De regering gaat nu een stap verder en wil de eigen munt helemaal uitfaseren.
“We kunnen niet doorgaan met twee wettelijke muntsystemen”, stelde de gouverneur van de centrale bank van Zimbabwe donderdag tegenover persbureau Bloomberg.
Zimbabwaanse dollar gaat eruit
De portemonnee van de gemiddelde Zimbabwaan telt binnenkort veel minder nullen. Vanaf volgende week kunnen de inwoners van het land hun praktische waardeloze nationale munt omruilen tegen buitenlands geld. Koers: 35.000.000.000.000.000 Zimbabwaanse dollars voor één Amerikaanse dollar.
Vanaf maandag ruilen banken de Zimbabwaanse dollar om, meldde The Guardian vrijdag. Voor een bankrekening met 175 biljard krijgen de inwoners vijf dollar, daarboven geldt de vastgelegde koers.
Het hoogste getal op een Zimbabwaans bankbiljet verscheen in 2008: 100 triljoen. Dat was in de praktijk niet eens genoeg om een week met de bus naar werk te rijden. Volgens de huidige koers is dat biljet nu 40 cent waard.
De nationale bank van Zimbabwe heeft 20 miljoen (Amerikaanse) dollar voor de operatie gereserveerd.
Sterke man Mugabe
De economie van Zimbabwe kwam in het eerste decennium van deze eeuw in grote problemen, toen sterke man Robert Mugabe een programma doorzette waarbij land en boerderijen van veelal blanke boeren werden geconfisqueerd.
Een coalitieregering die tussen 2009 en 2013 het beleid bepaalde voerde een aantal hervormingen door, maar sinds de herverkiezing van Mugabe als president in 2013 is diens Zanu-PF partij de facto weer de machtigste politieke groepering in het land.
Het lot van Zimbabwe geeft ook stof tot nadenken in de discussie rond een eventueel vertrek van Griekenland uit de eurozone. Tijdens de diepe recessie van de afgelopen jaren kon Griekenland als euroland niet eenzijdig zijn munt goedkoper maken, om bijvoorbeeld de export te stimuleren. Als alternatief moet Griekenland overgaan tot zogenoemde 'interne devaluatie", ofwel het verlagen van binnenlandse lonen en prijzen.
Met een eigen munt zou Griekenland wel de mogelijkheid hebben om de wisselkoers in te zetten bij het sturen van de economie. Maar het voorbeeld van Zimbabwe bewijst dat de mate waarin de geldpers al dan niet wordt ingezet, van groot belang is voor de stabiliteit van een eigen munt.
bron: Z24/ANP
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl