- Sinds maart 2021 hoeven burgers niet te betalen voor het afsluiten van gas, maar de hoogste bestuursrechter zet een streep door deze regeling.
- De regeling is volgens de rechter in strijd met de Europese Gasrichtlijn, omdat de minister heeft bepaald wie opdraait voor de kosten en niet de Autoriteit Consument en Markt (ACM).
- Netbeheerders rekenen zo’n 700 tot 800 euro voor een gasafsluiting. Het is nog niet duidelijk of burgers deze kosten daadwerkelijk moeten betalen als ze van het gas af willen.
- Lees ook: Wat is slim: variabele energieprijs of energiecontract voor 1 tot 3 jaar vast? Bekijk de verschillen
De regeling die het mogelijk maakte voor burgers om hun gasaansluiting gratis te laten verwijderen, is ongeldig verklaard. Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBb), de hoogste rechter in dit soort zaken, oordeelt dat het besluit op een manier tot stand is gekomen die in strijd is met Europese wetgeving
De uitspraak heeft op korte termijn tot gevolg dat netbeheerders de kosten voor het verwijderen van gasaansluitingen “vooralsnog bij huishoudens en andere kleinverbruikers in rekening mogen brengen”, meldt de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Die instantie was verantwoordelijk voor het vernietigde besluit.
Dat betekent dat burgers weer moeten betalen om het gas te laten afsluiten. Netbeheerders rekenen hier bij grondgebonden woningen zo’n 700 tot 800 euro voor, volgens Duurzaambouwloket.nl.
Of netbeheerders de kosten direct weer in rekening gaan brengen, of nog andere opties hebben, is niet direct duidelijk. Netbeheer Nederland, de brancheorganisatie van netbeheerders, is nog bezig met het formuleren van een inhoudelijke reactie op de uitspraak.
Sinds maart 2021 hoeven burgers die van het aardgas af willen daar niks meer voor te betalen. De kosten worden sindsdien in de praktijk afgewenteld op iedereen die wél nog een gasaansluiting heeft. De Vereniging voor Energie, Milieu en Water (VEMW), die zakelijke energieklanten vertegenwoordigt, was het daarmee niet eens, omdat het "aanzienlijke financiële consequenties" kan hebben voor klanten die aardgas blijven afnemen.
De rechter geeft de VEMW gelijk. Het grootste probleem is dat volgens de richtlijn de Autoriteit Consument & Markt (ACM) moet bepalen hoe de kosten worden verdeeld, bijvoorbeeld 50/50 tussen netbeheerder en bewoner. Maar bij de regeling heeft de ACM dat gedaan op aangeven van de toenmalige minister van Economische Zaken en Klimaat, Eric Wiebes.
'ACM dient onafhankelijk te zijn'
Dat is echter niet toegestaan, oordeelt het CBb. "Uit de Europese Gasrichtlijn volgt namelijk dat de minister de ACM geen instructie mag geven om bepaalde tariefstructuren te hanteren. "De ACM dient zich onafhankelijk op te stellen, maar heeft volgens de rechters helemaal geen eigen afweging gemaakt in deze zaak. "Het besluit van de ACM kan daarom niet in stand blijven", luidt het eindoordeel.
Of het zover komt of dat de regeling wordt aangepast zodat deze wel aan de Europese Gasrichtlijn voldoet, is nog niet duidelijk. De ACM hoopt nu "zo snel mogelijk" alsnog een regeling te treffen. De autoriteit noemt het daarbij belangrijk "dat consumenten niet belemmerd worden bij het aardgasvrij maken van hun huis".
Wanneer de ACM een nieuw besluit zal nemen, kan een woordvoerder nog niet zeggen. "De uitspraak is van vanmorgen. We moeten die goed bestuderen en de praktische uitwerking bekijken."