De komende twee weken staat een cruciaal gevecht in de Brusselse arena op de agenda: mag Frankrijk straffeloos de begrotingsdiscipline in de eurozone torpederen? En aan de andere kant: is Duitsland bereid investeringen in infrastructuur met leningen te financieren, om de kwakkelende economie een zetje te geven?
De begrotingsplannen van Frankrijk voor volgend jaar houden de gemoederen in Europa flink bezig. Hoewel er maandag tijdens de vergadering van ministers van Financiën van de eurolanden niet specifiek gesproken wordt over Frankrijk, lijkt het wel hét gespreksonderwerp.
Eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem zei maandag voorafgaand aan het overleg dat de “berichten die uit Parijs komen niet bemoedigend zijn”. Volgens afspraken met Europa moet Frankrijk het begrotingstekort volgend jaar onder de 3 procent hebben teruggebracht. Parijs heeft al laten weten dat dit lastig wordt.
Frankrijk trekt lange neus naar Brussel
Uiterlijk op 15 oktober moet Frankrijk de plannen voor 2015 indienen bij de Europese Commissie. Die zal er dan zijn oordeel over vellen.
“Het gat tussen wat zou moeten en wat er aan begroting aan zit te komen, is erg groot”, zei Dijsselbloem. “Dat moet echt kleiner gemaakt worden.”
Landen, waaronder Frankrijk én ook Nederland, hebben uitstel gekregen om aan de Europese normen te voldoen als het economisch tegenzit. Die flexibiliteit is er, maar volgens Dijsselbloem betekent dit niet "dat alles kan''.
Dijsselbloem maande Frankrijk niet voor het eerst. Afgelopen vrijdag zei hij dat het land zijn tijd niet goed gebruikt heeft en geen structurele hervormingen heeft doorgevoerd. Opmerkingen die in Parijs niet met al te veel gejuich zijn ontvangen. "Men moet Frankrijk respecteren", zei de Franse premier Manuel Valls.
Begrotingspact eurozone op springen
Frankrijk ligt met zijn opstelling op ramkoers met de Europese Commissie. Als die toestaat dat het land zonder boete de Europese begrotingsregels mag schenden, loopt de geloofwaardigheid van de fiscale discipline in de eurozone grote schade op. Tijdens de eurocrisis hebben kleinere landen als Griekenland en Portugal immers wel forse ingrepen gedaan in de overheidsbegroting.
Als Frankrijk coulant wordt behandeld, dreigt een herhaling van de situatie in 2003 toen de grote eurolanden Duitsland en Frankrijk het stabiliteitspact straffeloos overtraden, terwijl kleinere landen zich wel aan de begrotingsregels moesten houden. Als Frankrijk dat nog eens mag doen, blijft er de facto weinig meer over van de fiscale afspraken tussen de eurolanden.
Duitse rigiditeit
De andere kant van dit verhaal is dat Duitsland tot nu toe weigert de kwakkelende Europese economie te helpen door broodnodige investeringen in wegen en bruggen te financieren met extra staatsleningen. Duitsland heeft geen begrotingstekort en kan de extra rentelasten op zich makkelijk aan.
De Duitse regering wil investeringen in infrastructuur echter alleen financieren onder handhaving van het begrotingsevenwicht. Dat betekent dat de investeringen bekostigd moeten worden uit belastingverhogingen of bezuinigingen. Op macro-niveau is het vraagstuwende effect van de investeringen dan veel geringer.
Lees ook deze bijdrage van analist Arne Petimezas op Z24 over de Duitse rigiditeit.
Hoewel onder meer het Internationaal Monetair Fonds Duitsland gemaand heeft zich op dit punt soepeler op te stellen, is daarvan nog weinig merkbaar.
Belangrijkste vraag voor de komende weken, met potentieel grote lange-termijngevolgen voor de eurozone, is of Duitsland en Frankrijk tot een compromis weten te komen. Serieuze inspanningen van Franse zijde om het begrotingstekort terug te dringen, tegen Duitse bereidheid om echt te investeren in de economie.
Lees ook het artikel: Waarom Duitse angst om te investeren Europa schaadt
Bron: Z24/ANP
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl