Gemeenten schuiven papieren verliezen op investeringen in grondposities voor zich uit met boekhoudtrucs.
Dat stelt Het Financieele Dagblad maandag, op basis van een inventarisatie van jaarrekeningen van gemeenten en gesprekken met financiële experts.
Volgens de krant gebruiken onder meer de gemeenten Venlo, Nijmegen, Heerenveen, Almere, Eindhoven, Alkmaar, Oegstgeest en Hardenberg boekhoudkundige foefjes om verliezen op eerdere investeringen in grond te maskeren.
Veel gemeenten zijn de de problemen geraakt vanwege grondspeculatie in de jaren voor het barsten van de zeepbel op de vastgoedmarkt in 2008. Zij kochten grond met het oog op uitbreidingsplannen voor onder meer bedrijfsterreinen. Maar met het inzakken van de vastgoedmarkt zijn veel expansieplannen in duigen gevallen en is ook de gemeentegrond minder waard geworden.
Gemeenten met grondverliezen
Het FD stelt dat gemeenten ervoor terugdeinzen om verliezen in één keer te moeten nemen. Dat gebeurt op diverse manieren.
1) Verliezen naar de toekomst schuiven:
In Venlo, Nijmegen en Heerenveen worden investeringen in grond onder andere posten op de balans geboekt, zodat verliezen niet direct hoeven te worden genomen.
2) Lage rentekosten
Ook zijn er gemeenten - Almere, Eindhoven en Alkmaar - die opvallend lage rentekosten toerekenen aan bouwprojecten, waardoor grondexploitatie minder verliesgevend of zelfs winstgevend wordt.
3) Investeringen buiten de balans houden
Officieel hebben gemeenten zo'n 11 miljard euro in grond geïnvesteerd. Maar er zijn ook veel gemeenten die grondposities hebben via een zogenoemde publiek-private samenwerkingen (pps). Dergelijke projecten zitten in aparte vennootschappen die niet op de jaarrekening van de gemeente vermeld hoeven te worden.
Accountant en adviseur Deloitte schat dat er zo'n driehonderd constructies van dit type zijn: "Net als de gewone grondexploitaties lijden ze vaak verlies", aldus Deloitte-partner Frank ten Have tegenover het FD.
In Overijssel speelt de provincie overigens met de gedachte om gemeenten met verlieslatende grondposities uit te kopen, meldde het FD eerder. Veel provincies beschikken over die mogelijkheid, omdat de verkoop van energiebedrijven grote financiële reserves heeft opgeleverd.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl