- De Europese gasprijs heeft het hoogste niveau van dit jaar bereikt.
- De prijs voor gas voor levering in januari steeg op de gasbeurs in Amsterdam met 2,5 procent en noteerde kort hoger dan 48,80 euro per megawattuur.
- Toch ligt de gasprijs nog een stuk lager dan in 2022 en een groot deel van 2023.
- Lees ook: Poetin zegt dit jaar geen nieuw contract meer te kunnen tekenen met Oekraïne voor het leveren van gas aan Europa
De Europese gasprijs bereikte maandag op de groothandelsmarkt het hoogste niveau van dit jaar. De overeenkomst tussen Rusland en Oekraïne over de gaslevering aan Europa eindigt dit jaar. Dat leidt tot zorgen over de leveringen van Russisch gas via Oekraïne. Ook dalen de Europese gasvoorraden momenteel sneller dan gebruikelijk.
De prijs voor gas voor levering in januari steeg maandag op de gasbeurs in Amsterdam met 2,5 procent en noteerde kort hoger dan 48,80 euro per megawattuur. Daarmee is het vorige jaarrecord van eind november overtroffen. Even later zakte de gasprijs weer wat terug naar ruim 47 euro per megawattuur.
Hoewel gasprijzen dus weer stijgen, is het verschil met de piekprijzen van 2022 en een groot deel van 2023 nog fors. In de onderstaande grafiek is te zien dat de gasprijs het overgrote deel van 2023 tussen 50 en 60 euro per megawattuur noteerde. Net na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne in 2022 steeg de gasprijs zelfs kortstondig naar bijna 340 euro per MWh.
Wat merkt de consument van hogere gasprijs?
In hoeverre je als consument last hebt van stijgende groothandelsprijzen voor gas, hangt af van het soort contract dat je hebt.
Er zijn dynamische contracten waarmee de prijs direct op dagbasis meebeweegt met de ontwikkeling van de gasprijs, variabele contracten waarbij de prijzen één keer per maand of één keer in de drie maanden met vertraging worden aangepast of vaste contracten voor een jaar of drie jaar.
In december lag gemiddelde prijs voor een dynamisch/variabel contract op 1,30 euro per kuub en de gemiddelde prijs voor nieuwe vaste contracten op 1,35 euro per kuub.
Met het verder stijgen van de gasprijs op de groothandelsmarkt zullen ook de prijzen voor consumenten verder gaan stijgen.
Geen Russisch gas meer via Oekraïne naar Europa
Voor de komende maanden is onder meer van belang of er sprake zal zijn van een langdurige periode van kou in Europa. Dit wordt des te belangrijker, met het wegvallen van de aanvoer van Russisch gas via een pijpleiding die door Oekraïne loopt.
Rusland en Oekraïne tekenden in 2019 een vijfjarig contract voor de levering van Russisch gas via Oekraïne, maar de Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft gezegd de overeenkomst niet te willen verlengen. Hij zei geen regelingen met Rusland te willen treffen waarmee dat land de oorlog tegen Oekraïne kan financieren.
Sinds het land in 2022 Oekraïne binnenviel, krijgt Europa veel minder Russisch gas. Enkele Europese landen, zoals Slowakije, krijgen nog wel gas via de pijpleiding door Oekraïne. De Slowaakse premier Robert Fico heeft er bij de Europese Commissie op aangedrongen de dreigende gasstop aan te pakken. Daarbij zei hij dat de economische gevolgen voor de Europese Unie veel groter zullen zijn dan voor Rusland en dat Europese huishoudens en bedrijven daardoor hogere energierekeningen kunnen krijgen.
De Europese gasvoorraden zijn intussen gedaald tot minder dan 75 procent. De vraag naar gas kan de komende tijd stijgen, omdat voor januari kouder weer is voorspeld in een groot deel van Europa.
Het Russische gas dat verloren dreigt te gaan met het eindigen van de overeenkomst is ongeveer 5 procent van de totale gasvraag van Europa. Als de gasleveringen vanuit Rusland stoppen, kan Europa afhankelijker worden van vloeibaar gemaakt aardgas (lng) uit de Verenigde Staten en gas uit Noorwegen.