In 2011 wisten slechts 13,2 procent van wereldwijd beleggende aandelenfondsen
de marktindex te verslaan volgens bureau Morningstar.

Nog niet eerder zagen de onderzoekers een dergelijk slecht resultaat. Het de
marktindex liet gemiddeld een 5,5 minder slecht rendement zien dan actieve
beleggingsfondsen. Juist onder slechte omstandigheden laten actieve
beheerders het afweten en dat is zeer teleurstellend.

Zonder aan de teleurstelling wat af te doen of aan de toerekeningsvatbaarheid
van managers te twijfelen, waren er wel verzachtende omstandigheden.

Manisch-depressief 2011
Financiële markten gedroegen zich in 2011 zich als een ziekelijk
manisch-depressieve patiënt en werden heen en weer geslingerd tussen
enthousiasme en pessimisme, zoals in de jaren dertig al treffend beschreven
door Benjanmin Graham, de leermeester van topbeleggers Warren Buffet,
Benjamin Graham.

Veel richting was er niet te ontdekken op de aandelenmarkten, oog voor
waardering was er niet en dat maakt beleggen op basis van fundamentele
gronden moeilijk.

Ook meer speculatieve aandelen waren niet in trek, omdat markten uiteindelijk
liever een shocktoestand en het incasseren van zekerheid met negatieve
opbrengsten leken te verkiezen boven het nemen van risico.

Omgekeerde wereld
Misschien sta je als belegger op het punt om je beleggingsfondsen te verkopen,
na het teleurstellende 2011, en het geld op de spaarrekening te zetten of om
te zetten naar trackerfondsen die passief een index volgen.

Wat de overwegingen daarbij echter lastig maakt, is dat alles wat vorig jaar
zo tegenviel, het in 2012 wel goed doet.

Het wereldwijde beleggingsfonds BNP Paribas Obam presteert (per 28 januari)
6,2 procent beter dan de index en het fonds Robeco doet het 1,2 procent
beter dan de graadmeter. De zeldzame fondsen die vorig jaar goed
presteerden, zoals Robeco European Conservative Equities, doen het bij de
start van dit jaar minder dan markt. Risico wordt weer beloond.

Tekenen van herstel
De kans is groot dat 2012 een heel ander jaar worden dan 2011. Net zo goed als
bewegingen naar boven toe door beleggers te lang worden doorgetrokken,
gebeurt dat bij negatieve ontwikkelingen.

Net zo goed als dat problemen tot medio 2011 door politici gebagatelliseerd
werden, willen ze ons nu doen geloven dat er nog jarenlange ellende aankomt.
En natuurlijk is er voor hen nog jaren werk om begrotingen weer in balans en
de euro op de rails te krijgen.

Maar markten – zeker obligatiemarkten - hebben al veel economische ellende
verdisconteerd en daarbij zijn er tekenen van economisch herstel. De
Amerikaanse economie groeit, geholpen door de industriële sector, China
maakt een zachte landing en zelfs de euro stijgt weer wat door toenemend
vertrouwen in beleidsmakers en de Europese Centrale Bank. Daarbij is het
bedrijfsleven klaar voor herstel met keurig opgepoetste balansen.

De beursrally van december en januari past in het plaatje van een
eindejaarsrally gevolgd door het befaamde januari-effect (in januari gaan
aandelenbeurzen om onduidelijke redenen vaker en harder omhoog dan in andere
maanden).

Fundamenteel beleggen loont
Mijn verwachting is echter dat 2012 een heel ander gezicht zal laten zien dan
2011 en dat fundamenteel beleggen weer zal lonen.

Slechte fondsbeheerders zullen er blijven en kunnen beter vermeden worden.
Maar er zijn ook goede managers die in het verleden de markt wisten te
verslaan, de weg kwijt raakten in 2011, maar in 2012 weer toegevoegde waarde
zullen leveren. En die verdienen nog zeker een kans.

Freddy van Mulligen is portfoliomanager fondsmanagerselectie bij Syntrus
Achmea. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen
van beleggingen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl