Tot voor kort was hij volgens de opiniepeilingen de gedoodverfde nieuwe president van Frankrijk, en beschouwde ongeveer de helft van de Fransen hem als een eerlijk man. Nu moet hij Marine Le Pen van het Front National en de onafhankelijke kandidaat Emmanuel Macron laten voorgaan als kanshebbers voor het Franse presidentschap. Frankrijk is bevangen door ‘Fillongate’.
De conservatieve katholiek François Fillon voerde campagne met de belofte hoge ethische normen te introduceren in de notoir kleffe Franse politiek. Maar het blad Le Canard Enchaîné, de eeuwige kwelgeest van de Franse elite, raakte Fillon vol in het middenrif met een staaltje onderzoeksjournalistiek.
Tijdens zijn zeventien jaren als parlementariër bezorgde Fillon zijn vrouw Penelope en zijn kinderen Charles en Marie twijfelachtige baantjes die de Franse belastingbetaler bij elkaar méér van 7 ton kostten. Dat lijkt dodelijk voor zijn kandidatuur.
Maar Fillon weigert vooralsnog zich terug te trekken. Maandag gaf hij tijdens een persconferentie een verlaat inzicht in zijn privé-financiën. Of toch niet? Feiten, onduidelijkheden en nieuwe leugens in de affaire-Fillon.
Feiten over Fillon: een landgoed van 750 duizend euro, 680 duizend euro voor zijn vrouw, méér dan 10 spaarrekeningen en 2 horloges van meer dan méér dan 10 duizend euro.
In een poging helderheid te verschaffen over zijn financiële situatie, zette Fillon maandag op zijn website een document dat transparantie moet bieden. Daaruit blijkt onder meer het volgende:
- Penelope werd tussen 1986 en 2013 verschillende malen in dienst genomen, vijf keer door Fillon zelf en één keer door partijgenooet Marc Joulaud. In totaal verdiende Fillon's vrouw daarmee 680.381 euro.
- Fillon heeft een landgoed in Solemnes met een geschatte marktwaarde van 750 duizend euro. Hij kocht het voor 4 ton en liet het voor 3 ton verbouwen
- Verder bezit Fillon nog twee huizen met een geschatte marktwaarde van in totaal 175 duizend euro
- Fillon heeft 14 spaarrekeningen, waar zo'n 70 duizend euro op staat
- Twee horloges van Fillon hebben een waarde van méér dan 10 duizend euro - respectievelijk eentje van 12 duizend euro en eentje van 15 duizend euro
- De Franse presidentskandidaat bezit een Toyota met een geschatte waarde van 5 duizend euro en een Peugeot met een geschatte waarde van 3 duizend euro
- In 2016 kreeg Fillon 275 duizend euro aan salaris en vergoedingen.
Er zijn nog onduidelijkheden: wat deed Penelope precies?
Weekblad L'Obs constateerde dat er na de persconferentie van maandag nog diverse onduidelijkheden resteerden.
- Fillons vrouw had volgens de presidentskandidaat zeker geen 'fictieve' baantjes. Ze vervulde "eenvoudige maar essentiële taken", zoals het bijhouden van zijn agenda, zijn post en vertegenwoordigingstaken voor plaatselijke bijeenkomsten. In een biografie van Fillon, geschreven door Christine Kelly, is echter sprake van een persoonlijke assistent - Sylvie Fourmont - die Fillon al sinds de jaren 1970 kent. Zij is belast met het "bijhouden van zijn agenda" en wordt z'n "geheugen" en "de bewaakster van zijn tijd" genoemd.
- Twee van de vijf kinderen van Fillon hebben voor hem gewerkt toen hij parlementariër was, volgens Fillon toen ze al afgestudeerd waren als jurist. Dat bleek bij nader inzien niet zo te zijn. Bovendien is onduidelijk of de zoon en dochter parlementair werk deden, of meehielpen bij politieke campagnes.
De leugens van Fillon: Penelope werkte niet voor haar man
De grootste draai die Fillon heeft gemaakt betreft het feit dat zijn vrouw werkzaamheden voor hem heeft gedaan. In 2007 en 2008 verklaarde Penelope dat ze nooit voor haar man heeft gewerkt. Tegen France2 zei ze: "Ik speel geen rol daarin. Ik vergezel hem af en toe, dat is alles."
Op 26 januari gaf Fillon tegenover TF1 aan dat zijn vrouw "altijd al voor hem heeft gewerkt. Tijdens de persconferentie van maandag preciseerde hij dat. "Ze is nooit mijn ondergeschikte geweest. (...) Ze is eerst en vooral mijn medewerkster en metgezel geweest" (ma compagne de travail et collaboratrice).
De draai die Fillon probeert te maken is dat zijn vrouw nooit onder hem heeft gewerkt, slechts met hem. Klinkt als een "alternatief feit".