Hij had het zo voortreffelijk gedaan met de overname van ABN Amro, oordeelden
de commissarissen van Fortis eerder dit jaar. Vandaar de uitzonderlijke
bonus van 2,5 miljoen euro die bestuursvoorzitter Jean-Paul Votron over
wonderjaar 2007 mocht incasseren.
Hoe Votron zich staande hield in de aanzwellende kredietcrisis, woog
minder zwaar bij de interne beoordeling. Ten onrechte, naar nu blijkt.
Fortis kondigde donderdagochtend aan zijn financiële buffers voor liefst 8,3
miljard euro te moeten versterken. Dat betekent onder meer dat
aandeelhouders kunnen fluiten naar het interim-dividend.
De pijn zit inmiddels diep. In twaalf maanden tijd is de beurskoers van Fortis
ruim 55 procent gekelderd. Binnen negen maanden ging bijna 30 miljard euro
aan beurswaarde in rook op. Donderdagochtend stond het aandeel op de beurs
ruim 10 procent lager.
De Belgisch-Nederlandse bankverzekeraar zit inmiddels in
dezelfde liga als gehavende Amerikaanse en Britse banken.
Hoe zeer het water Fortis aan de lippen staat, blijkt uit de acties om
spaargeld aan te trekken bij consumenten. In Nederland adverteert Fortis
momenteel met een tweejarig spaardeposito waarop je 5,6 procent rente kunt
krijgen.
Ter vergelijking: het vergelijkbare tarief bij nichespeler Credit Europe Bank
ligt op 5,1 procent. En dat terwijl Fortis' cijfer voor de
kredietwaardigheid bij bureau Moody's veel hoger ligt dan dat van Credit
Europe.
De crux van Fortis' problemen is dat de overname van ABN Amro een gat
zal slaan in de financiële buffers. Daarbij komt de kredietcrisis veel
harder aan dan de Fortis-top eerder voorzag.
Eind maart bedroeg het zogenoemde kernvermogen nog een acceptabele 8,5 procent
van de bezittingen. Dat wordt echter fors minder als de integratie van ABN
Amro in Nederland serieus van start gaat. Zodra Fortis meer delen van ABN
Amro officieel op de eigen balans krijgt, verslechtert de vermogenspositie.
Pas dan wordt de hoge prijs die is betaald voor de overname echt zichtbaar.
Om daar wat aan te doen wil Fortis zijn financiële slagkracht veilig
stellen met een aandelenemissie van 1,5 miljard euro, het inhouden van het
interim-dividend, de uitgifte van speciale preferente aandelen en verkoop
van bedrijfsonderdelen. Die moeten het kernkapitaal eind 2009 boven de 6
procent houden, licht boven de minimumeis van 4 procent.
Eerder deze maand stelde zakenbank Merrill Lynch in een rapport dat Fortis in
een "extreme" situatie 6,2 miljard euro aan extra kapitaal nodig
zou hebben, waarvan de helft via een aandelenemissie zou komen. Votron gaat
hier nu fors overheen met een pakket van in totaal 8,3 miljard euro.
Fortis laat aandeelhouders flink bloeden. De emissie van nieuwe aandelen
blijft beperkt tot 1,5 miljard euro, maar daar staat wel het schrappen van
de halfjaarlijkse winstuitkering ter waarde van 1,3 miljard euro tegenover.
Dat Fortis de uitgifte van nieuwe aandelen tot een minimum wil
beperken, is niet verwonderlijk. In Groot-Brittannië zijn diverse banken
bezig met aandelenemissies. Daarbij nam de Britse toezichthouder FSA eerder
deze week zijn toevlucht tot een noodmaatregel: speculatieve hedgefondsen
moesten gokjes op koersdalingen van banken verplicht bekend maken.
In Nederland kan beurswaakhond AFM niet op eigen houtje hedgefondsen
verplichten zogenoemde short-posities (speculatie op een koersdaling) bekend
te maken. Fortis wil geen speelbal worden van speculanten en probeert de
nieuw uit te geven aandelen daarom vandaag al te slijten aan professionele
partijen zoals pensioenfondsen en verzekeraars.
Andere hobbel is de verkoop van enkele onderdelen van ABN Amro in
Nederland. De Europese Commissie eiste afgelopen jaar dat bij de overname
van ABN Amro een serie Nederlandse ABN-kantoren voor het midden- en
kleinbedrijf afgestoten zou worden. Dit om te voorkomen dat Fortis in
combinatie met ABN Amro te machtig werd in Nederland.
Fortis verwacht nu dat deze gedwongen verkoop van enkele brokjes ABN Amro een
boekverlies van zo'n 300 miljoen euro zal opleveren. Votron staat in dit
onderhandelingsproces zichtbaar met de rug tegen de muur. De transactie moet
in september worden afgerond, anders loopt de rest van de integratie van ABN
Amro spaak.
Votron liet dinsdag weten in vergevorderde gesprekken te zijn met een
mogelijke koper. Die heeft naar nu blijkt al flink kunnen afdingen.
Fortis gaat een roerige zomer tegemoet. Afgelopen week plaatste De
Vereniging van Effectenbezitters Votron op de eerste plaats van een lijstje
met beloningsschandalen in 2007. Benieuwd wie de ranglijst van 2008 zal
aanvoeren.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl