- De waarde van commercieel vastgoed staat onder druk doordat de financierbaarheid is afgenomen onder invloed van de rentestijgingen.
- Volgens de MSCI-vastgoedindex lagen de prijzen na een afwaardering in het laatste kwartaal van 2022 al gemiddeld 6,6 procent onder het niveau van een jaar eerder.
- Een deel van de aanbieders blijft vasthouden aan de ‘oude’ marktprijzen. Aangezien er tegen die prijzen geen afnemers zijn, daalt ook het aantal transacties op de markt.
- Lees ook: Omslag op vastgoedmarkt: daling zichtbaar bij waarde kantoorpanden en woningbeleggingen
Niet alleen de huizenprijzen, maar ook de waarde van commercieel vastgoed staat onder druk. Door de gestegen rentes wordt het financieren van beleggingen in onder meer winkels en kantoorpanden duurder. Daarmee neemt ook de vraag naar vastgoed af, constateren economen van ABN AMRO in een rapportage over de vastgoedsector.
De economische activiteit in commercieel vastgoed wordt in hoge mate bepaald door de rentestand. Na jaren van een relatief stabiele, lage rente, en zelfs verdere rentedalingen, is de rente in het afgelopen jaar nu fors opgelopen.
Leningen voor vastgoedfinanciering zijn zo in korte tijd plots duurder geworden, waardoor investeerders terugschrikken van de hoge vastgoedprijzen, zo zien de analisten van ABN AMRO.
Begin dit jaar constateerde vastgoedadviseur CBRE al dat investeerders zich uit de markt voor commercieel vastgoed terugtrokken.
Voor woningvastgoed voorzien de analisten een forse prijscorrectie, maar op de kantoorvastgoedmarkt zijn de prijzen vorig jaar al flink gedaald. Volgens de MSCI-vastgoedindex lagen de prijzen na een afwaardering in het laatste kwartaal van 2022 al gemiddeld 6,6 procent onder het niveau van een jaar eerder.
Voor 2023 en 2024 wordt nog een afwaardering van respectievelijk 9,5 en 3 procent verwacht.
Naast de gestegen rentes zijn er ook nog andere oorzaken voor de druk op de vastgoedprijzen.
Zo is de bezettingsgraad van kantoren door meer aandacht voor 'remote werken' op sommige dagen bijvoorbeeld lager dan vroeger. Daarnaast gelden er ook nieuwe regels voor kantoorpanden: vanaf 1 januari geldt er een energielabel C-verplichting.
Hoewel de handhaving van die verplichting vaak nog achterblijft, zien analisten wel dat kantoren in de buitengebieden die een ongunstig energielabel hebben, al de gevolgen zien van de kentering in de markt.
Door de forse afwaarderingen op kantoorvastgoed - en de relatief stabiele huurprijzen - is het aanvangsrendement wel gestegen. Het gaat hierbij om de verhouding tussen de markthuur in het eerste jaar en de totale investering voor het object.
Een deel van de aanbieders blijft vasthouden aan de 'oude' marktprijzen in de hoop op een verbetering. Analisten van ABN AMRO zien daardoor ook het aantal transacties teruglopen, omdat er tegen oude prijzen voor panden geen afnemer is te vinden.